Diploma çilesinde sona doğru

Almanya dışında alınan diplomaların tanınmasının kolaylaştırılmasını öngören yasa tasarısı Alman Federal Meclisi'nin ardından geçtiğimiz cuma günü Almanya Federal Eyalet Temsilcileri Meclisi'nde de kabul edildi. Bu yasa ile yüksek okul veya meslek diploması olan göçmenlerin, niteliklerinin altında olan işlerde çalışmasına son verilmesi hedefleniyor. Yasanın bir diğer hedefi ise göçmenlerin potansiyelinden daha fazla yararlanarak, kalifiye eleman açığının kapatılmasına katkı sağlamak.

Almanya'da meslek sahibi birçok göçmen, yurtdışı diplomaları tanınmadığı için taksicilik yapıyor, inşaatlarda veya temizlik işlerinde çalışıyor. Bu durumdaki göçmenlerin arasında birçok Türk de bulunuyor.

2012 yılının başında yürürlüğe girmesi planlanan ve yaklaşık 500 mesleği kapsayan yasa ile bu soruna bir çözüm getirilmesi, yurtdışı yüksek okul ve meslek diplomalarının tanınmasının kolaylaştırılması planlanıyor. Yasanın hazırlanması için bu mesleklerle ilgili 60 civarında kanunda değişiklik yapıldı.

Hem zor, hem pahalı

Büyük hayallerle Almanya'ya çalışmaya gelenlerin arasında birçok farklı ülkenin vatandaşları var. Bunlardan biri Iris Kahan. Kahan 1993 yılında İsrail'den Almanya'ya geldiğinde eğitimi nedeniyle rahatlıkla iyi bir iş bulabileceğini düşünmüştü. Ülkesinde, engelliler için özel eğitmenlik ve hareket terapisi eğitimi alan Kahan, Almanya'da mesleğini yapabilmek için eğitimi süresince aldığı tüm belgeleri Federal Eğitim Bakanlığı'na ibraz etti.

Kahan, "Diploma tanınması sürecine elbette ki tüm belgelerin Almancaya çevrilmesi de dâhil. Sadece mesleğim değil, geldiğim ülke de fazlasıyla egzotik. Tüm belgeler haliyle İbraniceydi. Bunların Almancaya tercüme edilmesi gerekti. Bu oldukça zaman aldı ve bana gerçekten pahalıya mal oldu" açıklamasını yapıyor.

Kahan belgelerin tercümesi için yaklaşık 1000 euro ödedi. Üstelik engelliler için özel eğitmenlik diplomasının tanınmadığı haberiyle büyük hayal kırıklığına uğradı. Alman meslektaşlarından daha az bir ücretle “hareket terapisti” olarak çalışan Kahan, gerçek mesleğini yapabilmek için birkaç yıl boyunca bir Alman Üniversitesi'ne devam etmek zorunda kaldı.

Yıllardır aynı sorun

Onlarca yıldır Almanya'ya gelen birçok uzman, eğitmen ve akademisyen Iris Kahan ile aynı dertten muzdarip. Alman Ekonomi Enstitüsü İş Piyasası ve Eğitim Politikaları sözcüsü Ilona Riesen bu durumun siyasetin büyük hatası olduğuna dikkat çekiyor.

Riesen "Alman iş piyasasında diplomaya çok önem veriliyor. Eğer diploma ve aranan şartlar yurtdışından elde edilmişse ve burada tanınmıyorsa, işte bu noktada sorun yaşanıyor. Alman iş piyasasının birçok kolu Almanya'dan alınan bir diplomaya sahip olmayan göçmenlere kapalı. Diplomaları tanınmadığı takdirde o mesleği yapabilmek için, aynı bölümü Almanya'da bir kez daha bitirmekten başka çareleri yok. Bu tamamen yapısal bir sorun" şeklinde konuşuyor.

Göçmenlerin sorunları hafifleyecek

Yeni yasa, göçmenlerin bugüne kadar yaşadıkları sorunları hafifletiyor. Yasa, diplomaların incelenmesine ilişkin sürecin üç ay içinde tamamlanmasını ve bütün eyaletlerde aynı prosedürlerin uygulanmasını öngörüyor. Yasa sayesinde, bir eyalette kabul edilen bir diploma, federal düzeyde tanınmış olacak. Ancak yasa her başvurunun kabul edileceğini garanti etmiyor.

Ilona Riesen "Diplomaların tanınmasına ilişkin yasayla, Almanya'ya yeni göç edecek ya da buraya kısa bir süre önce gelen göçmenlere, burada niteliklerine uygun işlerde çalışmaları için bir köprü oluşturulmasını umuyoruz” açıklamasını yapıyor.

Yasa Iris Kahan için oldukça geç kaldı. Ancak yeni göçmenlerin Almanya'daki yaşamını oldukça kolaylaştırabilir.

© Deutsche Welle Türkçe

Armin Himmelrath / Çeviri: Banu Ertek

Editör: Ayhan Şimşek