NATO ve BM'den itidal çağrısı
6 Ocak 2020ABD ile İran arasındaki gerilimin tırmanmasının ardından NATO Tahran rejimine itidal çağrısında bulundu. 29 üye ülkenin büyükelçilerini olağanüstü toplantıya çağıran NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, İran’ın gerilimi tırmandıracak adımlardan kaçınması gerektiğini söyledi. Stoltenberg, 2015 yılında imzalanan nükleer mutabakattaki uranyum zenginleştirme sınırlamalarına uymayacağını açıklayan İran'ın asla bir nükleer silaha sahip olmaması yönünde tüm NATO üyelerinin görüşbirliği içinde olduğunu açıkladı.
Tüm müttefik ülkelerin, İran'ın bölgedeki "istikrarı bozan etkinliklerinden” dolayı kaygı duyduğunu belirten Stoltenberg, bu etkinlikler arasında Tahran'ın füze testlerini, terör örgütlerine verdiği desteği ve geçen eylül ayında Suudi Arabistan'daki bir petrol sahasına düzenlediği saldırıyı saydı.
NATO, İranlı General Kasım Süleymani'nin Bağdat'ta ABD'nin hava bombardımanı öldürülmesinin ardından patlak veren kriz üzerine, Cumartesi günü Irak'taki operasyonlarını askıya aldıklarını açıklamıştı. NATO görev birlikleri, Irak hükümetinin talebi üzerine, IŞİD'in geri dönmemesi için, 2018'den bu yana Irak ordusunun eğitimi için bölgede bulunuyor.
AB Komisyonu Başkanı'ndan arabuluculuk teklifi
Avrupa Birliği Komisyonu ise İran ile ABD arasında arabuluculuk yapmaya hazır. "Benim görevim değerlendirmek değil, durumu yatıştırmak ve çözüm bulmak” diyen Komisyon Başkanı Alman Ursula von der Leyen, diplomasi için mümkün olan alanların kullanılması ve krizde sağduyulu davrananların desteklenmesi gerektiğini belirtti. Von der Leyen, İran'ın nükleer anlaşmaya uymayacağı yönünde yaptığı açıklamadan büyük kaygı duyduğunu da kaydetti.
Avrupa Birliği'ne üye ülkelerin dışişleri bakanları Cuma günü olağanüstü gündemle bir araya gelecek. Reuters haber ajansına konuşan iki AB diplomatı, toplantıda İran ile nükleer anlaşmayı kurtarmanın yollarının konuşulacağını belirtti.
"İşlerin çığrından çıkmasını durdurun”
ABD ile İran arasında artan gerilim nedeniyle Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres taraflara yönelik diyalog çağrısını yineledi. "Tehlikeli bir zamanda yaşıyoruz. Jeopolitik gerilimler hiç olmadığı kadar yüksek ve türbülanslar çığrından çıkıyor” diyen Guterres, New York'ta ülke ismi vermeden yaptığı açıklamada, "kestirilemeyen sonuçlara yol açacak ve daha önce görülmemiş kararlar” veren ülkelerin sayısının arttığını belirtti ve teknolojik krizler ve iklim değişikliğinin de eklenmesiyle oluşan tablonun "böyle devam edemeyeceğini” söyledi.
BM Genel Sekreteri, "Benim mesajım gayet açık ve net: İşlerin çığrından çıkmasını durdurun. Olabildiğince itidalli davranın, yeniden diyalog kurun, yine uluslararası işbirliğine yönelin” ifadelerini kullandı.
dpa, Reuters / AÜ,MY
© Deutsche Welle Türkçe