"Dolarda yeni bir kırılma noktasına yaklaşıyoruz"

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu toplantısı sonuçlandı. Buna göre TCMB, politika faizinde 200 baz puan indirime giderek yüzde 18’den yüzde 16’ya çekti. TCMB, önceki toplantısında da politika faizinde 100 baz puan indirime gitmişti. Karar sonrasında Türk Lirası dolar karşısında hızla değer kaybederek 9.46 seviyesini gördü.

200 baz puanlık faiz indirimini DW Türkçe’ye değerlendiren uzmanlar ise iktisadi kurallardan uzaklaşmanın hem reel sektör hem de finans kesimi için zor günleri yakınlaştırdığını, enflasyon baskısının ise artacağını belirtti.

Dolarda 10 Lira'ya doğru

Kararın yansımasının ilk dakikalarda dolarda net olarak görüldüğünü söyleyen ekonomist Atılım Murat, "Dolar/TL önce 9.46 seviyelerini gördü sonra 9.40 seviyesine oturdu. Bu kararla birlikte TL üzerinde baskı devam edecek. Yerleşikler dolar almayı sürdürecek. Bir sonraki seviye 9.60 ve 9.95. Artık dolarda 10 lira seviyelerini konuşmaya başlayacağız ve bu seviye ekonomik, siyasi ve sosyal olarak bir kırılma noktası. Türk halkı her alanda doların TL karşısındaki konumunu takip ediyor" dedi.

Sanayide maliyet artacak

Ayrıca dünyanın küresel enerji krizinin başında olduğunu aktaran Murat, "Türkiye’de bu konuda yapılması gereken ertelenmiş zamlar var. Hükümet enerji tarafında hane halkına maliyetleri yansıtmamaya çalıştı ancak burada da artık zamlar yansıyacak. Sanayi tarafında ise çok daha fazla zam göreceğiz. Bu da girdi maliyetlerini ve işletme giderlerini yukarı çekecek. Sonuç olarak tüketicinin önünde zam var. Enflasyon ise uzun süre yüksek seviyelerde kalacak. Bu kararla birlikte enflasyon tahminleri de yukarı yönlü değiştiriliyor" diye konuştu.

Ekonominin kuralları çalışmıyor

Ekonomi kurallarının dışında uygulamaların arttığı bir süreçten geçildiğini belirten ekonomist Arda Tunca, "Ortada bir beklenti yönetimi yok. Aksine atılan adımlarla beklentisizlik yaratıldı ve ekonominin kuralları çalışmıyor" dedi. Tunca, "Ekonomi kurallarının dışında uygulanan politikalar 2016’dan bugüne hem finans piyasalarında hem de reel piyasada kümülatif bir sorun haline dönüştü. Artık atılan adımlar yol kazalarının şiddetini arttıracak. Büyük bir likidite krizi bizi bekliyor. Söylemesi zor ama batan bankalar ve firmaları görebiliriz" değerlendirmesinde bulundu.

Herkes kararı desteklemiyor

Ekonomiye böyle bir hasar vermenin iktidara seçim kaybettireceğini söyleyen Tunca, "Cumhurbaşkanı’nın faiz görüşü ve bu konudaki ısrarına hem parti içerisinden hem de hükümetteki bürokratlardan çok fazla kişinin karşı çıktığını biliyoruz. Bu politikaların doğru olmadığını söyleyen çok sayıda bürokrat var. Ancak buna rağmen bu kararda ısrar ediliyor ve Türkiye’ye acı bir tecrübe yaşatılıyor. Ağır bir yönetim krizi var. Şu anki yönetimde bile biraz demokrasinin unsurları çalışabilseydi bu durumda olmayabilirdik” şeklinde konuştu.

Enflasyon sorun olacak

Bir önceki 100 baz puanlık faiz indirimi ile bu kararın işaretlerinin verildiğini söyleyen ekonomist Murat Sağman, "O zaman ne oldu? Uzun vadeli faizler yüzde 17’lerden yüzde 20’lere geldi. Ödememiz gereken borcun miktarı arttı. Oluşan belirsizlik ortamında kredi faizleri arttı. Lira değer kaybetti. Ayrıca Türkiye’nin risk primi de olumsuz seviyelere geldi. Yine bu kararla birlikte enflasyon en büyük sorun olacak. Karar beklendiği gibi büyüme getirmeyecek. Çünkü atılan adımlar iktisadi değil" ifadelerini kullandı.

Muhalefetten tepki gecikmedi

Karar sonrası siyasi liderlerden de açıklamalar geldi. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, "Ülkenin şerefli bürokratlarına seslendim; bir de tabii ki şahsın bürokratları var. Onların ne olduğu bugün daha da aşikar oldu. Şahıs ve şürekası ülkeyi açlığa doğru götürüyor. Bu yapılanlar ya millete ihanet ya da bir sağlık sorunu, başka bir izahı yok!” derken; İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener,  "Ciddiyetsiz bir iktidarın, atadığı liyakatsiz bir bürokrat aracılığıyla verdiği rasyonellikten uzak bir kararın sonucunda olan yine hane halkımıza, esnafımıza ve KOBİ'lerimize oldu. Bu aziz millet bunu hak etmiyor. Çok yazık" ifadelerini kullandı.

CHP Sözcüsü Faik Öztrak ise, "Enflasyon artıyor. TL benzerleri içinde en çok değer kaybeden para birimi. Yine benzerler içinde en yüksek CDS (Kredi Temerrüt Takası) bizde. Buna rağmen TCMB ardı ardına faiz indiriyor. Ortada güven veren bir program yok. Bu, talimatla faiz indirildiği izlenimini artırıyor. Döviz kurunu şaha kaldırıyor" dedi.

 

Emre Eser

© Deutsche Welle Türkçe