Libya’da komutayı NATO devralıyor

Türk Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, ABD, İngiltere ve Fransa dışişleri bakanları ile anlaşmaya vardıklarını belirterek, "En kısa zamanda Paris toplantısı sonrası oluşan koalisyon, bu misyonu bırakıp, bütünüyle operasyon tek bir komuta kontrol sistemi altında NATO'ya devredilecek. Dolayısıyla Türkiye'nin bu konudaki kaygıları, talepleri kabul gördü" dedi.

Davutoğlu, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague ve Fransa Dışişleri Bakanı Alain Juppe ile telekonferans üzerinden görüştü. Toplantının ardından gazetecilere uzlaşmaya vardıklarını açıklayan Davutoğlu, "Koalisyonun bütün yetkilerini NATO'nun tek komuta sistemi altında toplaması gerektiğini düşünüyoruz. Aynı anda iki operasyonun doğurabileceği hem askeri, hem de hedefler anlamında, BM Güvenlik Konseyi'nin kararının dışına çıkma riski anlamında sakıncaları olduğunu söylüyorduk, bu bizim pozisyonumuzdu. Buna karşı bir direnç vardı. Şu anda prensipte bir mutabakat sağlandı " dedi.

Türkiye’nin koşulları

Türk hükümeti, Fransa öncülüğünde geçtiğimiz hafta sonunda başlayan askeri müdahaleyi ve burada yaşanan sivil kayıpları eleştirmiş, bu koşullarda müdahalenin komutasını NATO’nun üstlenmesine itiraz etmişti. Ankara, operasyonunun sivilleri korumaktan çok, Libya’nın yer altı kaynaklarını kontrol eder amaçlı gözüktüğünü öne sürmüştü.

Fransa, askeri müdahaleyi başlatan koalisyon güçlerinin “siyasi bir komite” ile bundan sonraki süreci yönetmesini, NATO'ya ise “teknik bir rol” verilmesini savunuyordu. Paris, NATO'nun komutayı üstlenmesinin Arap ülkelerinde kuşku ve tepkilere yol açabileceğini kaydediyordu.

Türk Dışişleri Bakanı Davutoğlu, yeni uzlaşmayı açıklarken, askeri müdahalenin komutasının, “BM Güvenlik Konseyi’nin 1973 sayılı kararın sınırları içinde kalınması, ateşkesi sağlama hedefine dönük olması, Libya'nın altyapısına zarar vermeksizin sivilleri korumaya yönelik olarak kalması” şartıyla NATO’ya devredildiğini söyledi.

NATO kaynakları, tüm üye ülkelerin onayı gerektiği için, komutanın NATO tarafından üstlenilmesinin 72 saati bulabileceğini, İtitfak’ın Pazartesi gününden itibaren komutayı devralabileceğini kaydettiler.

Londra konferansı

Askeri müdahalenin siyasi kararının alındığı Paris toplantısına davet edilmeyen Türkiye, daha geniş bir kapsamda, Londra düzenlenecek konferansa ise katılacak. Türk Dışişleri Bakanı Davutoğlu, Londra Konferansı’na gideceklerini belirtirken, “Bizim iki şartımız vardı, birisi BM Güvenlik Konseyi'nin ve BM evrensel değerlerinin hakim olacağı bir çerçeve, bunu sağlamaya çalışıyoruz. İkincisi de bölgesel katılım. Londra'daki toplantı da bu çerçevede yapılacak. Bu konuda da istişarelerde bulunduk. Dolayısıyla Londra'daki toplantı Paris'in bir devamı mahiyetinde değil. Bu, NATO'nun ve bu harekatın içinde yer alacak BM unsurlarıyla, bölgesel unsurların katılımıyla gerçekleşecek" dedi.

Almanya operasyona katılmıyor

Libya askeri müdahalesine katılmama kararı alan Alman hükümeti, NATO görevleri için Akdeniz’de bulunan gemilerini de geri çekmişti. Alman hükümeti, NATO'nun Libya müdahalesinde komutayı üstlenmesine karşı çıkmıyor, ancak operasyona asker desteği vermeyeceğini vurguluyordu. Libya açıklarında silah ambargosunu denetlemeye başlayan NATO kuvvetleri, gerekli durumda ateş etme yetkisine sahip bulunuyor.

Federal Alman hükümeti, müttefiklerinin Libya’daki askerî yükünü hafifletmek amacıyla, Afganistan’da AWACS keşif uçuşlarına destek vermek üzere, yaklaşık 300 asker göndermeyi kararlaştırmıştı.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/AA/AFP/Reuters/dpa, AŞ/ÇA