Meksika'da uyuşturucu savaşları

Meksika’daki uyuşturucu savaşlarının bilançosu her geçen gün artıyor. Ocak ayından bu yana 7 bin 100’den fazla kişi çıkan çatışmalarda hayatını kaybetti. Ancak Meksika güvenlik güçlerinin verdiği mücadelenin neticesi hafta içinde bir nebze de olsa alındı. Dünyanın en çok aranan uyuşturucu baronları arasında bulunan Beltran Leyva, vurularak öldürüldü. ABD’ye tonlarca eroin ve kokain sevkiyatı yapan kartelin başında olan Leyva, ayrıca Meksika’daki uyuşturucu savaşlarında kilit isim olarak sayılıyordu. Ancak bu son başarının ülkeyi etkisi altına alan uyuşturucu savaşlarında bir değişiklik yapacağına inanmayanlar da var.

Operasyona 400 asker katıldı

Milyonlarca kişinin yaşadığı Meksika’nın Cuernavaca kent merkezi, adeta bir savaş alanını andırıyordu. Zırhlı araçlarla gelen ve helikopterlerden halatlarla inen 400 asker, uyuşturucu baronunun evine doğru ilerledi. Lüks evlerin bulunduğu komplekste yaşayan diğer kişiler ise tahliye edilerek bir spor merkezine yerleştirildi. Operasyon, uyuşturucu kartellerinin fazla nüfuz edemediği Meksika deniz kuvvetlerine bağlı özel timler tarafından gerçekleştirildi. Operasyon Sözcüsü José Luis Vergara, aldıkları sonucu kamuoyuna gururla açıklıyordu:

“Operasyon için aylarca hazırlık yaptık ve bilgi topladık. Gün ışığıyla birlikte harekete geçtik. Birliklerimiz Leyva’nın hareket alanını gittikçe daralttı. Etrafının sarıldığını görünce, el bombası ve geniş kalibreli silahlara sarıldı. Onu etkisiz hale getirebilmek biraz zaman aldı.“

Uyuşturucu baronu altı adamıyla birlikte öldü

Uyuşturucu baronu Leyva ve adamları, askerlerin baskınına beş saat boyunca direndi. Ayrıca dışarıda, askerlere ateş açan mafya üyelerinden de destek aldılar. “Patronların patronu” olarak adlandırılan Leyva ile birlikte altı mafya üyesi de çatışma sırasında öldürüldü. Daha bir hafta önce, güvenlik güçleri, Beltran Leyva’nın konvoyunun peşine düşmüş ancak Leyva, silahlı çatışma sonrası kaçmayı başarmıştı.

Beltrán Leyva, hem dünyanın en çok aranan hem de Meksika’nın en acımasız uyuşturucu baronlarındandı. 2008 yılında, kardeşleriyle birlikte, güçlü Sinaloa kartelinden ayrılmış, o zamandan beri ülkede büyük şiddet olayları yaşanmaya başlamıştı.

'Para ya da kurşun!'

Leyva, en üst düzeydeki görevli ve politikacıları da etkisi altına almış; Meksika’nın en önemli narkotik görevlilerinin suç ortağı olduğu ortaya çıkarılmıştı. Beltran Leyva, “para ya da kurşun“ adlı sistemi mükemmel bir şekilde oturtmayı başardı. Rüşveti kabul etmeyenler öldürülüyordu. Bunlar arasında politikacılar, yargıçlar ve güvenlik güçleri de vardı. Leyva, cinayet öncesi çoğu kurbana, işkence de yaptırıyordu. Meksika Devlet Başkanı Felipe Calderon'un, uyuşturucu savaşına gönderdiği asker sayısı gittikçe daha da arttı. Ancak BM danışmanı Edgardo Busgaglia, bunun uyuşturucu savaşını kazanmaya yeterli olmadığına dikkat çekiyor:

“Tüm görevliler rüşvetle iş gördükten sonra, asker göndermek yetmez. Eğer bir suçlu, daha fazla asker, polis ya da savcının işin içinde olduğunu bilirse ne yapar? Öder! Rüşvet oranını ve şiddeti artırır. Bu bir ikilem çünkü daha fazla polis ve askere rağmen, şiddet ve rüşvet artıyor. Dolayısıyla, yolsuzlukla mücadele edilip, uyuşturucu paraları kullanılmaz hale getirilmediği sürece, bu strateji işe yaramayacaktır.“

Uluslararası Af Örgütü uyardı

2009 yılının kanlı bir yıl olarak yeni bir rekor kıracağı şimdiden kesin. Ocak ayından bu yana, uyuşturucu savaşlarında 7 bin 100’den fazla kişi öldürüldü. Beltran Leyva’yı yakalamak için düzenlenen operasyonun zamanlaması ise kesinlikle bir tesadüf olarak görülmüyor. Çünkü Devlet Başkanı Calderon’un acil bir başarıya ihtiyacı olduğu belirtiliyor. Uluslararası Af Örgütü daha kısa süre önce Meksika ordusunu, uyuşturucu savaşları kapsamında çok ağır insan hakları ihlali işlemekle itham etmiş, eski dışişleri bakanı Castenada, yapılan bir araştırmada uyuşturucuya karşı verilen mücadelenin 'kaybedilmiş bir savaş' olduğu eleştirisiyle dikkat çekmişti.

© Deutsche Welle Türkçe

Michael Castritius / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Beklan Kulaksızoğlu