Euro Bölgesi'nde halka arz sıkıntısı

Alman sanayisinin önemli temsilcilerinin halka arz operasyonlarını rafa kaldırmaları, borç krizi ile sarsılan Euro bölgesinin yeni sıkıntılarından birini oluşturuyor. Kimya sektöründe faaliyet gösteren Almanya merkezli Evonik Industries ile birlikte ışık üreticisi Osram’ın Avrupa’nın içinde bulunduğu ekonomik ortamdan dolayı halka arzlarını ileri bir tarihe ertelediklerini duyurması Avrupa sermaye piyasaları açısından olumsuz bir gelişme olarak kaydedildi. 2011 yazı boyunca en olumsuz seyreden borsaların başında gelen Alman borsası bu erteleme kararıyla kısa vadede kritik bir ortama girmiş oldu. Alman borsasında gelecek dönemde yaşanması muhtemel dalgalanmaları gösteren VDax Endeksi geçtiğimiz hafta, Ocak 2009’dan bu yana en düşük değer olan yüzde 45,6’ya geriledi. Zira yatırım bankaları platformu Dealogic’in sunduğu verilere göre Almanya'da sadece bu iki erteleme ile birlikte 650 milyon dolar da rafa kalkmış oldu.

Euro bölgesi sermaye piyasalarında yaşanan sorunlar gelişmekte olan ülke piyasalarına da çeşitli etkilerde bulunuyor. İkinci çeyrekte yakaladığı yüzde 8,8 büyüme rakamıyla dünya ikincisi olan ve gelişmekte olan ülkeler arasında öne çıkan Türkiye bir zamandır güvenli liman olarak tanımlanırken Euro bölgesi sermaye piyasalarındaki bu gelişmelerin ülkeye ne gibi etkileri olacağı merak konusu. Uzmanlar başta Almanya olmak üzere Euro bölgesinde yaşanan bu gelişmelerin Türkiye için orta ve uzun vadede olumlu etkileri olacağını ancak halka arzların ertelenmesinin kısa vadede olumsuz etkiler yaratacağını ifade ediyor.

“Yabancı satış yapmadı”

Global Menkul Değerler Strateji Müdürü Gökhan Uskuay gelişmiş piyasaların hiç olmadığı kadar dalgalı olduğunu, gelişmekte olan piyasaların da istikrarlı seyrettiğini söylüyor. Uskuay, “Almanya hiç görmediği kadar dalgalanma yaşadı. Dolayısıyla Almanya’da halka arzların ertelenmesi gayet doğal. Ancak İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (İMKB) da halka arz olmaz. 2011 yılı halka arzlar açısından başarısız bir yıl oldu. İMKB’de gayrimenkul yatırım ortaklığı haricinde yapılan halka arzlar yabancı yatırımcının ilgisini çekmedi. Son dönemde yabancı takasında bir artış yok. Ama buna karşılık yabancı yatırımcıların satış yapmadığı da görülüyor. Makro ekonomik açıdan Avrupa’nın en iyisi Türkiye. Bütçe açığının gayri safi milli hasılaya oranı açısından olumlu bir tablo söz konusu. Dolayısıyla Türkiye halen güvenli bir liman olma niteliğini koruyor. Yabancı yatırımcılar için Türkiye’deki en büyük sıkıntılar temettü verimlerinin düşüklüğü ve faizlerin yüksekliği idi. Türkiye’de faizler düşüyor. Bunun yanında temettü veriminde de bir kıpırdanma görülüyor. Bu koşullar sağlandığı zaman Türkiye’ye kalıcı yabancı yatırımcı gelebilir. Eğer bunlar gerçekleşmezse Türkiye sermaye piyasalarına daha önce olduğu gibi kısa vadeli giriş çıkışlar olacaktır” ifadelerini kullanıyor.

“Orta ve uzun vadede olumlu”

Euro bölgesinde son dönemde sermaye piyasalarında yaşanan bu gelişmelerin Türkiye’ye de olumsuz etkilerde bulunabileceği yorumları da yapılıyor. Ata Portföy Fon Yöneticisi Cem Tözge, “Euro bölgesinde halka arzların kesilmesi risk iştahının azaldığı anlamına geliyor. Bu durum yabancı sermayeli şirket ve bankaların sermaye artırımına gitmesi sonucu yaratma potansiyeli taşıyor. Hatta Alman bankalarının gelişmekte olan ülke pazarlarından çıkışına da etki edebilir. Bu açıdan risk iştahının azalması kısa vadede Türkiye sermaye piyasaları için de olumsuz bir durum oluşturuyor. Türkiye sermaye piyasalarında yabancı payı son zamanlarda yaşanan en düşük seviyelere geriledi. İMKB’de endeks 50 bin seviyelerinde geldiğinde yabancıların alımları bir ivme kazanmıştı. Ancak Türkiye’nin halen sorunları bulunuyor. Türkiye piyasaları da son günlerde olumsuz bir performans ortaya koyuyor. Ama orta ve uzun vadede Türkiye için bu durumun olumlu sonuçlar yaratacağını düşünüyorum” açıklamalarını yapıyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Haber-Analiz: Selçuk Oktay / İstanbul

Editör: Nihat Halıcı