Şahap Kavcıoğlu'nun açıklamalarına eleştiri

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun dört televizyon kanalının ortak canlı yayınına katılarak 128 milyar dolar tartışmalarına ve gündeme dair yaptığı değerlendirmelere ekonomistler, muhalif vekiller ve gazetecilerden eleştiriler geldi.

Kavcıoğlu Merkez Bankası'nın rezervlerin kaybolmadığını bankanın hiç olmadığı kadar iyi durumda olduğunu söyledi ve 128 milyar dolar konusunda "algı operasyonu" yapıldığı nıbelirtti.

Merkez Bankası eski başekonomisti Hakan Kara, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Merkez Bankası Başkanı canlı yayına Atatürk’ün milli egemenliğin finansal egemenlikten geçtiği konusundaki sözünü hatırlatarak başladı. Gazetecilerden birisi de rezervlerin eritilmesinin finansal egemenliğin zayıflaması anlamına geldiğini hatırlatır mı acep?" dedi.

Ekonomist Barış Soydan ise T24'e yazdığı yazıda, "Merkez Bankası Başkanı'nın canlı yayını büyük bir hata mı oldu?" sorusunu sordu. Soydan, "Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun canlı yayında gazetecilerin karşısına çıkma sebebi, 128 milyar dolarla ilgili tartışmaları bitirmekti ama program sonunda rezervlerle ilgili sorular azalacağına korkarım arttı dedi.

Ekonomi yazarı Uğur Gürses de Twitter hesabından, "Hiç ekrana çıkmasaymış daha iyiymiş. Merkez Bankası Başkanı TV'lere konuşan ekonomistlerin kasıtlı olarak konuları bilerek çarpıttığını söylüyor; madem öyle, çıkıp onlarla tartışsa ya bu konuları? Anlatsa ya neyin yanlış olduğunu?" paylaşımını yaptı.

CHP Ankara milletvetvekili Haluk Koç, "Samimi olarak ülkem ve milletim adına üzülerek söylüyorum; Merkez Bankası yeni Başkanının 3 yandaş kanalın ortak yayınındaki açıklamaları umarım elektrik kesintisi nedeniyle tüm piyasa aktörlerine ulaşmaz.. Eyvah ki eyvah!.. Liyakat, ehliyet, Bağımsız MB... Hepsi kayıp. YAZIK!..." satırlarına yer verdi.

Kavcıoğlu'nun açıklamalarına destek de geldi.

AKP Malatya milletvekili Öznur Çalık, "Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu: Türkiye'nin 120 ton olan altın rezervleri bugün 720 tondur.” Bilesiniz" dedi.

Kavcıoğlu ne dedi?

Kavcıoğlu canlı yayında son günlerde Türkiye'nin gündemindeki 128 milyar dolar tartışmalarına değinerek, bilançonun şeffaf olduğunu belirtti. Kavcıoğlu, "Merkez Bankası bireylere döviz satmıyor… İnsanların kafalarını karıştırmak için 128 milyar dolar rakamı, şimdi de kur 6,85... Yani belirli rakamlarla insanları bir yerlere götürmek için kullanılan bir algı operasyonu. Böyle bir şey söz konusu değil, mümkünatı yok. Yapmak isteseniz de yapamazsınız. Şeffaf bir bilançomuz var. Günlük olarak oradan her şeyi izleme ve görme şansınız var. Biz hiç kimseye 128 milyar dolar rakamını söylemedik. Bu eğer bugüne kadar gizli kalsaydı, peki bu arkadaşlar bunları nereden buldular?" dedi.

Merkez Bankası'nın rezervleri tartışmasına değinen Kavcıoğlu, bu konudaki tartışmalarda 2019-2018 yıllarıının şartlarına bakılması gerektiğini belirtti. Rezervin nasıl kullanıldığının anlaşılması için, bazı noktaların iyi anlaşılması gerektiğini dile getiren Kavcıoğlu, şöyle konuştu:

"Bu sürecin sağlıklı işlediğini şuradan görebiliriz, daha sonra faiz yükseldiğinde yabancılar yine gelmiştir. Başkan değişikliğinden sonra alıp geri gitmiştir. Türkiye'de bazı şeyleri tartışabiliriz ama insanlar Türkiye'ye istediği zaman parasını getirip istediği zaman parasını alıp gideceği bir ortamın olduğunu çok net biliyorlar ve yaşıyorlar. Döviz talebi karşılanmasaydı ne olurdu? Merkez Bankası piyasaya bırakabilirdi. Hatırlayın 2000'de Merkez Bankası, 'Piyasaya para vermiyorum.' dedi, sonuçlarını hepimiz hatırlıyoruz. Merkez Bankası piyasaya bıraksaydı o gün, bu kadar döviz talebini, piyasadaki faiz ve kuru... Televizyonlardan arkadaşları dinliyorum, söyledikleri şu; 'kur bir yere giderdi, oradan gelirdi.' O iş öyle değil. Pandemi şartlarını dünyada göz ardı etmememiz gerekir. Bu taleplerin karşılanması için Merkez Bankası, Hazine ile beraber oluşturulan protokoller dahilinde yapılan işlemler var."

"2020 pandemi krizi reel sektörün burnu kanamadan atlatılmıştır"

Pandeminin dünyayı olumsuz etkileyen bir kriz olduğunu belirten Kavcıoğlu, salgın döneminde dünya merkez bankalarının bilançosunun 10 trilyon dolar genişlediğini söyledi. Kavcıoğlu, "Bu merkez bankaları ne yaptı bu parayı? Bu kadar genişlemeyi ne yaptılar. Onlar yaparken, TCMB hiçbir şey yapmadan mı duracaktı? Yapılanları kendi içinde değerlendirmemiz lazım. O gün öyle yapıldı, böyle yapıldı. Sonucuna bakalım. Döviz işlemlerinin sonucunda vatandaşın, yurt dışı yatırımcısının, reel sektörün burnu kanamadan 2020 pandemi krizi atlatılmıştır" diye konuştu.

"120 ton altını var"

Net-brüt rezerv tartışmalarına da değinen Kavcıoğlu, IMF'nin tanımında yıllardır brüt rezervlerin kullanıldığını, bankacılık sektörünün de yıllardan beri bu tanımı dikkate aldığını belirtti:

"Türkiye, 2020 yılında da bunu yapmıştır. Dolayısıyla 'Şuraya gitmiş, buraya gitmiş, şunun hesaplarına geçmiş, bunun hesaplarına geçmiş.' ifadeleri doğru değil ve vatandaşımızı da yanlış yönlendiriyorlar. Net ifade ediyorum, Türkiye'nin 90 milyar dolar rezervi vardır, altın rezervlerimiz çok güçlüdür ve bütün altın rezervlerimiz Merkez Bankasındadır ve yıllarca 120 ton olan altın 720 tondur."

Dönem dönem Türkiye'nin geçmişte yaşadığı birçok sıkıntı olduğunu söyleyen Kavcıoğlu, 2018'de Başkanlık krizi ile birlikte oluşan ve 2018'in ağustos ayında başlayan kur ataklarını hatırlattı. Kavcıoğlu şöyle konuştu:

""Bu sürecin hatırlanması, 2020'yi ve yapılanların neler olduğunu anlamamız için çok önemli. O günlerde hatırlayın, 'IMF'ye gidilecek' mesajları verildi, IMF'ye gitmek zorunda olduğumuz haberleri hep yapıldı ama Türkiye diğer ülkelerden farklı olarak, bu süreci hem sağlık açısından çok iyi yönetti, hem de para ve mali politikalar açısından çok iyi şekilde yönetti. Şimdi kur baskılaması için neler yapıldığı, kredi imkanları gibi konularda eleştirildiği noktalar var ama bunların hepsini kendi şartları, kendi dönemi içinde değerlendirmemiz lazım."

Kripto para konusu

Kripto paralar konusuna da değinen Kavcıoğlu bu konunun hassas olduğunu belirtti. Kavcıoğlu, "Bu konuyu sadece yasaklayarak da halledemezsiniz. Zaten bizim böyle bir niyetimiz de yok…Kripto paranın, para yerine kullanımını yasakladık. Şu anda daha geniş bir düzenleme üzerinde çalışılıyor. İki hafta içerisinde belli bir noktaya gelecek" dedi.

DW, HT/JD

© Deutsche Welle Türkçe