Moskova'da dörtlü Suriye zirvesi

Mevlüt Çavuşoğlu ve Suriyeli mevkidaşı Faysal Mikdad, Suriye'de savaşın başladığı 2011 yılından bu yana dışişleri bakanları düzeyinde ilk resmi görüşme için Çarşamba günü Moskova'da bir araya geliyor. Çavuşoğlu ve Mikdad, İran ve Rusya dışişleri bakanlarının da katılacağı Dörtlü Dışişleri Bakanları Toplantısı çerçevesinde bir görüşme gerçekleştirecek.

Türk Dışişleri Bakanlığı'ndan Salı günü yapılan açıklamada toplantıya Rusya ve İran'dan üst düzey diplomatların da katılacağını bildirdi. 

Rusya'nın başkenti Moskova'da gerçekleştirilecek toplantıda Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi konusunda görüş alışverişinde bulunulacağı ifade edildi. Ayrıca toplantıda Suriye'deki iç savaştan kaçarak Türkiye'ye sığınan 3,7 milyon Suriyeli mültecinin ülkelerine gönüllü geri dönmeleri konusunun da ele alınacağı kaydedildi.

Türkiye Dışişleri Bakanlığının internet sitesinde konu ile ilgili yer alan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

"Sayın Bakanımız, Rusya Federasyonu, İran ve Suriye Dışişleri Bakanlarının katılımıyla 10 Mayıs'ta Moskova'da düzenlenecek dörtlü toplantıya katılmak üzere 9-10 Mayıs 2023 tarihlerinde Rusya Federasyonu'nu ziyaret edecektir. Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi hakkında görüş alışverişinde bulunulması, terörle mücadele, siyasi süreç, sığınmacıların gönüllü, güvenli ve onurlu dönüşleri de dahil olmak üzere insani konuların ele alınması planlanmaktadır."

Açıklamada Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu'nun dörtlü toplantı kapsamında ikili görüşmeler gerçekleştirmesinin de öngörüldüğü kaydedildi.

Normalleşme sürecinin ilk adımı 28 Aralık'ta atıldı

Ankara ile Şam arasındaki normalleşme sürecinde Rusya'nın da girişimleriyle ilk somut adım bakanlar düzeyinde 28 Aralık'ta atıldı.

Moskova'da 28 Aralık 2022'de Türkiye, Rusya ve Suriye savunma bakanları ve istihbarat başkanlarının katılımıyla yapılan üçlü toplantıda Suriye krizi, mülteci sorunu ve Suriye topraklarında bulunan tüm terör örgütleri ile ortak mücadele çabaları ele alındı.

Şam yönetimi, Türk birliklerinin çekilmesini istiyor

İlk görüşmede Şam yönetiminin, Türkiye'den, topraklarından çekilmesini ve Özgür Suriye Ordusu'nu (ÖSO) "terörist" olarak tanınmasını istediği ancak bu taleplerin Türkiye tarafından geri çevrildiği bildirildi.

Nisan başında dışişleri bakan yardımcıları düzeyinde yapılan toplantıya İran da katıldı. Türkiye, Suriye, Rusya ve İran savunma bakanları ve istihbarat başkanlarının katıldığı 25 Nisan'da yapılan toplantı, Ankara ile Şam arasında başlatılan normalleşme sürecinde yeni bir adım oldu. 

Milli Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Türkiye "Suriye topraklarında her şekliyle terör örgütleri ve tüm aşırılıkçı gruplarla mücadele, Suriyeli mültecilerin topraklarına dönmelerine yönelik çabaların yoğunlaştırılması"na vurgu yaptı ve tarafların "Suriye'nin toprak bütünlüğüne saygılı olduklarını teyit" ettikleri belirtildi. 

Suriye ise "Türk birliklerinin Suriye'den çekilmesi" talebini yineledi. 

Erdoğan sinyalini vermişti

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 28 Aralık toplantısı öncesinde Suriye'nin kuzeyindeki YPG güçlerine yönelik olası kara operasyonuyla ilgili açıklamada bulunurken, "Biz şu an itibarıyla Suriye, Türkiye, Rusya üçlü olarak bir adım atalım istiyoruz. Bunun için de önce istihbarat örgütlerimiz bir araya gelsin, ardından savunma bakanlarımız bir araya gelsin, daha sonra dışişleri bakanlarımız bir araya gelsin. Onların yaptığı görüşmelerden sonra da biz liderler olarak bir araya gelelim. Bunu da Sayın Putin'e teklif ettim. O da buna olumlu baktı. Böylece bir dizi görüşmeler zincirini başlatmış olacağız" şeklinde konuşmuştu.
Erdoğan'ın açıklamalarının ardından Rus medyasına yansıyan haberlerde, Moskova'nın Türkiye tarafından önerilen üçlü diplomasi mekanizması fikrine sıcak baktığı belirtilmişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan Kasım ayında Suriye Devlet Başkanı Esad ile görüşebileceğinin sinyalini vermiş ancak Esad, Türkiye Suriye'nin kuzeyindeki askerlerini çekmeyi kabul etmediği müddetçe Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmeyeceğini söylemişti.

 

AFP,DW/TY,BK,JD,EC

DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?