‘Korsan Çinliler’e ABD savaş açtı

Korsan ürünler, ticari engellemeler ve milyarlarca dolarlık kayıp. ABD açısından ticaret bilançosundaki dev açığın baş sorumlusu Çin Halk Cumhuriyeti. ABD Başkanı George Bush bu işin şakaya gelmeyeceğini göstermek için kolları sıvadı.

Washington, ithalatı kısıtladığı ve telif haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle Çin halk Cumhuriyeti’nin Dünya Ticaret Örgütü’ne şikayet etti. ABD Dış Ticaret Temsilcisi Susan Schwab, Çin makamlarının fikri mülkiyet hakları hırsızlığına göz yummasının ABD’yi her yıl milyarlarca dolar zarara soktuğunu belirtti.

Schwab tarafından Dünya Ticaret Örgütü’nün İsviçre Cenevre kentindeki merkezine yapılan başvurunun blöf sanılmaması gerektiğni AB Komisyonu’nun ticaretten sorumlu üyesi Peter Mandelson da söylüyor: “Hırsızlık, hırsızlıktır. Hırsızlığın cezai müeyyidesi olması gerekir. Cezanın en küçük ihlalde devreye girmesi, idari metodlarla geçiştirilmemesi ve yasaların koyduğu en sert şekliyle uygulanması şarttır. Bireyin geçimini sağladığı zihni mülkiyetini çalan, bunun ceremesini çekmelidir. Çin bunu teorik anlamda kabul ediyor ama ruhsat ve patent ücreti ödemiyor. Çin makamlarının özel şirketleri uyardığını duymadım. Bu durumun değişmesini istiyorum.”

Avrupalılar da şikayetçi

Avrupa bu anlaşmazlıkta ABD’den farklı bir yöntem uyguluyor. Resmi şikayet yerine açık konuşmayı ve kararlılıkla konuyu görüşmeyi tercih ediyor. Almanya Başbakanı Angela Merkel bir yıl önceki Şangay ziyareti sırasında bu konuya değinmişti. Almanya Başbakanı, “G-8 dönem başkanlığımız sırasında telif haklarının ihlalini gündeme alacağız. G-8’de daha da yaklaştırılmasını arzuladığımız Çin’in, ticari ilişkilerin belli kurallara dayanması gerektiğini idrak etmesini bekliyoruz” demişti.

ABD’nin girişimine Pekin üzüntü ve memnuniyetsizlik ifadeleriyle karşılık verdi. Bu adımın, ticari anlaşmazlıkları uygun yoldan çözümleme konusunda varılan mutabakata ters ddüştüğünü ve ikili ilişkilere zarar verebileceğini duyurdu. Amerikan şirketleri, kitap, CD ve filmlerin Çinliler tarafından taklit edilmesi yüzünden milyarlarca dolar zarar ettiklerini ve Çin’in ithalat bariyerleri koyduğunu belirtiyorlar.

Gerçekten de Çin yönetimi yılda 20’den fazla yabancı filmin vizyona sokulmasına izin vermiyor. Ancak korsan Hollywood filmleri ise sokak tezgahlarında birkaç euroya satılıyor.

Çözüm uzun zaman alabilir

Amerikalı ticaret uzmanları sorunun kısa zamanda halledilebileceğine ihtimal vermiyor. Amerikan Kongresi’nden bir danışman, Associated Press haber ajansına yaptığı açıklamada, Dünya Ticaret Örgütü’nün el atmasından sonra da ticari anlaşmazlığın yirmi yıl sürebileceğini söyledi.

Bu, telif hakları garanti edilemeyen Batılı şirketler kadar, dünya fuarlarını dolaşıp fikir hırsızlığı yapanları bulmaya çalışan Çinli üreticiler için de çok uzun bir süre...