Korona krizinde önlemsiz bırakılan adliyeler

"Ticari hayat devam etsin diye AVM'lere girişte HES kodu zorunlu tutuldu. AVM’lerden büyük adliyeler unutuldu. Biz girmek istemiyoruz adliyelere." Bu sözler İzmir’den avukat Volkan Gültekin’e ait. Özellikle İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirlerde adliye binalarının AVM’lerden daha büyük ve insan trafiğinin daha yoğun olduğuna dikkat çeken avukatlar ve yargıçlar, Covid-19 salgınına karşı adliyelerde önlem alınmamasına adeta isyan ediyor.

Hükümet, salgında günlük vaka sayısının 30 binin üstüne çıktığından hareketle hafta sonu sokağa çıkış yasağının uygulanması ve AVM’lere Hayat Eve Sığar (HES) kodu ile girilmesinin zorunlu tutulması da dahil bir dizi yeni önlem aldı. Adliyeler bu önlemlerin dışında tutuldu.

Yargıçlar Sendikası adliyeleri "insan trafiğinin en yoğun olduğu yerler" olarak gösterirken, "Adliyelerde sadece avukat ve yargıçların değil, tüm yurttaşların hayatı risk altında" açıklaması yaptı.

"Mahkemeler, icra daireleri karantinada"

Adliyelerde özellikle duruşmaların yapıldığı Salı ve Perşembe günleri yaşanan yoğunluğa dikkat çeken sendika "Meslektaşlarımız ölüyor" başlığıyla Adalet Bakanlığı ve Hakimler Savcılar Kurulu’na yaptığı çağrıda, "Önlem alıp, yargı birimlerini kapatın" önerisinde bulundu. Acil işler dışında tüm duruşmaların ertelenmesini isteyen sendika, hükümetin avukatların ve yargıçların sesine kulak vermesi gerektiğini, ilk olarak adliyelere girişte HES kodu zorunluluğunun getirilmesini istiyor.

Bir dönem Yargıçlar Sendikası başkanlığı da yapan avukat Mustafa Karadağ, DW Türkçe’ye sendikanın çağrısının nedenlerini açıklarken, "Adliye koridorları gerçekten insanların en çok bir araya geldikleri, konuştukları alanlar. Ve altı kişinin olması gereken yerde neredeyse 40 kişi var. Duruşmalar devam ediyor. Gün geçmiyor ki; bir mahkeme hakkında karantinaya alınmış şekilde bir duyum alınmasın. Şu anda avukatlar, hakimler, savcılar, personel hepsi ciddi bir Covid-19 tehdidi altında. Karantinada olan mahkemeler, icra daireleri var" diye konuştu.

Karadağ, hukukun işlemesi konusunda herkesin hem fikir olduğunu ancak hükümetin kamuda çalışma saatlerini 10.00-16.00 olarak belirlemesinden başka hiçbir önlem almamasının kabul edilemez olduğunu söylüyor.

"Üst üste ve daracık salonlar"

İzmir’den avukat Volkan Gültekin, adliyelerdeki durumu DW Türkçe’ye anlatırken "İcra dairelerinde bankoya kadar girebiliyorsunuz ama içeride sağlıksız bir hava dolaşımı sözkonusu. Dışarıda sıraya giriyoruz ama avukatlar, vatandaşlar üst üste çünkü çok kalabalık. Mesafeler korunamıyor. Duruşma salonlarımızı da görseniz üst üste ve daracık" diyor.

Gültekin, adliyelerin işleyebileceğini ama nasıl işleyeceği konusunda Adalet Bakanlığı’nın barolarla ortak fikir geliştirmesi gerektiğini söylüyor.

İstanbul'dan avukat Özgür Urfa da, Covid-19 nedeniyle her hafta İstanbul’da en az 10 mahkemenin kapatıldığını hatırlatıyor. "Baro genel kurullarında Covid-19 tehdidi vardı da, şimdi mi yok?" diye soran Urfa, belli bir sistem dahilinde acil işlemlere öncelik verilerek adliyeler için de özel bir çalışma sisteminin kurulabileceğini belirtiyor.

Hükümet; Ekim’de yapılacak baro genel kurullarını pandemi gerekçesiyle Aralık ayına ertelemişti. Genel kurulların bu ay da yapılamayacağını düşünen barolar da hükümete "Siyasi gerekçelerle değil, halk sağlığı gerekçesiyle önlemler alındığına halkı ikna edilmeli" mesajı göndermeye başladı.

Aydın Baro Başkanı Gökhan Bozkurt, hükümete tepkisini "Adliyelerde virüs kapmaya devam edebiliyoruz ama adliye bahçesinde sigara içemiyoruz. Bir de hafta içi akşam geç saatte sokağa çıkamıyoruz" sözleriyle dile getiriyor. Covid-19 tedbirleri kapsamında kamuya açık alanlarda sigara içilmesi de yasaklanmıştı.

Ankara Barosu avukatlarından Doğan Erkan ise adliyede yaşananları "Pandemide alınan tedbirler henüz adliyelere uğramadı. Duruşmalar iki hafta ertelenebilir, HES kodu zorunluluğu olabilir. Neden bunlar düşünülmüyor?" sözleriyle anlatıyor. Baroların, adliyeler için Covid-19 önlemleri konusunda hükümete baskıyı artırması bekleniyor.

Hilal Köylü / Ankara

© Deutsche Welle Türkçe