Fillon'un cumhurbaşkanlığı mücadelesi
29 Kasım 2016François Fillon özel hayatında tutkulu bir motor sporları hayranı. Doğduğu şehir olan, 24 Saat Yarışı ile de ünlü Le Mans'da, motor gücü yüksek otomobillerle zaman zaman piste çıktığı oluyor. Siyasi anlamda ise bugüne dek sol şeritten gitmiş bir isim değil.
Zira François Fillon, uzun süre ikinci sıradaki siyasetçilerin rolünü üstlendi. Çalışkandı, sadıktı ama sahne ışıklarının altında, en öndeki isim değildi. Fillon'un kariyeri tahta çıkamayan bir varisinkine benzeyebilirdi ancak Fransızların orta sınıf-muhafazakar kampında 20 Kasım'da düzenlenen ön seçimlerde Fillon, favori olarak gösterilen rakipleri Alain Juppé ve Nicolas Sarkozy'yi geride bıraktı.
62 yaşındaki siyasetçi bu kez nihayet Elysee Sarayı'na taşınmak istiyor. Fransa siyasetinin önde gelen isimleri arasında yer alan ancak adı Cumhurbaşkanlığı için kimsenin aklından geçmeyen bu adam kim?
Skandallardan uzak ve ciddi
Ludiwgsburg'daki Alman-Fransız Enstitüsü'nden Siyaset Bilimci Dominik Grillmayer'e göre François Fillon mutlak bir ciddiyeti temsil ediyor ve kamuoyu önünde ihtiyatlı, mütevazı ve ciddi bir görüntü veriyor. Nicolas Sarkozy'nin cumhurbaşkanlığı döneminde beş yıl (2007-2012) başbakanlık yapan Fillon, bu sürede hiç olumsuz bir haberle gündeme gelmemiş. Fillon aynı zamanda, bir Fransa cumhurbaşkanının görev süresi boyunca koltuğunda kalmayı başarabilmiş ilk başbakan olma ayrıcalığına sahip. Öncesinde de, sırası ile sosyal işler ve eğitim bakanlığı görevlerinde bulunmuş.
Grillmayer, "Devamlılık ve ciddiyet, bunlar Fillon'un özellikleri" sözleri ile özetliyor siyasi çevrelerde lekesiz bir imaja sahip olan cumhurbaşkanlığı adayını. 2010 yılında dönemin Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek'in daveti ile Nil nehrinde düzenlenen lüks bir seyahate katılma gibi bir hikayesi olsa da, partisine yasa dışı yollardan finansman sağlama davasında yargı önünde suçlu bulunan, ikinci turda üstün geldiği rakibi Alain Juppé ile kıyaslandığında bu gözlemcilere, sadece önemsiz bir detay olarak görünüyor.
Muhafazakar değerlere bağlı Katolik
Fransa'nın kuzeybatı kentlerinden Le Mans'da dünyaya gelen Fillon klasik Katolik değerlerini savunuyor. Hukuk eğitimi alan politikacı muhafazakar değerlere sıkı sıkıya bağlı bir isim olarak bilinmekte. Homoseksüeller arasında evlilik ve eşcinsellerin evlatlık edinme konularına karşı çıkıyor. Kendi 36 yıldır evli olan Fillon'un bu evlilikten beş çocuğu bulunuyor ve aile Sarthe vilayetinde bulunan 12'nci yüzyıldan kalma bir şatoda ikamet ediyor.
İslam'a eleştirel yaklaşan sağcı bir çizgiyi savunan Fillon'un kısa bir süre önce radikal İslam ile ilgili bir kitabı yayınlandı. Ülkedeki camilerin daha sıkı denetlenmelerini talep eden Fillon, IŞİD gibi radikal örgütlerle ilişki içinde olan Müslümanların tutuklanmalarından yana tavır koyuyor. Bunun yanında yabancıların Fransa sosyal ve sağlık sistemlerine dahil olmalarının zorlaştırılması gerektiği görüşünde. Fillon ayrıca göçmenlerin sayısına da sınırlama getirmek istiyor.
Liberal ekonominin yılmaz savunucusu
Fillon'un siyasi programı katı bir liberal ekonomiyi ön görüyor ve İngiltere'nin eski başbakanlarından Margaret Thatcher'i bu açıdan örnek alıyor. Eski başbakan Fillon, devletin giderlerini 100 milyar euro azaltma ve kamuda 500 bin kişinin işine son verme hedeflerine sahip. Aynı zamanda Fransa'nın kutsal sayılan ve onyıllardır yürürlükte olan haftada 35 saatlik çalışma süresini arttırmak ve emeklilik yaşını yükseltmek de Fillon'un planları arasında. Bununla birlikte Fillon'un planı, şirketlerin ödediği kesintileri azaltmak ve vergilerini düşürmek gibi maddeleri de kapsıyor.
Problem çözücü mü, toplumu bölücü mü?
Fransa Uzmanı Grillmayer'e göre Fillon problem çözücü ve ‘Grande Nation'u yeniden ayağa kaldırmayı isteyen biri. Ancak yine Grillmayer'in tabiri ile tartışmalı liberal ekonomiden yana tavrı ile fazla ileriye gidiyor. Bu tavrı nedeni ile sadece sol kanattan değil kendi partisinden de toplumu böldüğüne dair eleştiriler alıyor.
Zira Fillon radikal bir program ile seçim yarışına girdi. Bu programdaki bazı maddeler sağ popülistlerin talepleri ile benzerlikler taşıyor. Ulusal Cephe'ye kayan muhafazakar seçmeni geri kazanmanın bir çabası bu. Nicolas Sarkozy'den farklı olarak bu noktada Fillon'un seçmen gözündeki güvenilirliği daha yüksek.
Grillmayer, "bu önlemleri samimi bir inançla hayata geçirmek istediği ve bir seçim taktiği gütmediğine dair inandırıcılığı 596var" diyerek, Fillon'un esen rüzgara göre tavır değiştiren biri olmadığını ve taleplerinin yıllardır bilindiğini dile getiriyor. François Fillon Katolik, muhafazakar ve kapitalist değerler bütünü ile uzun süredir ülkeyi arşınlayan bir isim.
Fillon'un cumhurbaşkanı adaylığını titizlikle planlayarak hazırladığını belirten Grillmayer, ciddi ve güvenilir biri olarak tanındığı için Fransızların onda cumhurbaşkanlığı makamının onurunu yansıtabilecek bir karakter gördüğünü belirtiyor. Fillon'un, Ulusal Cephe adayı Marine Le Pen'i geçip geçemeyeceğini ön görmek zor. Cumhurbaşkanlığı yarışı henüz kazanılmış değil.
© Deutsche Welle Türkçe
Vera Kern