NATO Libya için daha fazla destek arayışında

Batılı ülkelerin iddialı bir şekilde başladıkları, ancak tahmin ettiklerinden çok daha zorlu bir süreçle karşı karşıya kaldıkları Libya operasyonu, şu anda tam bir arapsaçına dönmüşe benziyor. Batılı ülkelerin Libya’daki girişimleri bundan böyle nasıl bir seyir gösterecek? Libya’daki rejime karşı başlatılan askerî müdahaleye daha fazla sayıda NATO üyesi ülkenin, örneğin Almanya’nın katılması da mümkün olabilecek mi? NATO Savunma Bakanları’nın Brüksel’deki toplantısında işte bu sorulara yanıt aranıyor.

NATO’ya üye 28 ülkenin savunma bakanı, Brüksel'deki ilk oturum gününde ortak bir açıklama yaptı. Bu açıklamada, “Libya askerî misyonunun yerine getirilmekte olduğu, bu konuda önemli ilerlemeler sağlandığı ve çok sayıda yaşamın kurtarıldığı” yer aldı. Askerî operasyonlara, gerekli görüldüğü sürece devam edileceği de vurgulandı. Ancak Libya lideri Muammer Kaddafi’nin geri adım atacağına dair şu anda bir işaret görünmüyor.

NATO içindeki görev paylaşımı

Şimdiye kadar Libya'daki askerî misyona uçakları ve gemileri ile 28 NATO üyesi ülkeden 14’ü katılıyor. Askerî yükün önemli bir bölümünü ise Fransa, İngiltere ve ABD sırtlamış durumda. Brüksel’deki NATO Savunma Bakanları toplantısı öncesinde Libya misyonu üç aylığına uzatılmıştı. Toplantının açılışında bir konuşma yapan NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, görev paylaşımı konusuna değindi: “Görünen o ki, askerî yükün başını çeken müttefik ülkeler, artık bu yükün daha geniş bir yelpazeye paylaştırılıp paylaştırılamayacağını sorgulamaya başladı.”

Askerî yükü üstlenen ülkelerden biri olan İngiltere’nin Savunma Bakanı Leon Fox, Brüksel'e ayak basar basmaz yaptığı ilk açıklamada şunları söyledi: “Libya konusunda daha fazla aciliyete ihtiyaç var! İngiltere bu konuda büyük hizmetler verdi. Bu noktadan yola çıkarak, daha ileri gitmek durumundayız.”

Almanya'nın Libya için yanıtı olumsuz

Burada belirgin adreslere gönderme yapılmış olmasına rağmen, Almanya pek oralı olmuyor. Fransa ve İngiltere’den yoğun talepler gelmesine rağmen, Almanya’nın Afganistan’da önemli askerî katkılarda bulunduğunu, ayrıca Atalanta ve Unifil gibi misyonlara dâhil olduğunu anımsatan Almanya Savunma Bakanlığı Müsteşerı Christian Schmidt, ülkesinin Libya’da askerî operasyonlara dâhil olmayacağını bir kez daha vurguladı.

ABD’ne resmî ziyarette bulunan Almanya Başbakanı Angela Merkel’ın ABD Başkanı Barack Obama ile temaslarında da Almanya’nın Libya’ya ilişkin askerî katkıları konusu gündeme gelmedi. Ancak her iki lider, Almanya’nın, Kaddafi sonrasındaki dönemde angaje olması yönünde görüş birliği sağladı. Merkel bu konuda “Almanya’nın Libya’daki gelişmeler sürecinde sorumluluk üstlenmesi konusunda mutabık kaldık. Libya’da daha birçok şeyin açıklığa kavuşması gerekiyor” açıklamasını yaptı.

Başbakan Merkel bu sözleriyle, Kaddafi döneminin ve NATO askerî operasyonlarının sona ermesinden sonra ülkede yeniden imar çalışmalarına başlama zorunluluğunu ima ediyor.

"BM de hazırlık yapmalı"

Öte yandan NATO Genel Sekreteri Rasmussen, Libya lideri Kaddafi’nin iktidardan düşmesinin haftalar alabileceğini, çok çabuk da gelişebileceğine işaret ediyor. Rasmussen, Kaddafi rejiminin çökmesinden sonra NATO’nun ülkede ön planda görev üstlenmeyeceğini belirtti ve BM’e çağrıda bulunarak, Kaddafi sonrası dönem için hazırlık yapılması gerktiğine, aksi takdirde ülkede bir boşluk doğabileceğine dikkat çekti.

© Deutsche Welle Türkçe

Andreas Reuter/ Çeviri: Çelik Akpınar

Editör: Murat Çelikkafa