251010 Mexiko Drogen

Uyuşturucu ticareti denilince ilk akla gelen ülkelerden biri de Meksika. Hem uyuşuturucu çeteleri arasındaki kanlı savaşlar hem de güvenlik güçlerinin operasyonları ülkede her yıl binlerce kişinin canına mal oluyor. Meksika Devlet Başkanı Felipe Calderon’un dört yıl önce orduyu da harekete geçirdiği uyuşturucu operasyonlarında şimdiye dek yaklaşık 30 bin kişi öldü. Eski Devlet Başkanı Vincente Fox ise uyuşturucunun yasallaştırılmasını ve böylece çetelerin bundan ekonomik kazanç sağlamasının önlenmesini öneriyor. Ancak ülkede kısa vadede bu soruna çözüm bulunması zor görünüyor.

Kimler yasallaşsın diyor?

Lucila Ocanas, henüz 21 yaşındaydı. Meksika’nın Monterrey kentinde ekim ayının başında güvenlik güçleri ile bir uyuşturucu çetesi arasında meydana gelen çatışmada hayatını kaybetti. Operasyonun düzenlendiği yerde bulunan Lucila kurşun yağmuru altında kaldı. Lucila’nın öfkeli annesi, uyuşturucu kartellerine karşı yürütülen savaşı anlamsız buluyor ve artık sona ermesini istiyor:

“Hükümetin bu soruna çözüm bulması mümkün değil. Bu maddelerin ticaretinin yapılmaması için daha akıllıca davranıp, ya bu insanlarla oturup konuşmalılar ya da uyuşturucuyu yasallaştırmalılar. Eğer birileri uyuşturucu yüzünden ölmek istiyorsa, o zaman kullansın. Bu onun kararı…“

Aralarında eski Meksika Devlet Başkanı Vincente Fox ve Brezilyalı Fernando Cardoso’nın da bulunduğu Latin Amerikalı eski beş devlet başkanı, yaşadışı ticaret ve şiddet olaylarını engellemek için uyuşturucunun yasallaştırılmasını istiyor. Meksika’da şu anda sadece az miktarda esrar bulundurmak cezai soruşturmaya tabi değil. Bu durumu değiştirmek istemeyen Meksika’nın şimdiki Devlet Başkanı Felipe Calderon, uyuşturucunun tamamen serbest bırakılmasına kesinlikle karşı. Calderon, bunun gerekçelerini şöyle açıklıyor:

“Uyuşturucuyla ilgili yasal düzenlemeler konusundaki tartışma önemli. Ancak birçok uzman, uyuşturucunun yasallaşmasının ve buna bağlı olarak toplum tarafından kabul görmesinin tüketimi daha da artıracağını söylüyor. Böyle bir karar, bundan sonraki genç nesilleri tehlikeye atacaktır.“

Halkın değil Calderon’un savaşı

Devlet Başkanı Calderon geri adım atmaya niyetli değil, uyuşturucuya karşı sürdürdüğü savaş pahalıya mal olsa da... Calderon’un göreve başlamasından bu yana düzenlenen operasyonlarda 28 bin kişi öldürüldü ve buna her gün yenileri ekleniyor. Bir o kadar kişi de uyuşturucu çeteleri arasındaki kavgada hayatını kaybetti. Ve bu kanlı savaşa Lucila Ocanas gibi herhangi bir tarafa ait olmayanlar da kurban gidiyor.

Bu nedenle hükümete yönelik eleştiriler de artıyor. 50 bin askerle uyuşturucu ticaretine karşı yürütülen savaşın kazanılamadığını vurgulayan güvenlik uzmanları ve yazarlar, uyuşturucu çetelerinin yeni eleman bulmakta zorlanmadığını kaydediyor. Uzmanlar, ülkede her üç kişiden birinin düzenli bir işi olmadığına ve gençlere gelecek persfektifi sunulmadığına dikkat çekiyor. Meksika’ya adaletsizlik ve artan yoksulluğun damgasını vurduğunu söyleyen yazar Juan Villoro, Calderon’un politikalarının çıkmaza girdiği kanısında:

“Bu hükümetin bir savaşı, ülkenin değil. Biçok kişi, Calderon görevi bırakınca herşeyin geçeceğine inanıyor. Bu onun savaşı. Toplumun buna katılmasını sağlayamadı. Bu onun en büyük sorunu.“

Yasadışı uyuşturucu ticareti, diğer Latin Amerika ülkelerinde de büyük bir sorun. Kolombiya’da da kokain çetelerine karşı ordu harekete geçirilmiş ve 1999 yılında ABD’nin de desteklediği “Plan Kolombiya“ adlı geniş çaplı bir operasyon düzenlenmişti. Bazı uzmanlara göre, uyuşturucu kartelleri bu sayede gücünü kaybetti. Ancak Kolombiya ile birlikte Bolivya ve Peru'da kokain üretilmeye hâlâ devam ediliyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Martin Polansky / Çeviri: Hülya Köylü

Editör: Murat Çelikkafa