İspanya kaynıyor

Başbakan Mariano Rajoy’un bütçe açığını kapatmak için uygulamaya koyduğu kemer sıkma politikası, muhafazakâr hükümete tepki gösterilmesine yol açtı. İki buçuk yılda 65 milyar euro tasarruf edilmesini öngören son istikrar paketi İspanya’nın bütün kentlerinde halkın sokaklara dökülmesine yol açtı. Protesto eylemleri her yerde şiddetsiz geçmiyor. Sol muhalefet ve sosyologlar, euro krizinin pençesindeki İspanya’da toplum barışının tehlikeye girebileceği uyarısında bulunuyorlar.

Sendikalar genel grev tehditleri savuruyor. Başbakan Rajoy ise krizde izlenebilecek tek yolun tavizsiz tasarruf olduğunu ve hükümete karşı olanların selameti için de çalıştıklarını söylüyor.

İktidardaki Halk Partisi’nin milletvekilleri İspanyolları şaşırtıyor. Başbakan Rajoy’un bütün tasarruf tedbirleri partili milletvekilleri tarafından alkışlanıyor. Başbakan, Genel Kurul'da işsizlik yardımının azaltılacağını duyurduğunda Halk Partili bayan milletvekili Andrea Farba yerinden fırlayıp “Avuçlarını yalasınlar!” diye bağırmıştı. Farba, 5 milyon 600 bin işsiz İspanyol’a hakaret ettiği için milletvekilliğinden istifa etmesini talep eden muhalefet kanadından özür dilemek ihtiyacını bile hissetmemişti.

Şiddetin dozu artıyor

Başkent Madrid’in merkezi hafta sonunda da olaylı protesto gösterilerine sahne oldu. Göstericiler polise taş ve şişeyle saldırmış, emniyet kuvvetleri de eylemcilere karşı kuvvet kullanmıştı. Tesadüfen meydandan geçen bir hükümet görevlisi göstericilerin elinden zor kurtulmuştu. Madrid belediyesinin, “başkentin Atina’ya çevrilmesine izin verilmeyeceği” şeklindeki uyarısı protestocuları pek etkilemişe benzemiyor.

Geçen hafta da hükümetin tasarruf kararlarına sert tepki gösteren grevdeki maden işçileriyle polis arasında sert çatışmalar cereyan etmişti. Taş kömürü sübvansiyonlarının yüzde 60 oranında azaltılacak olması çoğu madenci için işsizlik anlamına geliyor. 2010 yılında ücretleri yüzde beş oranında düşürüldükten sonra dondurulan 2 milyon 700 bin kamu görevlisi Noel ikramiyesini de kaybedeceği için hükümete öfkeli.

Başbakan Rajoy ise başka çaresi olmadığını söylüyor. İspanya Başbakanı ülkeyi uçurumdan kurtarmak ve krizden çıkarmak için hoşa gitmeyen tedbirlere başvurmak zorunda olduklarını, AB Komisyonu ile kararlaştırılan bütçe açığı oranlarını başka türlü yakalayamayacaklarını belirtiyor. İspanya, yüzde 9’a dayanan bütçe açığını bu yıl yüzde 6,3’e düşürmeyi, 2014 yılında da Euro Bölgesi’nin borçlanma üst sınırı olan yüzde 3’ün altına çekmeyi taahhüt etmişti.

Alternatifsizlik

Yedi ay önce göreve başlayan muhafazakâr başbakan ülkesini krizden kurtarmak için bütün seçim vaatlerini ihlal etmeye hazır olduğunu söylemişti. Rajoy bütün İspanyolları küstürmediğinden emin görünüyor. Halk Partisi son genel seçimde açık farkla birinci parti olmuş ve bütün idari alanlarda tek başına karar alabilme yetkisine kavuşmuştu.

Ancak bütün parti üyelerinin Rajoy hükümetinin kararlarından memnun olduğu da söylenemez. Katma değer vergisinin iki ila üç puan artacak olmasından en çok Halk Partisi’nin seçmen kitlesini oluşturan küçük esnaf ve serbest meslek sahipleri etkilenecek. Bu meslek gruplarının gelir kaybına uğramasından ve çoğu esnafın kepenk indirmesinden endişe ediliyor.

İspanyol ekonomisinin can damarlarından turizmcilik de imdat sinyalleri veriyor. Katma değer vergisinin fiyatlara yansıyacak olmasından endişe eden turistlerin başka tatil beldelerini tercih edebilecekleri belirtiliyor.

© Deutsche Welle Türkçe

DPA/AG/HK