1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İsrail ve İran karşılıklı yaptırım istedi

15 Nisan 2024

İsrail ve İran, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi toplantısında karşılıklı olarak yaptırım istedi. Guterres ise Ortadoğu'da gerilimi azaltma çağrısında bulundu.

https://p.dw.com/p/4elAI
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi toplantısında hilal şeklindeki masanın etrafında diplomatlar
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi dün İsrail ile İran arasındaki gerginliği görüşmek için olağanüstü toplandıFotoğraf: Fatih Aktas/Anadolu/picture alliance

İran'ın İsrail'e Cumartesi günü düzenlediği hava saldırısı sonrasında Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi dün gece New York'ta olağanüstü toplandı. Toplantıya İsrail ve İran'ın karşılıklı suçlamaları damga vurdu.

İsrail'in Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Gilad Erdan konuşmasında "Maske düştü. Terörün bir numaralı küresel sponsoru olan İran, bölgenin ve dünyanın istikrarsızlaştırıcısı olarak gerçek yüzünü ortaya koymuştur" dedi. Erdan BM Güvenlik Konseyi'nden İran Devrim Muhafızlarını terör örgütü olarak tanımlamasını ve "çok geç olmadan İran'a mümkün olan tüm yaptırımları uygulamasını" istedi.

İsrail'in Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Gilad Erdan
İsrail'in Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Gilad ErdanFotoğraf: Yuki Iwamura/Anadolu/picture alliance

Gilad Erdan konuşmasında özellikle 2015'te imzalanan İran nükleer anlaşması taraflarına Tahran'a karşı uluslararası yaptırımları yeniden uygulama imkanı veren "geri tepme" mekanizmasına da atıfta bulundu.

Amerika Birleşik Devletlerinin (ABD) Birleşmiş Milletler Büyükelçi Yardımcısı Robert Wood da "Güvenlik Konseyi üyeleri olarak İran'ın konsey kararlarına uymasını ve tüzük ihlallerine son vermesini sağlamak gibi kolektif bir sorumluluğumuz var" dedi. Wood ABD'nin "İran'ı sorumlu tutmak için ek tedbirleri araştıracağını" belirtti.

İran'ın Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Amir Said İravani
İran'ın Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Amir Said İravaniFotoğraf: Yuki Iwamura/AFP/Getty Images

İran: Meşru müdafaa hakkımızı kullandık

İran'ın Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Amir Said İravani ise saldırıyla ilgili olarak ülkesinin "doğal meşru müdafaa hakkını" kullandığını ve harekete geçmekten başka "seçeneği olmadığını" söyledi. İravani İslam cumhuriyetinin "gerginlik ya da savaş istemediğini" ancak her türlü "tehdit ya da saldırganlığa" karşılık vereceğini vurguladı.

BM Güvenlik Konseyinin "uluslararası barışı ve güvenliği koruma görevinde başarısız olduğunu" belirten İravani "Güvenlik Konseyi'nin sorumluluğunu üstlenmesinin ve uluslararası barış ve güvenliğe yönelik gerçek tehdidi ele almasının zamanı geldi" diye konuştu. İravani Konsey'in "bu rejimi (İsrail) Gazze halkına yönelik soykırımı durdurmaya zorlamak için acil ve cezalandırıcı tedbirler almak zorunda olduğunu" ifade etti.

BM Genel Sekreteri Guterres
BM Genel Sekreteri GuterresFotoğraf: Robertson S. Henry/REUTERS

Guterres'ten gerilimi azaltma çağrısı

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM Güvenlik Konseyi'ne Ortadoğu'da gerginliği azaltma çağrısı yaptı. "Ne bölge ne de dünya daha fazla savaşı kaldırabilir" diyen Guterres  "Ortadoğu uçurumun eşiğinde" uyarısında bulundu. Guterres "Bölge halkı gerçek bir yıkıcı, tam ölçekli çatışma tehlikesiyle karşı karşıya. Şimdi yatıştırma ve gerilimi düşürme zamanıdır"  diye konuştu.

1 Nisan tarihinde Suriye'nin başkenti Şam'daki İran konsolosluğuna bir hava saldırısı düzenlenmiş ve saldırıda İran Devrim Muhafızlarına üye, aralarında iki üst düzey generalin de bulunduğu yedi kişi hayatını kaybetmişti. Tahran, İsrail'in sorumlu tutulduğu bu saldırıya yanıt olarak Cumartesi günü geç saatlerde 300'den fazla füze ve insansız hava aracı (İHA) ateşlemiş ve ilk kez İsrail'e doğrudan saldırıda bulunmuştu. Füze ve İHA'ların hemen hemen hepsi İsrail, ABD, İngiltere ve Ürdün tarafından havadayken imha edilmişti.

Savaş Kabinesi'nden karar çıkmadı

İsrail'in İran'ın saldırısına nasıl yanıt vereceği belirsizliğini koruyor. Times of Israil gazetesinin haberine göre, Savaş Kabinesi dün yaptığı toplantıda İran'a karşı nasıl bir tutum izleneceği konusunda henüz bir karar vermedi. Haber portalı Axios ise İsrailli yetkililere dayandırdığı haberinde gelecek günlerde de görüşmelerin sürdürüleceğini yazdı. Haberde, Savaş Kabinesi'nin toplantısında İran'a yönelik olası misilleme saldırısına ilişkin seçeneklerin değerlendirildiği belirtildi.

AFP/EC, JD

DW Türkçe'ye sansürsüz nasıl erişebilirim?