Kur’an-ı Kerim yakmaya tepki, tartışılan karikatüriste ödül

2005 yılında çizdiği Hz. Muhammed karikatürleri ile İslam dünyasında protestolara yol açan Danimarkalı karikatürist Kurt Westergaard’a, “gösterdiği cesaret” ve “ifade özgürlüğünden taviz vermemesi” nedeniyle Alman M 100 Medya Ödülü verildi.

Brandenburg Eyaleti’nin Potsdam kentindeki Sanssouci Sarayı’nda düzenlenen ödül törenine Başbakan Angela Merkel da katılarak bir konuşma yaptı. Basın ve ifade özgürlüğünün bir demokrasilerin vazgeçilmez bir parçası olduğunu söyleyen Merkel,”cesaretin, özgürlüğün sırrı” olduğunu söyledi. Başbakan, Westergaard’ın Hz. Muhammed karikatürlerinin bu özgürlük çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti ve sözlerini şöyle sürdürdü:

”Westergaard’ın karikatürlerini beğenip beğenmememiz; bunları gerekli bulup bulmamamız önemli değil. O bu karikatürleri çizebilir mi? Evet, çizebilir. Westergaard, Avrupa’da yaşayan çok sayıda karikatüristten biri. Avrupa, bir karikatüristin böyle bir karikatürü çizebileceği bir yer. Bu durum, Avrupa’nın inanç ve din özgürlüğü ile bunlara duyulan saygının önemli değerler sayıldığı bir yer olmasıyla da çelişmiyor.”

Kur'an-ı Kerim yakma planını kınadı

Merkel konuşmasında, Amerika Birleşik Devletleri’nde Kur’an-ı Kerim yakma planlarını sert bir dille kınadı ve “Kökten dinci evangelist bir rahibin 11 Eylül’de Kur’an’ı yakmak istemesini, özetle basit, saygısız, hatta iğrenç ve yanlış buluyorum” dedi.

Merkel'e eleştiriler

Hoşgörü ve özgürlüğün önemi üzerinde duran Merkel’in, İslam dünyasının tepkisine yol açan bir karikatüristin ödül törenine katılması ise eleştirilere neden oldu. Almanya Müslümanlar Merkez Konseyi Başkanı Eyüp Axel Köhler, Mitteldeutsche Zeitung’a verdiği demeçte Merkel’in bu şekilde “İslam düşmanlığını beslediğini” öne sürdü.

Merkel, tören öncesinde Alman basınında yer alan yorumlarda da eleştiriler almıştı. Kendisine yönelik eleştirilere yanıt veren Merkel, Alman siyasetinin anayasanın temel ve değişmez değerlerini temsil ettiğini söyledi.

Westergaard'ın mesajı

Westergaard ödülünü Sosyal Demokrat Parti ile Birlik 90/Yeşiller Partisi’nin Cumhurbaşkanı adayı olan, ”Unutmaya Karşı-Cesaret İçin” adlı derneğin başkanlığını yürüten Joachim Gauck’tan aldı. Westergaard, yaptığı konuşmada fanatizm olarak gördüğü ”İslamcılık”tan rahatsızlık duyduğunu ifade etti. Ancak ateist olsa da dine ve inanca saygı duyduğunu belirten Westergaard, özellikle Danimarka’daki Müslümanlara hitaben şunları söyledi.

”Müslümanlara ait dini figürleri ele aldığımız şekilde Hristiyan ve Yahudilerin figürlerini de işleyebilirdik. Biz böylelikle önemli bir mesaj verdik. Siz yabancı değilsiniz. Siz buraya yerleştiniz. Ve biz sizi hayatımızın bir parçası olarak görüyoruz.”

Yoğun güvenlik önlemleri

Danimarkalı karikatürist Kurt Westergaard, ödülü yoğun güvenlik önlemleri altında aldı. Westergaard’ın, 2005 yılında Danimarka’nın Jyllands Posten gazetesinde yayınlanan 12 Hz. Muhammed karikatürü, İslam dünyasında protestolara yol açmıştı. Hz. Muhammed'i bombalı bir teröriste benzeten 75 yaşındaki Westergaard, ölüm tehditleri alıyor ve yaklaşık beş yıldan beri polis koruması altında yaşıyor.

Ödülü veren jürinin üyelerinden Bild Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Kai Diekmann, Westergaard’ın ölümle tehdit edilmesini skandal olarak nitelendirdi. Diekmann, bu ödülün önemli bir işaret olduğunu söyleyerek, şunları kaydetti:

”Burada söz konusu olan bu karikatürleri beğenip beğenmemek değil, hatta ben bunları beğenmeyebilirim. Ama önemli olan Westergaard’ın bu karikatürleri hayatı tehlike altına girmeden yayınlayabilmesi. Ve hâlâ ölüm tehditleri alması bir skandaldır. Biz burada, liberal geleneklerimizin böyle bir durumun kabul edilmesine imkan tanımadığını göstermek istedik.”

© Deutsche Welle Türkçe

Jülide Danışman / Berlin

Editör: Ahmet Günaltay