F-16 satışı için Biden'dan ABD Kongresi'ne Türkiye mektubu
25 Ocak 2024
İsveç'in NATO üyeliğine izin veren protokolün TBMM'den geçmesinin ardından ABD Başkanı Joe Biden da Türkiye'ye F-16 satışına ilişkin süreci hızlandırmak için girişimlerde bulundu.
Reuters'a konuşan ABD'li bir yetkilinin verdiği bilgiye göre, dün Kongre'nin dış ilişkiler komitelerindeki en üst düzey Cumhuriyetçi ve Demokrat üyelere mektup gönderen Biden, F-16'ların Türkiye'ye satışı için resmi bildirim sürecini başlatma niyetinde olduğunu iletti. ABD Başkanı, mektubunda söz konusu üyelerden bu satışa "gecikme olmaksızın" onay verilmesini talep etti.
Reuters'ın haberine göre, Biden aynı gün Kongre üyelerine gönderdiği bir başka mektupta da Türkiye'ye 20 milyar dolarlık F-16 uçağı ve modernizasyon teçhizatının satışına onay verilmesi için çağrıda bulundu. Ajans bu mektupla ilgili haberini dört ayrı kaynağa dayandırdı.
Kaynaklar, Biden yönetiminin satış planıyla ilgili olarak henüz Kongre'ye resmi bildirimde bulunmadığını belirtti.
İsveç'in NATO üyeliğine Ankara tarafından 1,5 yılı aşkın süredir koyulan engel, F-16'ların Türkiye'ye satış sürecini de etkiliyordu. ABD'li Kongre üyeleri, F-16 satışı konusunda karar vermek için Ankara'nın İsveç'in NATO üyeliği konusundaki tutumunu beklediklerini ifade ediyordu.
MSB: Olumlu bir adım
Biden'ın F-16'la ilgili ABD Kongresi'ne gönderdiği mektupla ilgili değerlendirmede bulunan Türkiye Milli Savunma Bakanlığı (MSB) kaynakları, "ABD Başkanı Biden tarafından Kongre'ye satışın onaylanması yönünde tavsiye mektubu gönderilmesini olumlu bir adım olarak değerlendiriyoruz" dedi.
Bakanlık kaynakları, "Asıl yapılması gereken Kongre'ye bununla ilgili talebin gönderilmesi ve resmi sürecin Kongre üzerinden başlatılması. Sürecin olumlu şekilde sonuçlanması beklentimizi bir kez daha ifade ediyoruz" diye ekledi.
ABD, Erdoğan'ın imzasını bekliyor
ABD'nin Ankara Büyükelçisi Jeff Flake, TBMM'den geçen protokolün kısa süre içinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından imzalanacağını tahmin ettiğini söyledi.
Reuters'a konuşan Flake, resmi onay belgesi Ankara'dan Washington'a ulaşır ulaşmaz ABD Dışişleri Bakanlığının da F-16'ların Türkiye'ye satışı için Kongre'ye resmi bildirimde bulunacağını ifade etti.
Parlamentonun onayının ardından Türkiye'nin daha fazla beklemesi için bir neden göremediğini belirten Flake, protokolün önümüzdeki günlerde Erdoğan tarafından imzalanmasını beklediğini sözlerine ekledi. Flake, "Burada Cumhurbaşkanı tarafından imzalanması, ardından da belgenin Washington'a gönderilmesi gerekiyor" diye konuştu.
Türkiye'nin İsveç'in üyeliğine ilişkin onay sürecini sonlandırması için protokolün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından imzalanması ve Resmi Gazete'de yayımlanması gerekiyor.
"Desteğimiz açık"
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Vedant Patel dün yaptığı açıklamada Washington olarak İsveç'in NATO üyeliğine ilişkin sürecin Türkiye tarafından resmi olarak sonuçlandırılmasını "sabırsızlıkla" beklediklerini ifade etti.
Günlük basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Patel, Türkiye'nin onay belgesini de bir an önce Washington'a göndermesini beklediklerini sözlerine ekledi.
Patel, Biden yönetiminin Türkiye'ye F-16 satışı konusundaki tutumunu da "Başkan Biden ve Dışişleri Bakanı Antony Blinken, NATO'nun birlikte çalışabilirliğine önemli bir yatırım olarak gördüğümüz Türkiye'nin F-16 filosunun modernizasyonuna desteğimizi açıkça ifade etti" diyerek dile getirdi. Ancak bu satış teklifi resmen Kongre'ye bildirilmeden herhangi bir teyitte bulunamayacağını belirtti.
Türkiye, Ekim 2021'de 40 adet F-16 savaş uçağı ile 79 modernizasyon kitini satın almak için ABD'ye niyet mektubunu iletmişti. Türkiye'nin Lockheed Martin şirketi tarafından üretilen bu uçaklar ve kitler için 20 milyar dolar ödemesi planlanıyor.
Yabancı ülkelere yapılan yüklü silah satışları, ABD Senatosu ve Temsilciler Meclisi'nin dış ilişkiler komitelerinin liderlerince inceleniyor. İnsan hakları konusundaki endişeler ya da diplomatik sorunlar bu tip satışların gecikmesine ya da durdurulmasına neden olabiliyor.
DW,Reuters/CÖ,HT