Lüders: Erdoğan'ın eli daha da güçlenecek

DW: Türkiye'deki darbe girişimi amacına ulaşamadı. Hükümet, 'durum tamamen kontrol altında' açıklaması yaptı. Darbe girişiminin arkasında Fethullah Gülen'in bulunduğu iddiasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Lüders: Bu Erdoğan hükümeti için refleks haline gelmiş bir suçlama. Darbe girişiminin ardında Gülen hareketinin olduğu düşüncesi bana çok basite indirgenmiş görünüyor… Erdoğan'ın her alanı kapsayan iktidar iddiasının Gülen hareketinin hoşuna gitmediğini biliyoruz… Ama Gülen hareketinin tek başına bir darbe girişiminde bulunabilecek durumda olduğu düşüncesi bana mantıklı gelmiyor.

DW: Ordu içinde bir kesimin darbeye kalkışabileceğine dair işaretler var mıydı?

Lüders: Hayır. Erdoğan ile ordu arasındaki ilişkiler aslında gayet iyiydi. Ordu Erdoğan'ın iktidara geldiği 2002 yılı öncesinde Türk politikasında sözü geçen tek merci konumundaydı. Erdoğan ordunun bu nüfuzunu büyük ölçüde tırpanladı. Buna karşılık orduyu imtiyazlarla donattı. Bu nedenle aralarındaki ilişki iyiydi, Genelkurmay Başkanlığı'nın Erdoğan ile bir sorunu yoktu. İşte bu nedenle de darbe girişimi sürpriz oldu. Ama iyi hazırlanılmış bir darbe girişimi değildi. Darbeciler medyayı bile tamamen kontrol altına alamadı. Bu sonuçta bir darbenin başarılı sayılmasının ölçütlerinden biri. Darbeciler, ordu içindeki çekimser kesimleri kendi saflarına çekmeyi de başaramadı.

DW: Erdoğan taraftarları sokaklara çıkarak darbecilere direndi. Bu, Erdoğan'ın konumunu daha da güçlendirmesine, demokratik olmamakla eleştirilen politikalarını sürdürmesine yol açar mı?

Lüders: Erdoğan bu fiyaskoyla sonuçlanan darbenin ardından tüm muhaliflerine ve rakiplerine karşı son derece sert bir şekilde harekete geçecektir. Bu sadece ordu içindekilerle sınırlı değil. Geçmişte ya da şu an kendisi ya da yönetim tarzıyla ilgili eleştirel tavır takınan herkes, şimdi vatan haini zannı altına sokulacaktır. Türkiye'de bir 'temizlik' dalgası yaşanacağı kesin. Erdoğan karşıtları görevlerinden alınacaktır. Sonuç itibariyle darbe girişimi, Erdoğan'ın mutlak iktidarını daha da güçlendirecektir.

DW: Türkiye'deki darbe girişiminin Avrupa, NATO ve IŞİD'le mücadeleye etkileri olur mu?

Lüders: Bu konuda bir şeyin değişeceğini sanmıyorum. ABD Başkanı Obama'dan Almanya Başbakanı Merkel'e Erdoğan güçlü bir dayanışma gördü. Bu dolaylı olarak elini güçlendiriyor. Dolayısıyla Türk siyasetinin şimdiye kadarki rotasına devam edeceği düşünülebilir.

© Deutsche Welle Türkçe

Wulf Wilde