Hükümete OHAL çağrısı: Yargıyı özgür bırakın
15 Ocak 2018
OHAL'e karşı çıkan tüm sivil toplum örgütlerini ve OHAL mağdurlarını bir araya getiren forumda, Anayasa Mahkemesi (AYM) ile yerel mahkemeler arasında yaşanan gerilim ana gündem maddesi oldu. Forum katılımcılarının hükümetten beklentisi aynı: Yargıyı özgür bırakın.
Türkiye'de 18 aydır yürürlükte bulunan ve 19 Ocak'ta sona erecek olan OHAL uygulamasının ömrü hükümet kararıyla üç ay daha uzatılıyor. OHAL uygulamasına demokratik hak ve özgürlükleri yok ettiği gerekçesiyle karşı çıkan ana muhalefet partisi CHP, “OHAL’de Yeter” sloganıyla özel bir forum düzenleyerek, toplumun OHAL’e karşı kesimlerini bir araya getirdi. OHAL uygulamalarının masaya yatırıldığı forumda gazeteciler Şahin Alpay ile Mehmet Altan için tahliye kararı alan AYM’ye yerel mahkemelerin karşı çıkışı “hukukun bittiği nokta” olarak değerlendirildi. Forum katılımcıları bu konuda hükümete “Yargıyı özgür bırakın” çağrısında birleşti.
“OHAL’de Yeter” forumunun açılış konuşmasını CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu yaptı. Kılıçdaroğlu, OHAL uygulamalarına neden karşı çıktıklarını anlatırken AYM ile yerel mahkemeler arasında yaşanan gerilime dikkat çekti. “Öyle bir noktaya geldik ki yargı organları birbirini tanımıyor” diyen Kılıçdaroğlu, AYM’nin ciddi bir sınavdan geçtiğini söyledi. Sivillere yargı muafiyeti getiren KHK düzenlemesini AYM’ye taşıdıklarını hatırlatan Kılıçdaroğlu, AYM’ye “Umarım hukuk onların da kapısını çalar, umarım AYM’de akıl galip gelir. AYM de bir kez daha oturup, düşünmelidir” diye konuştu.
“AYM suskun kalmamalı”
“Yargıda OHAL” panelinde hükümetin suç ve suçlu yaratarak ülkedeki muhaliflere dönük operasyon yaptığını öne süren Çağdaş Hukukçular Derneği Ankara Şubesi Başkanı Murat Yılmaz, DW Türkçe’ye AYM ile yerel mahkemeler arasında yaşanan gerilimi değerlendirdi. “AYM’nin tahliye kararını uygulamayan İstanbul’daki mahkemeler suç işlediklerini biliyorlar ancak siyasal iktidardan güvence aldıkları ortada” diye konuşan Yılmaz, bundan sonraki süreçte hükümetin bir KHK çıkararak AYM kararlarına karşı koyan hakim ve savcıları olası soruşturmalardan muaf tutabileceğini iddia etti.
Yılmaz, bu süreçte AYM’nin de daha etkin olması gerektiğini savundu. Yılmaz, “Yerel mahkemeler, AYM’nin gerekçeli kararını gördükten sonra da AYM kararını reddettiler ancak AYM suskun kaldı. Neden suskun kaldı?” diye sorarken, “AYM, geniş bir basın açıklaması yapıp yerel mahkemelere gereken cevabı vermelidir. Yerel mahkemelerin insanları uçuruma sürükleyecek hakkının olmadığını söylemelidir. Daha da olmadı, AYM üyeleri istifa etmelidir. Suskunlukları, hiç normal değildir” çıkışı yaptı. Çağdaş Hukukçular Derneği’nin KHK kararıyla kapatıldığını ancak kendilerinin hukuk çerçevesinde OHAL kararlarıyla mücadeleye kararlı olduğunu söyleyen Yılmaz, “Bu ülkede onurlu hukukçular bitmeyecek. Hukuk yoksa sokak var. Adalet yürüyüşlerinin devamı gelecek” diye konuştu.
"Hukuk sistemini yeniden kurmalıyız”
“Türkiye’de derin bir hukuk krizi yaşandığını” anlatan Yargıçlar Sendikası Başkan Yardımcısı Bülent Yücetürk, durumun ciddiyetini anlatmak için, “Görünen o ki OHAL’in kaldırılmasıyla da bu krizden çıkamayacağız” cümlesini kullandı. Yücetürk, AYM ile yerel mahkemeler arasında yaşanan gerilimin de Türkiye’de hukuk krizinin derinleşmesine yol açtığını belirtti. Yücetürk, DW Türkçe’nin “Peki bu krizden çıkış mümkün mü” sorusunu yanıtlarken, “Mümkün. Hukuk sistemini yeniden kurmamız gerekiyor. Bunun için de herkesin mücadele etmesi şart. Hakim ve yargıçların kendilerini kurtarmaya çalıştığı bir ortamda hukuk eğitimini değiştirmemiz gerekiyor, evet değiştirebiliriz” dedi.
CHP’li Sarıhan: Felaket hâldeyiz
OHAL uygulamalarını “OHAL’de ne hâldeyiz?” başlıklı bir kitapta toplayan CHP’nin hukukçu vekillerinden Şenal Sarıhan da AYM’nin yerel mahkemelerle yaşadığı gerilimle Türkiye’de ilk kez mahkemelerin alt-üst anlayışını kaybettiğinin de görüldüğüne dikkat çekti. Sarıhan, DW Türkçe’ye “Felaket hâldeyiz, hukuksuzluk alabildiğine yürüyor” derken, OHAL’de yaşananları kamuoyunun dikkatine düzenli olarak sunmaya kararlı olduklarını söyledi. Sarıhan, “İdari ve adli soruşturmalar olmaksızın insanlar işlerinden ihraç ediliyorlar, tutuklanıyorlar, yoksulluğa ve hukuksuzluğa mahkûm ediliyorlar. OHAL komisyonu da kimsenin mağduriyetini giderememiştir. Biz bunu aşabiliriz. Yeter ki birlikte hareket edelim. Yeter ki özgür yargı için birlikte mücadele edelim” çağrısı yaptı.
18 aydır süren OHAL’de 31 KHK çıkarıldığını ve bu KHK’larla hükümetin yargı kurallarını hiçe sayarak istediğini yaptığını söyleyen Sarıhan, kararnamelerin meclise getirilmediğinin dikkatlerden kaçmaması gerektiğini belirtti. Sarıhan, “Kararnamelerin meclise getirilmemesinin iki nedeni var. Birincisi; kararnamelerin mecliste onaylanması halinde kanun hükmü taşıyacağı ve Anayasa Mahkemesi’ne götürülebileceği kaygısıdır. Diğeri ise yapılan hukuksuzluğun kamuoyu önünde tartışılmasını engellemektir” dedi.
Hilal Köylü / Ankara
© Deutsche Welle Türkçe