Fransa'da tarihi oylama

1915 olayları sırasında Ermenilerin "soykırıma" uğradığının reddedilmesini suç sayan ve cezalandırılmasını öngören yasa tasarısı Fransa Ulusal Meclisi'nde görüşülerek oylamaya sunulacak. Ancak tasarının Meclis Genel Kurulu'nda kabul edilmesi yasalaşması anlamına gelmiyor. Tasarının yürürlüğe girmesi için Fransız Senatosu'nda kabul edilmesi ve ardından Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy tarafından da imzalanması gerekiyor.

Yasa teklifinde, ''Fransız yasaları tarafından tanınan soykırımların reddi, bir yıl ve 45 bin euro para cezasına çarptırılır'' ifadesi yer alıyor. Fransa Meclisi 29 Ocak 2001 tarihinde “Fransa, 1915 yılındaki Ermeni soykırımını tanır“ ifadesiyle kaleme alınan bir yasayı onaylamıştı.

TBMM'den kınama bildirisi

Fransa Ulusal Meclisi'ndeki oylamaya öncesi Türkiye – Fransa ilişkilerindeki gerginlik had safhaya ulaşmış durumda. Türkiye Büyük Millet Meclisi dün söz konusu yasa teklifinin Fransa Meclisi Genel Kurulu gündemine gelmesini kınayan ortak bir bildiri yayınladı.

Bildiride, ''Sözde Ermeni soykırımını reddedenlerin cezalandırılmasını öngören tek yanlı, haksız ve asılsız teklifin Fransa Ulusal Meclisi Genel Kurul'unda görüşülecek olması vahim, kabul edilemez ve tarihi bir hatadır'' denildi.

Büyükelçi geri çekilecek

Yasa teklifinin kabul edilmesi halinde Türkiye'nin Paris Büyükelçisi Tahsin Burcuoğlu'nu ilk aşamada istişareler için Ankara'ya çağırması bekleniyor. Fransa'nın diplomatik teamül gereği, Ankara'daki Büyükelçisini Paris'e geri çağırması söz konusu olacak.

Gerginliğin ekonomik yansımaları da olacak. Yasa teklifini engellemek için Paris'e gelen TÜSİAD ve TOBB temsilcileri, THY'nin satın alacağı çok sayıda Airbus uçağı ve Türkiye'nin gelecek 10 yıl içinde açacağı milyarlarca dolarlık enerji ihalelerinin olumsuz yönde etkilenebileceği uyarısında bulunmuştu.
    

Fransa'daki Türk dernekleri de tepkilerini göstermek amacıyla oylama sırasında meclis binası önünde bir gösteri düzenleyecek.

Diğer tepkiler

Yasa tasarısına Türkiye vatandaşı Ermeniler'den de tepki geldi. Türkiye Ermeni Patrikhanesi yaptığı açıklamada yasa tasarısının Türkler ve Ermenilerin ortak yaşamına bir darbe olacağını kaydetti. Açıklamada, ''1600 yıllık koskoca bir tarihi ve hepimizi bekleyen aydınlık bir geleceği o acı olayların gölgesine terk edemeyiz'' denildi.

TBMM Başkanı Cemil Çiçek de tasarının kabul edilmesinin, Türkiye - Fransa ilişkilerinde telafisi mümkün olmayan, tamir edilemeyecek ölçülerde büyük bir hasara yol açacağını belirterek ''Umarım yarınki oylamada sağduyu öne çıkar'' dedi.

TBMM Dışişleri Komisyonu Üyesi, CHP milletvekili Faruk Loğoğlu da yasa tasarısını onaylaması halinde tarihi bir hata yapmış olacağını söyledi.

Fransa'dan mesaj

Ancak tasarının Genel Kurul'dan geçmesine kesin gözüyle bakılıyor.

Fransa'daki iktidar ve muhalefet partilerinin meclis grup başkanları, yaptıkları açıklamalarda, yasa teklifinin sorunsuz bir şekilde geçeceği mesajını verdiler.

İktidardaki Halk Hareketi Birliği'nin (UMP) Meclis Grup Başkanı Christian Jacob, genel kurulda oylanacak yasa teklifinin ''sorunsuz bir şekilde geçeceğini'' söyledi.

Sosyalist Parti Grup Başkanı Jean-Marc Ayrault, ''Biz daha önce Fransa'nın soykırımı resmen tanımasına ilişkin bir yasa kabul ettik. Şimdi ikinci yasa teklifiyle bunu daha uyumlu hale getireceğiz'' dedi.

“AB'nin işi tarih yazmak değil“

AB Komisyonu'nun genişleme ve komşuluk politikasından sorumlu üyesi Stefan Füle ise 1915 olayları ve soykırım tartışması hakkkında AB'nin işinin "tarih yazmak olmadığı" değerlendirmesinde bulundu

Avrupa Parlamentosu milletvekili Mikael Gustafsson'un yazılı soru önergesini cevaplandıran Füle, “Avrupa Birliği'nin işi tarih yazmak değil, uzlaşmayı sağlamaktır. AB bu kıtada barışı, demokrasiyi, istikrarı ve refahı amaçlayan geleceğe yönelik bir projedir” dedi.

AB'nin Türkiye ve Ermenistan'a normalleşme sürecine bağlı kalarak imzalanan ikili protokolleri ön şartsız olarak makul bir sürede onaylamaları çağrısında bulunduğunu belirten Füle, iki ülke arasındaki ilişkilerin tamamen normalleşmesinin Güney Kafkasya'da güvenlik, istikrar ve işbirliğine önemli katkı yapacağına dikkati çekti.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/AA/AFP, HK/AŞ