İsrail ve Türkiye'den "yeni bir başlangıç" sinyali

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 15 yıllık aradan sonra İsrail'i ziyaret eden ilk Türk dışişleri bakanı olarak mevkidaşı Yair Lapid ile bir araya geldi. Görüşme sonrasında düzenlenen basın toplantısında "yeni bir başlangıç" mesajları verildi.

İsrail Dışişleri Bakanı Lapid, simultane çeviriye göre, konuşmasının başında İsrail ve Türkiye'nin bölgedeki iki önemli güç olduğunu ve çok uzun bir ortak tarih ve geçmişe sahip olduğunu vurguladı. Tevrat'tan alıntılar yapan Lapid, İbrahim Peygamber'e ilk kez Türkiye'nin Harran kentinde kitap gönderildiğini, kendisine "Ülkenizden ailenizden ve atalarınızın evinden ayrılıp size gösterdiğimiz topraklara gidin" denilmesi üzerine İbrahim'in buradan yürüyerek İsrail topraklarına vardığını, çocuklarından Yahudi toplumunun doğduğunu, kendisi ve ailesinin Türkiye'yi hiçbir zaman unutmadığını söyledi.

Bunları anlattıktan sonra Çavuşoğlu'na dönen Lapid, "Konsolosluk hizmetlerinizi korkutmak istemiyorum sayın Bakan, ama bizim kitabımıza göre aslında hepimiz Türkiye'den geliyoruz ve hepimiz aslında Türk pasaportu alma hakkına sahibiz" dedi.

"Yeni bir dönem açıyoruz"

Türkiye'nin 1949'da İsrail'i tanıyan ilk Müslüman ülke olduğunu belirten Lapid, "Biz her zaman diyaloğa ve iş birliğine nasıl döneceğimizi bildik. Uzun geçmişe sahip olan uluslar her zaman bir dönemi nasıl kapatıp yeni bir dönemi nasıl açacaklarını bilirler. İşte biz de bugün bunu yapıyoruz" dedi.

Çavuşoğlu ile gerçekleştirdikleri görüşmeyi "verimli, dürüst ve sonuç veren" diye nitelendiren Lapid, bu ziyaret sonrasında sadece güvenlik ve diplomatik ilişkiler değil, ekonomik bağlar ve sivil iş birliğini de daha ileri taşımayı hedeflediklerini belirtti. İsrailli Bakan, "Ülkelerimizin karşılıklı avantajlarını hem bölgesel hem küresel anlamda birlikte kullanmak istiyoruz" dedi.

Türkiye ile ekonomik ilişkilerin salgın döneminde ve siyasi gerginliklerin olduğu dönemde bile sürekli artmaya devam ettiğini ancak daha da ileriye taşınması gerektiğini vurgulayan Lapid, bugünkü görüşmelerde ortak ekonomik komisyonun yeniden oluşturulması ve yeni bir sivil havacılık anlaşması üzerinde çalışılması kararı aldıklarını kaydetti.

"İsrailliler Türkiye'yi çok seviyor"

Lapid, Çavuşoğlu'na hitaben "Sayın Bakan, diplomasinin ötesinde İsrailliler Türkiye'yi çok seviyor. Bu kadar basit. Her gün onlarca uçuş İsrail'den ayrılıyor Türkiye'ye geliyor. Binlerce İsrailli sizin kültürünüzü, müziklerinizi, güzel plajlarınızı, güzel pazarlarınızı çok seviyorlar… Bugün ilişkilerimizi daha da geliştirmek için yeni bir çerçeve oluşturmuş olduk. Bundan sadece bizler değil önümüzdeki yıllarda çocuklarımız da faydalanacak" diye noktaladı.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da görüşmede "farklılıklara rağmen sürdürebilir diyaloğun devam ettirilmesinin faydalı olacağı ve bunun karşılıklı hassasiyetlere saygı temelli olması gerektiği" konusunda mutabık kaldıklarını belirtti.

Geçen yıl ikili ticaret hacminin 8 milyar doları bulduğunu ticaret hacmi ve ekonomik işisrael türkei birliğini daha artırmak istediklerini belirten Çavuşoğlu, temiz enerji, ileri teknoloji, tarımsal teknoloji, tarım ürünleri ve turizm gibi diğer alanlarda da pek çok fırsatın mevcut olduğunu söyledi. Çavuşoğlu, Lapid'in İsraillilerin Türkiye'ye sevgisiyle ilgili sözlerine atıfta bulunarak İsrailli turistleri İstanbul ve Antalya dışında Karadeniz gibi diğer bölgelere de beklediklerini söyledi.

Çavuşoğlu'ndan Ortadoğu'da "iki devletli çözüm" vurgusu

Görüşmede Filistin-İsrail meselesini de görüştüklerini belirten Çavuşoğlu, dün Ramallah'taki temaslarına işaret ederek "Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve Dışişleri Bakanı Riyad el Maliki ile de kapsamlı görüşmeler yaptıklarını" söyledi ve "Birleşmiş Milletler parametreleri içerisinde iki devletli bir çözümün, kalıcı barış için tek çözüm olduğuna inanıyoruz ve bizim gerçekten görmek istediğimiz şey zaten bu. Kalıcı bir barışın Ortadoğu'da sağlanması" diye konuştu.

Çavuşoğlu ayrıca görüşmede Türkiye'nin Kudüs ve Harem-i Şerif'in kutsallığıyla ilgili hassasiyetlerini paylaştığını belirterek "Biz aramızdaki bağların normalleşmesinin bu çatışmanın barışıl bir şekilde çözüme kavuşturulmasında olumlu bir etkiye sahip olacağına inanıyoruz. Türkiye olarak her zaman yapıcı bir rol oynadık. Şimdi de Türkiye diyaloğa yönelik çabalara katkıda bulunma yönünde sorumluluk almaya hazırdır" diye konuştu.

Çavuşoğlu, konuşmasının sonunda Lapid'i Türkiye'ye davet ederek "Türkiye'ye ziyaretinizi dört gözle bekliyorum" dedi. Lapid'in "Döner kebap olacaksa geliyorum" yanıtı gülüşmelere yol açtı.

 

DW/BK,JD