070211 Ägypten Opposition

Pek çok küçük grup “Değişim için Ulusal Hareket“ oluşumu altında bir araya geldi. Bu hareketin lideri ise Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın eski Başkanı Muhammed El Baradey. El Baradey, Mısır’da demokrasiyi savunan isimler arasında. Demokrasiye giden yolun barışçıl ve düzen içinde olması gerektiğini düşünen El Baradey için en önemli konu muhalefeti birleştirmek. El Baradey, geçiş süreci için bile olsa, kendini pek çok kez Mübarek’in halefi olarak nitelendirdi:

“Ben her zaman en önemli mücadelemin ülkemin demokrasi yoluna girmesiyle ilgili olduğunu söylüyorum. Bu gerçekleşir ve halk da aday olmamı isterse, onları yarı yolda bırakmayacağım. Bu benim önceliğimdir.“

Eski üst düzey diplomat Batı’nın da gönlündeki aday olarak görülüyor. Ancak Mısırlılar aynı görüşte değil. El Baradey son aylarını neredeyse sadece yurt dışında geçirdiği için sert şekilde eleştiriliyor. Öte yandan, El Baradey, gerçek bir program da ortaya koymadı.

Müslüman Kardeşler Örgütü'nün rolü

Geçiş sürecinde önemli bir rol oynayabileceği düşünülen bir diğer grup ise İslamcı Müslüman Kardeşler Örgütü. Müslüman Kardeşler, en büyük muhalif grubu oluşturuyor. Devlet Başkanı Mübarek, onları resmî olarak yasaklamış olsa da bugüne dek en iyi örgütlenmiş grup olarak siyaset sahnesinde yerlerini aldılar. Grup üyeleri, bağımsız olarak seçimlere katılıyor ve 2005 yılındaki parlamento seçimlerinde de oyların yüzde 20’sini almayı başardılar. Grup, işlettiği okul, hastane ve diğer sosyal kurumlar sayesinde toplum içinde de sempati kazandı. İsrail ve Batılı ülkeler ise Mısır’ın uzun vadede radikal İslamcı bir yola girmesinden endişe ediyor. Ancak Mısırlı siyaset uzmanı Hamid Abdül Samet, Müslüman Kardeşler’in demokratik seçimlerde zafer kazanabileceğine inanmıyor.

Samet, “Müslüman Kardeşler Örgütü, yaklaşık 1 milyon seçmeni harekete geçirebilir. Geçmişte sadece 6-7 milyon Mısırlı seçimlere katıldı yani seçme hakkına sahip olanların yalnızca yüzde 10’u sandığa gitti. Demokratik bir Mısır’da genç kitleler seçimlere katılacak ve şüphesiz İslamcıları seçmeyeceklerdir. Tam aksine sağlam siyasi ve ekonomik konsept ve programları bulunan laik partilere oy vereceklerdir. Dolayısıyla Müslüman Kardeşler’in seçmeni de azalacaktır" diyor.

Sağ kolunu yardımcısı yaptı

Mübarek, sağ kolu olarak görülen Ömer Süleyman'ı geçtiğimiz haftalarda devlet başkanı yardımcılığına atamıştı. Mübarek’in ilk kez bir yardımcı ataması, iktidarı Süleyman’a devretmeye hazırlandığı şeklinde yorumlanmıştı. İsrail ile Hamas arasındaki barış müzakerelerinde önemli bir rol oynayan Süleyman’ın göreve atanmasına göstericilerin verdiği tepki ise olumsuz oldu. Süleyman, muhalif gruplara yaptığı diyalog çağrısına da koşullu "evet" yanıtı aldı.

Kefaya Hareketi de, Ömer Süleyman ile müzakere masasına oturan gruplar arasında yer alıyor. Arapçada “Yeter" anlamına gelen Kefaya, 2005 yılında Mübarek iktidarına yönelik protestolar sonrası kuruldu. Ancak belirli bir parti programı olan siyasi bir akım değil. Yine de sokaklardaki gösterileri destekliyorlar. Hamburg'daki GIGA Enstitüsü’nden Henner Fürtig, “Onlar kentli orta sınıftan gelen gençlerden oluşuyor. Yani şimdi Tahrir Meydanı’ndaki büyük kitleleri oluşturan gençler. Basında, toplumun, Facebook nesli olarak adlandırılan kesiminden gelen çok genç yaştaki kişiler. Ancak gerçek bir örgütlenme sağlayamadılar" şeklinde konuşuyor.

Mısırlılar şimdi yeni Devlet Başkanları’nın kim olacağını merakla bekliyor. El Baradey, Ömer Süleyman ya da Müslüman Kardeşler Örgütü’nün lideri Muhammed Badi’nin yanında pek çok kişinin daha ismi geçiyor. 2001 yılından bu yana Arap Birliği Genel Sekreterliğini yürüten Amr Musa, Mısır Meclis Başkanı Fethi Sorur ve Mısır Anayasa Mahkemesi Başkanı Faruk Sultan da devlet başkanı olabilecek kişiler arasında gösteriliyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Thomas Latschan - Nader Alsarras / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Beklan Kulaksızoğlu