Gelişmekte olan ülkelere özel girişim desteği

Peru’nun dünyanın en büyük balık unu üreticilerinin başında geldiği çok az kişi tarafından bilinir. Ancak bu Latin Amerika ülkesinin karşı karşıya olduğu en büyük sorun, üretim atıklarının tüm sahil şeridinde büyük bir kirlenmeye yol açmasıydı. Alman kalkınma yardımı kuruluşlarının ricası üzerine devreye giren bir Alman firması, balık unu üretim sürecini analiz ederek atıkların başka bir ürüne dönüştürülmesi fikrini geliştirdi.

Sonuçta ürtemi artıkları, hayvan yemine dönüştürüldü ve hiç beklenmedik bir satış grafiğine ulaşıldı. Böylece hem atık maddeler değerlendirilmiş oldu hem de sahil şeridindeki kirlenmenin yüzde 70 oranında önüne geçildi. Yeni üretim sistemi sayesinde kazanılan ek istihdam olanakları da cabası. Yani hem Peru hem de yatırım yapan Alman firması, söz konusu durumdan hayli kazançlı çıktı.

Bir tarafta BM’nin Milenyum Hedefleri’ne bir adım daha yaklaşan yoksul bir ülke; diğer tarafta yeni bir ürünle yeni pazarlara açılan ve bu işten hayli karlı çıkan özel bir şirket. BM uzmanları ve ekonomistler, New York’ta gerçekleştirilen bir toplantıda bu tür “şanslı buluşmaların“ daha sık tekerrür etmesi için alınabilecek önlemleri masaya yatırdı.

“Girişimcilere büyük rol düşüyor“

Cornel Üniversitesi Ekonomi Kürsüsü’nden Prof. Stewart Hart, ekonomiyi “terbiye edilmesi gereken bir kaplana“ benzeterek, kalkınma halindeki ülkelerdeki özel yatırımların daha fazla desteklenmesi gerektiğini ifade etti.

Özel müteşebbislerin, bugüne oranla çok daha büyük bir rol üstlenmesi gerektiğini vurgulayan Prof. Hart, ancak bunun sadece onların vicdanlarına hitap ederek ya da bazı zorlamalarla elde edilemeyeceğine kaydetti. Bu işletmelere yatırımlarının karşılıklarını görebilecek fırsatlar sunulması gerektiğini belirten Hart, eğer gerçekten istenirse bu imkanın sağlanabileceğini savundu.

Beklentiler yüksek değil

Gelişmekte olan ülkelere daha fazla yatırım yapılması konusunda tüm uzmanlar hemfikir. Ancak yarın başlayacak BM Milenyum Zirvesi’ne ilişkin beklentiler ise bu kadar olumlu değildi. Dünya Bankası Almanya Masası Direktörü Eckhard Deutscher de temkinli olmayı tercih edenlerdendi.

New York’ta bir yol ayrımına gelindiğini belirten Deutscher, BM Milenyum Hedefleri’nin uygulamaya geçirilmesinin şart olduğunu, aksi halde bunun gerçekleşeceğine ilişkin inancın ciddi ölçüde zedeleneceğini kaydederek “Umarım, böyle birşey olmaz“ sözleriyle endişelerini dile getirdi.