280311 NATO Libyen-Einsatz
29 Mart 2011
NATO, hararetli tartışmalara yol açan Libya operasyonu konusunda hafta sonu saatler süren görüşmelerin ardından uzlaşmaya vardı. NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, “İttifak üyeleri, Libya’daki askerî operasyonun tümünü üstlenmeye karar vermiştir” açıklamasını yaparak varılan uzlaşıyı dünya kamuoyuna duyurdu.
Şimdiye kadar sadece uçuş yasağının uygulanmasından sorumlu olan İttifak, artık Kaddafi hedeflerine düzenlenen hava saldırılarının da komutasını üstlenecek. Askerlerinin hiçbir şekilde Libya operasyonuna katılmayacağını açıklayan Almanya da bir NATO üyesi olarak alınan karara onay verdi.
“Amacımız sivilleri ve sivillerin yaşadığı bölgeleri Kaddafi rejiminin saldırı tehdidinden korumak” diyen Rasmussen, bunun NATO'nun kararlı eylem kapasitesini ispatlayan önemli bir adım olduğunu vurguladı.
BM'nin kararı
BM Güvenlik Konseyi’nin kararı, koalisyon güçlerinin Libya’ya karadan operasyon düzenlenmesine izin vermiyor, “ancak tüm olanaklar kullanılarak sivillerin korunmasının” amaçlandığı ifade ediliyor. Bu ifade de yabancı güçlerin başlattığı hava operasyonunun kapsamını genişletiyor. Genel Sekreter Rasmussen de “NATO, BM kararının bütün unsurlarını uygulayacak, ne bir noksan, ne bir fazla" şeklinde konuştu.
BM Güvenlik Konseyi’nde alınan karar, sadece Libya’nın hava savunmasına yönelik değil, Kaddafi’ye bağlı tüm askeri birimlere havadan saldırı düzenlenmesini mümkün kılıyor. Böylece koalisyon güçleri, Kaddafi karşıtlarının karadan mücadelesine hava desteği verebiliyor.
NATO geçtiğimiz hafta da Libya'ya silah ambargosunu ve uçuşa yasak bölge uygulamasını üstlenmişti. NATO'nun Libya halkını korumak için uluslararası ve bölgesel ortaklarıyla yakın işbirliği içinde çalışacağını anlatan Rasmussen, Libya'da sivilleri koruma operasyonu için NATO Avrupa Müttefik Kuvvetler Komutanı Oramiral James Stavridis'e direktif verdiklerini ifade etti.
Kaddafi yönetiminden tepki
Kaddafi hükümeti ise NATO'yu sivil halka "terör saçmak"la, ülkeyi zayıf ve küçük düşürmeye yönelik küresel plan çerçevesinde vatandaşlarını öldürmekle suçladı. Kaddafi yönetimi NATO’nun sivilleri öldürdüğünü ileri sürerken, bu iddialara yanıt ABD Savunma Bakanı Robert Gates’ten geldi.
Gates, Amerikan CBS televizyonuna şu açıklamayı yaptı: “Koalisyon güçlerinin uçuş yasağı çerçevesinde saldırı düzenlediği yerlere Kaddafi'nin öldürdüğü insanların cesetlerini koyduğuna dair ABD’nin elinde birçok istihbarat belgesi var. Bu askeri operasyonda bu nedenle çok dikkatli davranıyoruz.”
Erdoğan'dan arabuluculuk teklifi
Bu arada Ankara, Libya konusundaki girişimlerini artırıyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İngiliz “Guardian” gazetesine yaptığı açıklamada, "Libya lideri Muammer Kaddafi yanlıları ile muhaliflerin istemeleri halinde, Türkiye'nin ateşkes için arabulucu olabileceğini” söyledi.
Başbakan Erdoğan demecinde, eğer Libya'da iki taraf Türkiye'nin "arabulucu rolü" oynamasını isterse, "NATO, Arap Birliği ve Afrika Birliği çerçevesinde bunu yapmak için adım atacaklarını" ifade etti. Erdoğan, "Başka bir Afganistan ve ikinci bir Irak'ın oluşmasını görebileceğimizden korkuyorum. Batı güçleri yaklaşık 10 yıl önce Afganistan'a girdiğinde, insanlar birkaç gün içinde biteceğini söyledi ve insanlar aynı şeyi Irak için de söyledi. Ancak çok fazla kişi öldü. Benzer bir resmi Libya'da görmek istemiyoruz” şeklinde konuştu.
© Deutsche Welle Türkçe
AR/DW/HK/MÇ