NSA Paris'i kızdırdı

ABD Ulusal Güvenlik Kurumu‘nun (NSA) halen görev başındaki Cumhurbaşkanı François Hollande'ın yanı sıra iki selefi Jacques Chirac ve Nicolas Sarkozy'yi dinlediği yönündeki iddialar, Paris’te yoğun tepkiyle karşılandı. İddiaların yer aldığı belgelerin Wikileaks tarafından yayınlanmasının ardından Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndan yapılan açıklamada, gizli dinlemenin “kabul edilemez” olduğu vurgulandı. ABD’nin Paris Büyükelçisi Jane Hartley de Fransız Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı, bu da dost iki ülke arasında pek görülmeyen bir durum. Benzeri bir skandal, Almanya Başbakanı Angela Merkel’in cep telefonunun NSA tarafından dinlendiğinin ortaya çıktığı 2013 yılında da yaşanmıştı.

İnternet platformu Wikileaks’in yayınladığı gizli belgelere göre, üç Fransız cumhurbaşkanı Chirac, Sarkozy ve Hollande 2006 ile 2012 yılları arasında ABD tarafından dinlendi. Söz konusu belgelerin, dinlenmiş konuşmalara dayanan beş NSA raporu olduğu bildiriliyor. Wikileaks ayrıca Cumhurbaşkanının, önemli danışmanlarının ve bakanların cep telefon numaralarını içeren ve NSA’in “öncelikli hedefleri” olarak nitelendirilen bir liste de yayınladı.

Savunma Konseyi toplandı

Olayın duyulmasının hemen ardından Hollande, bir dizi bakan ve Fransız istihbaratı ile ordusunun önde gelen yetkililerinden oluşan Savunma Konseyi’ni acilen toplantıya çağırdı. Toplantının ardından Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndan yapılan açıklamada, “Fransa’nın güvenliğini ve çıkarlarının korunmasını tehlikeye atacak hiçbir gizli tertibe müsamaha etmeyeceği” vurgulandı. Açıklamada, NSA’in Avrupa hükümetlerine yönelik gizli dinleme faaliyetlerinin ortaya çıktığı 2013 yılında ABD’nin belli taahhütlerde bulunduğu hatırlatıldı ve bu taahhütlerin kesinlikle yerine getirilmesi gerektiği kaydedildi.

“Dost bir devletin kabul edilemez uygulamaları”

Hükümet Sözcüsü Stéphane Le Foll, müttefikler arasında bu tür bir davranışın anlaşılamaz olduğunu söylerken, Başbakan Manuel Valls, “dost bir devletin kabul edilemez uygulamaları” karşısında öfkesini dile getirdi ve ABD’nin oluşan hasarı onarmasını talep etti. Parlamento çevrelerinden verilen bilgiye göre Hollande’ın bugün ABD Başkanı Barack Obama ile bir telefon konuşması yapması bekleniyor.

ABD yalanlamadı

ABD ise Fransa’da cumhurbaşkanlarına yönelik gizli dinleme yapıldığını yalanlamadı. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada Hollande’ın gözetim altında olmadığı ifadesiyle yetinildi. Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü Ned Price, “Cumhurbaşkanı Hollande’ın iletişimi hedefimizde değil ve gelecekte de olmayacak” şeklinde konuştu. Ancak NSA'in geçmiş uygulamalarına yönelik bir açıklamada bulunmadı.

Wikileaks tarafından yayınlanan gizli belgelerin en günceli 22 Mayıs 2012 tarihini taşıyor, bu da sosyalist Hollande’ın cumhurbaşkanlığına gelmesinden birkaç gün sonrasına denk geliyor. Belgelerde o dönemki Başbakan Jean-Marc Ayrault'nun Hollande'a Yunanistan krizi ile ilgili Almanya'da o tarihte muhalefette bulunan Sosyal Demokratlar ile yapmayı planladığı buluşmayı Almanya Başbakanı Angela Merkel’den gizli tutması yönünde tavsiyede bulunduğu görülüyor.

Gizli belgelerde ayrıca, Hollande’ın cumhurbaşkanlığına geldikten bir gün sonra Merkel ile 15 Mayıs 2012 tarihinde yaptığı görüşmede, Almanya Başbakanı’nın Yunanistan’dan umudu kestiği ve çizgisini değiştirmeyeceği şeklinde bir izlenim edindiği ifadeleri yer alıyor ve Hollande’ın buluşmayı “bir gösteriden ibaret” olarak nitelendirdiği kaydediliyor.

Hollande’ın muhafazakar selefi Sarkozy hakkındaki gizli bir belgede ise Sarkozy’nin 2008’de küresel finans krizi ile başa çıkabilecek tek ismin kendisinin olduğuna inandığı belirtiliyor.

2013 yılında benzeri bir skandal ile karşı karşıya kalan Alman hükümeti ise Wikileaks’in NSA’in Fransa’daki casusluk faaliyetlerine yönelik yayınladığı belgeler hakkında bir açıklama yapmayı reddetti.

Hassas zamanlama

Bu gizli belgelerin Wikileaks tarafından ifşası ve birçok Fransız gazetesinde yayınlanması, çok hassas bir zamanlamaya sahip. Zira Fransız Ulusal Meclisi bu akşam toplanarak İstihbarat Yasası'nı karara bağlayacak. Söz konusu yasa, Fransız istihbarat birimlerine geniş yetkiler tanıyor ve bu yetkiler kapsamında müttefiklerin de dinlenmesine yeşil ışık yakılıyor.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/dpa/Reuters, AÜ/BK