ABD’nin Türkiye’ye yaptırım kararına tepki
15 Aralık 2020
ABD’nin Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi satın alması nedeniyle Türkiye’ye yaptırım uygulama kararı almasına İran’dan tepki geldi.
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, bu kararla "ABD’nin yaptırım bağımlılığı ve uluslararası hukuku hiçe sayışının" bir kez daha görüldüğünü ifade ederek, "Türkiye’ye yaptırım kararını sert biçimde kınadıklarını" yazdı. Yaptırımlara karşı Türkiye halkının ve hükümetinin yanında olduklarını belirten Zarif, söz konusu tweeti ‘’#NeighborsFirst” (Önce komşular) etiketiyle paylaştı.
Dün açıklanan yaptırım kararına bir tepki de Rusya’dan gelmişti. Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD’nin bu adımının uluslararası hukuka karşı bir kibirliliğin göstergesi olduğunu ifade etmişti. Yaptırım kararının sürpriz olmadığını söyleyen Lavrov, söz konusu kararı ABD tarafından alınan "yasa dışı, tek taraflı ve zorlayıcı önlemler" olarak nitelendirmişti.
İran ve Rusya’nın aksine Yunanistan, yaptırım kararına destek verdi. Yunanistan Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, ‘’bir NATO üyesi olan Yunanistan’ın’’ Washington’ın Ankara’ya yaptırım kararını memnuniyetle karşıladığı belirtildi.
Senatörlerden destek açıklamaları
ABD'de ise hem Cumhuriyetçi hem de Demokrat senatörler Ankara’ya karşı yaptırım kararını savundu. ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi’nin Cumhuriyetçi Başkanı Jim Risch, söz konusu yaptırımların "çok daha önce devreye sokulması gerektiğini" söyledi. Demokrat Partili senatör Chris Van Hollen ise Kongre’nin Trump’ı Türkiye’ye yaptırım uygulamaya mecbur bırakan kararından duyduğu memnuniyeti ifade ederek, "Ulusal güvenliğimiz ve sadık NATO müttefiklerimizi koruma konusunda ödün vermeyeceğiz" diye yazdı.
ABD Kongresi'nin iki kanadı Temsilciler Meclisi ve Senato'da kabul edilen Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA) çerçevesinde ABD'nin Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası (CAATSA) uyarınca S-400'ün satın alınmasında rol oynayan kişilere yaptırım uygulanması isteniyordu.
Bu çerçevede alınan yaptırım kararı uyarınca Türkiye Savunma Sanayii Başkanlığı'na (SSB) yapılacak tüm Amerikan ihracatının yasaklanmasını, SSB Başkanı İsmail Demir ile üç çalışanın hesaplarının dondurulması ve vize sınırlaması getirilmesi öngörülüyor.
AKP Sözcüsü Ömer Çelik, karara tepki göstererek bugün Twitter üzerinden yaptığı açıklamada ‘’yaptırımları reddettiklerini’’ söyledi. Çelik, ‘’Bu kararın hiçbir hukuki zemini yoktur, adaletten uzaktır ve müttefiklik ilişkisi bakımından tamamen yanlıştır’’ ifadelerini kullandı.
''Kilis'e füzeler düşerken ve NATO müttefiklerimiz patriotlarını söküp geri götürürken ulusal güvenliğimizi korumak ve hava savunma ihtiyacımızı karşılamak için S-400 sistemini Rusya’dan temin ettik’’ diyen Çelik, ‘’Bu en doğal egemenlik hakkımızdır’’ diye yazdı.
AKP Sözcüsü, Türkiye’nin kendi sınırlarını koruduğunu belirterek, söz konusu sınırların aynı zamanda AB ve NATO’nun da sınırları olduğunu hatırlattı.
‘’Her türlü tedbiri almaya, hudutlarımızı korumaya devam edeceğiz. ABD’nin tek taraflı yaptırım kararına ilişkin olarak da kendi adımlarımızı atacağız’’ diyen Çelik, ‘’Türkiye yoluna devam edecektir. Milli güvenliğimiz konusunda pazarlık kabul etmiyoruz‘‘ ifadelerini kullandı.
Dışişleri'nden misilleme sinyali
ABD’nin yaptırım kararını kınadığını açıklayan Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan da "misilleme" sinyali gelmişti. Bakanlığın açıklamasında, "Türkiye, ilişkilerimizi olumsuz yönde etkilemesi kaçınılmaz olan bu karara karşı gerekli adımları atacak, uygun gördüğü şekilde ve zamanlamayla mukabelede bulunacaktır. Türkiye, ulusal güvenliğini sağlamak için gerekli gördüğü tedbirleri almaktan da imtina etmeyecektir" denilmiş, Washington "bu haksız yaptırım kararını gözden geçirmeye ve bu vahim yanlıştan bir an evvel geri dönmeye" davet edilmişti.
DW, Reuters, dpa / SÖ, BÖ
© Deutsche Welle Türkçe