1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Kılıçdaroğlu’nun ÖTV vaadi uygulanabilir mi?

26 Temmuz 2022

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, motor hacmi 1600 cc ve altı olan otomobillerde ÖTV’yi dörtte bir oranında indirme vaadinde bulundu. Peki bu vaat ne kadar gerçekçi?

https://p.dw.com/p/4EfM5
Türkei l Oppositionsführer Kemal Kılıcdaroglu CHP
Fotoğraf: ALP EREN KAYA/CHP Press

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, KYK borçlarının faizine yönelik vaadinin ardından şimdi de motorlu taşıtlarda uygulanan Özel Tüketim Vergisi'ne (ÖTV) ilişkin vaadiyle gündeme geldi. Kılıçdaroğlu, dün gece hesabından yayınladığı video ile motor hacmi 1600 cc ve altındaki otomobillerde ÖTV’yi dörtte bir oranında indirme vaadinde bulundu. CHP lideri daha önce ilk otomobilini alan gençler için sıfır ÖTV vaadinin de halen geçerli olduğunu belirtti. Kılıçdaroğlu, araç almayı düşünenlere de alımlarını bir süre erteleme çağrısında bulundu. Peki Kılıçdaroğlu’nun otomobillerde uygulanan ÖTV’yi dörtte bir oranında indirmeye yönelik vaadi ne kadar gerçekçi ve uygulanabilir mi?

Sıfır ve ikinci el araçlar pahalanınca hasarlı araçlara ilgi arttı

Türkmen: 2002'den bu yana 400 milyar TL'lik tahsilat

Vergi uzmanı Nedim Türkmen, motorlu taşıtlardan alınan ÖTV oranlarının yüksekliğine dikkat çekti. 2002 yılında ÖTV’nin en düşük yüzde 27, en yüksek de yüzde 50 oranıyla başladığını hatırlatan Türkmen, bu oranın bugün en düşük yüzde 45, en yüksek de yüzde 220’ye ulaştığını vurguladı. Otomobil üreten bir ülke olan Almanya’nın araç başına 10 bin euro kazandığını ancak Türkiye’de bir otomobil için vergi dairesine ödenen verginin 150 bin euroyu bulabildiğini de kaydeden Türkmen, "2002 yılından bugüne kadar ÖTV ve KDV dahil motorlu taşıtlardan alınan vergi tutarı 400 milyar lirayı bulmuş durumda. Geçen yılın ilk altı ayında motorlu taşıt ÖTV’sinde 31 milyar TL’lik tahsilat varken, şimdi 60 milyar TL’ye çıktı" dedi.

Vergi uzmanı Nedim Türkmen
Vergi uzmanı Nedim TürkmenFotoğraf: Privat

"2022 yılı için öngörmüyorum"

Ek bütçe ile tahsilat hedefinin 70 milyar TL’ye yükseltildiğinin de altını çizen Türkmen, bu yıl için motorlu taşıt ÖTV’sinde herhangi bir indirim öngörmediğini söyledi. Türkmen, "1600 cc’nin altındaki otomobillere ilişkin ÖTV oranları azaltıldığında hem ÖTV hem de KDV yönünden tahsilatta problem ortaya çıkacaktır" diye konuştu.

Bugün Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile Cumhurbaşkanına motorlu taşıt ÖTV’sini üç kata kadar artırma yetkisinin verildiğini kaydeden Türkmen, "Ben 2022 yılı içerisinde Türkiye’de motorlu taşıt ÖTV’sinin indirilebileceğini düşünmüyorum" ifadesini kullandı.

"2023'ten itibaren uygulanabilir"

Türkmen, Kılıçdaroğlu’nun vaadinin sonraki yıllar için ise uygulanabilir olduğuna dikkat çekti. "Yeni gelen iktidarın 1600 cc’ye kadar olan araçlarla ilgili olarak şu anda yüzde 45’ten başlayıp yüzde 80’e kadar yükselen özel tüketim vergisi oranlarını indirmesi tabii ki mümkün" diye konuşan Türkmen, bunun için de oluşacak olan gelir kaybını telafi edici adımların atılması gerektiğini vurguladı. Türkmen, kayıt dışı ekonominin kayıt altına alınması ve birtakım vergi harcamalarından vazgeçilmesi durumunda motorlu taşıtlarda ÖTV’nin kaldırılabilmesinin mümkün olduğunu kaydetti.

"Sektör olumsuz etkilenmez"

Peki, "Otomobil alımlarının ertelenmesi" çağrısı sektörü olumsuz etkiler mi? Otomotiv uzmanı Emre Özpeynirci’ye göre sektör olumsuz etkilenmeyecek. Seçim ve seçim sonrası gibi uzun vadeli bir tarihten bahsedildiğini kaydeden Özpeynirci, "İnsanlar mobilite ihtiyaçlarını bu kadar erteleme lüksüne sahip değiller. Bir yıl bunu ertelemek durumları söz konusu değil" dedi. Sektörde bir yandan arz sıkıntısı yaşandığını da hatırlatan Özpeynirci, "Araç üretimlerinde, tedarikinde problemler var. O da devam ediyor gözüküyor. Dolayısıyla sektörü doğrudan çok fazla etkilemez diye düşünüyorum" ifadesini kullandı.

"Sektörün yüzde 95'ini etkileyecek"

Özpeynirci, ÖTV’nin kalkmasından dolayı araç fiyatlarının ucuzlayacağı beklentisine karşı da döviz kuru ve maliyetlerdeki artışa dikkat çekti. Özpeynirci, "Unutmayalım ki global zamlar, kur farkları her ay üstüne katlanarak gidiyor. Yani biz bir yıl sonra şu anki otomobil seviyelerinin çok daha üstünde fiyatlar göreceğiz" dedi. Bu gerekçelerle araç fiyatlarının önümüzdeki dönemlerde ucuzlama beklentisinin gerçekçi olmayacağını kaydeden Özperynirci, buna karşın motorlu taşıtlarda ÖTV’nin kaldırılmasının ya da indirilmesinin önemli olduğunun altını çizdi. Satılan otomobillerin neredeyse yüzde 95’inin 1600 cc ve altındaki motor hacmine sahip olduğunu kaydeden Özpeynirci, "Yalnızca normal otomobiller değil. Kılıçdaroğlu’nun bahsettiği lüks otomobillerde de 1.6 litre ve altında motor hacmi bulunuyor. Bu otomobiller de bu ÖTV indirimiyle bundan yararlanmış olacak" dedi.