Esad'dan milli diyalog açılımı
20 Haziran 2011
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, ülkede yaşanan karmaşa ortamında sessizliğini bozarak reform mesajları verdi. Esad devlet televizyonundan yayınlanan konuşmasında Ağustos ayında meclis seçimlerine gidileceğini, önümüzdeki günlerde de, anayasa değişiklikleri ile ilgili çalışmalar yapmak üzere çeşitli siyasî cephelerden yüzü aşkın temsilciyi bir araya getirecek bir milli diyalog komitesi kurulacağını açıkladı. Komitenin siyasi partiler ve seçim yasalarını da kapsayacağını belirten Esad, Ağustos ayındaki seçimlerin ardından reform paketinin eylül ayında meclisten geçirilmiş olacağı vaadinde bulundu.
Mültecilere ‘geri dönün' çağrısı
Esad, protestoculara ise sert bir şekilde yüklendi. Sabotajcı diye nitelendirdiği göstericileri yasal reform hareketini sömürmeye çalışmakla suçlayan Esad, sabotajcıların küçük bir grup olduğunu, ancak barışçıl gösterilere sızarak büyük zarar verdiklerini söyledi. Suriye Devlet Başkanı, Türkiye sınırı yakınındaki Cisr Eş Şuğur kasabasında silahlı kişilerin gelişmiş silahlar ve iletişim olanaklarını kullanarak bir katliam yaptıklarını da öne sürdü. Esad, Adalet Bakanlığından son affın genişletilmesi için çalışmasını isteyeceğini de söyledi ve Türkiye’ye kaçan Suriye vatandaşlarını ülkelerine geri dönmeye çağırdı.
Vaatler tatmin etmedi
Esad’ın vaatleri ülkedeki muhalefet gibi, yurtdışındaki gözlemcileri de tatmin etmedi. Katarlı siyaset bilimci Faysal Breyzad, Esad’ın gerçeklerle bağlantısının kalmadığı değerlendirmesinde bulundu. Breyzad, “Bu konuşma, gerçeklerden kaçış, gerçekleri görmeyi reddetmektir. Ömür boyu taht garantisi olan bir kral gibi konuşuyor. Konuşması, üç aydır protesto gösterisi düzenleyen herkesin yüzüne indirilmiş bir şamardır. Söyledikleri, muhalefetin taleplerinin çok gerisinde kalıyor” diye konuştu.
Alman Yeşiller partisi dış politika sözcüsü Omid Nouripour ise, Devlet Başkanı Beşar Esad’dan olumlu hiçbir adım beklemediğini belirterek nedenini şöyle açıklıyor: “Birkaç hafta önce gördük. 10 bin nüfuslu bir kentte 700 kişiyi tutukladılar. Ertesi gün Esad çıkıp tüm siyasi tutuklular için genel af çıkarılacağını açıkladı. Hiç kimse serbest kalmadı. Çünkü ülkedeki tüm siyasî tutuklular resmi açıdan terörist olarak görülüyor. Yani sadece kelime oyunu… Bir başka sorun, Esad yönetiminin iktidarda kalabilmek için dış politikada da çatışma ortamı yaratmaktan kaçınmayabileceği sinyali. Bunu, İsrail sınırında sahneye koyulan protesto gösterileri örneğinde de gördük.”
AB yaptırımları genişletiyor
Bu arada Suriye’deki gelişmeler, Lüksemburg’da bir araya gelen AB Dışişleri Bakanlarının da gündemindeydi. Bakanlar, Suriye’ye yaptırımların genişletilmesi yönünde görüş birliği sağlarken, nihaî kararı perşembe ve cuma günleri Brüksel’de yapılacak liderler zirvesine bıraktı. Zirvede, seyahat yasağı ve mal varlıklarının dondurulmasından etkilenecek kişilerin listesi karara bağlanacak. AB ülkelerinde, Mayıs ayından itibaren Devlet Başkanı Beşar Esad’ın da aralarında bulunduğu 23 üst düzey Suriyeli yetkiliye seyahat yasağı uygulanıyor. Listedeki kişilerin mal varlıkları da dondurulmuş durumda. Zirvede listenin genişletilmesinin yanı sıra bazı Suriyeli şirketlerin iş bağlantıları da kesilecek.
Alman Yeşiller partisi dış politika sözcüsü Nouripour, Suriye’ye yaptırımlar konusunda da hükümetin yumuşak yaptırımlar politikasını gerçekçi olmamakla eleştirdi. Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle’nin, ‘Suriye’de reformlar yapılması için yaptırımlar uygulanmasına çabalayacağız’ sözüne şaşırdığını belirten Nouripour, “Ceza Kanunu'na başta devlet olmak üzere ülkede hiç kimse uymuyorsa, hangi reformdan bahsediyoruz? Ceza Kanunu metninde iyileştirmeler yapılsın diye mi? Bu bence çok yetersiz” diye konuştu.
© Deutsche Welle Türkçe
DW/dpa/Reuters, BK/AG