İsyan 2'nci yılında

Suriye’de Esad rejimine karşı başlayan ayaklanma bugün ikinci yılına girerken, ordu birliklerinin operasyonları ve muhaliflerin direnişi sürüyor.

Muhaliflerin en önemli kalelerinden olan, Türkiye sınırına yakın İdlib kentini hedef alan ordu operasyonlarında çok sayıda ölü ve yaralı bulunduğu belirtiliyor. Suriye Genel Devrim Konseyi, Çarşamba günü İdlib kentindeki operasyonlarda en az 33 kişinin yaşamını yitirdiğini, ülke genelinde ise ölü sayısının 77'yi geçtiğini açıkladı.

Suriye devlet televizyonu ise “İdlib kentinin silahlı teröristlerden temizlendiğini” duyurarak, olayların başlamasının birinci yıldönümünde ülke genelinde Esad yönetimine destek mitinglerinin düzenleneceğini duyurdu.

Birleşmiş Milletler, son bir yılda Suriye’de çoğu sivil 8 bin kişinin yaşamını yitirdiğini tahmin ediyor. Yaklaşık 230 bin Suriyeli evlerini terk etmek zorunda kalırken, yurtdışına kaçmak zorunda kalanların sayısı 30 bini aştı. Yaklaşık 20 bin kişiden haber alınamazken, 70 bin muhalifin ise tutuklu olduğu belirtiliyor. Krizden yabancı güçleri sorumlu tutan Şam yönetimi, “terörist saldırılarda”, yaklaşık 2 bin güvenlik görevlisinin yaşamını yitirdiğini öne sürüyor.

Türkiye'ye mülteci akını

Suriye’deki gelişmeler, iç savaş kaygılarını artırırken, son 24 saat içerisinde Türkiye’ye kaçanların sayısında büyük artış dikkat çekti. Türk resmi makamlarının verdiği bilgilere 1000 Suriyeli Türkiye’ye sığınırken, ordudan ayrılan ve Türkiye’ye sığınan generallerin sayısı da 7’ye yükseldi. Halen yaklaşık 14 bin Suriyeli kaçkın, Türkiye sınırında kurulan mülteci kamplarında yaşıyor.

‘Muhalifler silahlandırılmamalı’

Suriye'de kan dökülmesini engellemek için devam eden diplomatik çabalarda şu ana kadar sonuç alınamazken, uluslararası bir müdahale konusunda Batılı ülkelerin çekinceleri sürüyor.

Libya’ya müdahalede başı çeken Fransa, Suriye’de muhaliflerin silahlandırılması düşüncesine karşı olduğunu açıkladı. Fransa Dışişleri Bakanı Alain Juppe, bir radyo kanalına verdiği demeçte, Suriye toplumunda derin ayrılıklar bulunduğu, bir muhalif grubu silahlandırmanın, Hrıstiyanlar, Aleviler, Sünni ve Şiiler arasında iç savaşa yol açabileceğini söyledi. Juppe, “Kriz, şu andakinden daha büyük bir felakete dönüşebilir” uyarısında bulundu.

Hollanda da büyükelçiliğini kapatıyor

Suriye’de kriz büyürken, Şam büyükelçiliğini kapatan ülkeler arasına Hollanda’da katıldı. Hollanda Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, kapatma kararının, ülkede kötüye giden güvenlik durumu yüzünden ve Suriye yönetimine siyasi mesaj verme amacıyla alındığı belirtildi.

Suriye'deki olaylardan dolayı şimdiye kadar İngiltere, İtalya, Kanada, Fransa, İspanya, ABD ve Suudi Arabistan, Şam büyükelçiliklerini kapattı.

Davutoğlu’ndan sert eleştiri

Türkiye Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Esad rejimine yönelik sert eleştirilerini sürdürürken, Şam’dan şiddete son verilmesini ve demokrasiye geçişi sağlayacak somut adımlar istediklerini kaydetti. Suriye'de sistemin kozmetik bir şekilde yapılacak bir seçimle değişmesinin mümkün olmadığını belirten Davutoğlu, Devlet Başkanı Beşar Esad'ın yönetimi devretmeye ikna edilmesi gerektiğini söyledi. Dışişleri Bakanı, “Güvenlik ancak ve ancak tarafsız bir aktör tarafından üstlenilirse Suriye'de bir çözümün önü açılır. Tarafsızdan kasıt dışarıdan birisi değil ama halk nezdinde 'Bu insan benim üzerime yarın tankları tekrar sürmez' diyebileceği birisinin bu yetkiyi alması lazım." dedi. Davutoğlu, Suriye'de kaybolduğu belirtilen iki Türk gazeteci ile ilgili soru üzerine, konu ile ilgili yoğun bir faaliyet içinde olduklarını, Suriye nezdinde girişimlerde bulunduklarını söyledi.

Gözler Annan’ın çabalarında

Birleşmiş Milletler'in Suriye özel temsilcisi Kofi Annan, Şam'da hafta sonunda yaptığı temasların ardından, Suriye yönetimiyle görüşmelerini sürdürüyor.

Şiddeti sona erdirebilmek için Esad yönetimine 5 maddelik öneriler sunan ve buna yanıt alan Annan'ın, Şam'dan bazı konulara açıklık getirmesini talep ettiği, temasların sürdüğü bildirildi. Suriye yönetimi, önerilere “olumlu” bir yaklaşımla karşılık verdiğini açıklamıştı. Ancak Batılı bir diplomat, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, Şam yönetiminin Annan'ın görüşlerini kabul etmediğini söyledi.

Eski BM Genel Sekreteri Kofi Annan, temasları hakkında BM Güvenlik Konseyi üyelerini bu cuma günü bilgilendirecek. Güvenlik Konseyi'nde Rusya ve Çin, Suriye'ye müdahalenin önünü açabilecek bir karar alınmasına güçlü bir şekilde karşı çıkıyor.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/Reuters/AFP/AA, AŞ/BK