Fransa'da yeni karikatür krizi

2006 ve 2011 yıllarında yayımladığı Hz. Muhammed karikatürleriyle polemiğe neden olan "Charlie Hebdo" adlı haftalık siyasi hiciv dergisi, bugün satışa çıkan yeni sayısında bir kez daha aynı konuya değinerek tartışma yarattı. Dergiye Müslüman ve Yahudi cemaatlerinden sert tepkiler geliyor.

Dergi bir haftadır İslam dünyasında çalkantılara neden olan ABD yapımı "Müslümanların Masumiyeti" adlı filmi temel alarak bu haftaki sayısında "Muhammed Sinema Yapıyor" temasıyla çok sayıda tartışmalı Hz. Muhammed karikatürü yayımladı. Derginin kapak karikatüründe, son aylarda Fransa'da gişe rekorları kıran "Les Intouchables" (Dokunulmazlar) adlı filmden esinlenilerek tekerlekli sandalyeye oturtulmuş bir Müslüman ile bu sandalyeyi iten bir Musevi görülüyor ve ikilinin ağzından "Alay etmeye gelmez" ifadesi okunuyor. Derginin iç ve arka sayfalarında ise Hz Muhammed'le alay eden cinsel içerikli karikatürlere yer veriliyor.

Karikatürlerin yayımlanacağı duyurlur duyulmaz Fransa'da tartışma konusu oldu. Müslümanları temsil eden kuruluşlar dergiyi "islamofob" tavrı ve "tahrik"le suçluyor. Fransa İslamofob Eylemler Gözlemevi başkanı Abdallah Zekri, daha da ileri giderek, dergiyi Müslümanları tahrik aracılığıyla "para kazanmak"la suçladı. Zekri, "Charlie Hebdo rüzgâr ekiyor ama fırtına biçecek" şeklinde konuştu. Müslüman kuruluşları bu tepkiye rağmen Müslümanlara "itidal" çağrısında bulunuyor.

Musevi cemaati tepki gösterdi

Müslüman kuruluşlarının tepkisine Yahudi kuruluşları da destek çıkmakta. Ülkenin en önemli Yahudi örgütlenmesi olan "Fransa Yahudi Kurumları Temsil Konseyi" (CRIF), karikatürlerin yayımlanmasını "tasvip etmediklerini" bildirdi. CRIF başkanı Ricard Pasquier, "Son günlerde İslam dünyasını çalkalayan “Müslümanların Masumiyeti” adlı filme tepki çerçevesinde insanların öldüğü bir dönemde ifade özgürlüğü adına bu karikatürleri yayımlamak sorumsuzluktur" ifadelerini kullandı.

Karikatürlerin, "Müslamanların masumiyeti" adlı tartışmalı filme Fransa'da tepkilerin arttığı bir dönemde yayımlanması Fransız hükümetini de kaygılandırıyor. İfade özgürlüğünün Fransa Cumhuriyeti'nin temel direği olduğuna vurgu yapan Başbakan Jean-Marc Ayrault, dergi piyasaya çıkmadan yaptığı açıklamada "tüm tarafları sorumlu davranmaya" çağırdı. Ayrault bu sabah da bir radyoya yaptığı açıklamada "Karikatürlerden şoke olan varsa dergiden Fransız mahkemeleri önünde davacı olabilir " şeklinde konuştu. Dışişleri bakanı Laurent Fabius ise karikatürlerin yayımlanmasına olası tepkilerin gelebileceği ülkelerdeki Fransız diplomatik temsilciliklerinde özel güvenlik önlemleri için talimat verdiğini açıkladı.

Dergi yönetimi ise kendisini "ifade özgürlüğü" ilkesiyle savunmaya çalışıyor. Derginin polis tarafından sıkı korumaya alınan genel yayın yönetmeni Charb, "Biz 20 yıldır tahrik ediyoruz. Hükümet bizden sorumlu olmamızı istiyor. Üç aptal, tartışmalı bir filme karşı Paris'te İslam adına gösteri yaptı diye önlerinde diz çökecek değiliz" şeklinde konuştu. Derginin Paris banliyösündeki merkezi de olası bir saldırıya karşı çevik kuvvet polisleri tarafından koruma altına alındı. İnternet sitesi bu sabahtan itibaren erişilemez hale gelen derginin Paris'teki merkezi geçen yıl yayımladığı Hz. Muhammed karikatürleri sonrasında kimliği tespit edilemeyen kişiler tarafından kundaklanmıştı.

Karikatür kriziyle ilgili son gelişmeler:

* Charlie Hebdo dergisinin haftalık ortalama 75 bin olan tirajının tamamı bugün tükendi. Sabah saat 8'de "bulunamaz" hale geldiği belirtilen dergi Cuma günü için yeni bir baskı yapacak.

* Derginin yayımladığı karikatürlere karşı "Suriye İçin Özgürlük Derneği" adlı bir kuruluş tarafından "kine teşvik" suçlamasıyla Paris Mahkemesi'ne dava başvurusunda bulunuldu.

* Fransa yurtdışındaki diplomatik temsilcilik ve Fransız okullarına saldırıdan çekiniyor. Fransız hükümeti bugün Endonezya'daki Fransız okullarını kapattı. Cuma günü de çoğu Müslüman yaklaşık 20 ülkedeki diplomatik temsicilik ve Fransız okulunun kapalı tutulacağını duyurdu.

* Mısır hükümeti Perşembe gününden itibaren ülkedeki Fransız okulları ve kültür merkezlerini, olası saldırılara karşı önlem amacıyla, kapatacağını bildirdi.

* Fransa İçişleri bakanı Manuel Valls bugün öğle saatlerinde ülkedeki belli başlı Müslüman derneklerinin temsilcileriyle özel bir görüşme yaptı. Görüşme sonunda itidal mesajları verildi.

* Paris Camii rektörü bu hafta Cuma namazı için itidal çağrısında bulundu.

* Dergi, internet sitesinin çökertildiğine ilişkin haberleri doğruladı. Eski blog'u üzerinden iletişime geçti. Derginin internet sitesinin çökertilmesi konusunda Paris Savcılığı soruşturma başlattı.

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Kayhan Karaca / Strasbourg

Editör: Ercan Coşkun