'Putin'in sağlam delili yok'

Suriye sınırında Su-24 tipi Rus savaş uçağının Türkiye tarafından düşürülmesi ile iki ülke arasında başlayan kriz, Almanya'da da yakından takip ediliyor. Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Rus mevkîdaşı Sergey Lavrov’un AGİT toplantıları çerçevesinde Sırbistan’ın başkenti Belgrad’da bir araya gelmesi, Almanya’da memnuniyetle karşılandı. “Burada hiç kimse krizin hemen aşılmasını ve bir çözüm bulunmasını beklemiyor” diyen Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier, ancak bu buluşmanın, tarafların ilk kez doğrudan görüşerek görüşlerini ortaya koymaları açısından önemli olduğunu söyledi.

Berlin merkezli Alman Dış Politika Derneği (DGAP) Türkiye uzmanı Kristian Brakel da DW Türkçe’ye yaptığı açıklamada, iki bakan arasındaki görüşmenin sembolik değeri olduğu ifade etti. Brakel, bu buluşmayla Rusya’nın doğal gaz satmaya devam edebilmek için Türkiye ile olan ilişkileri tamamen kesmek istemediğini gösterdiğini belirtti.

Krizi tırmandıran Rusya

Türkiye ile Rusya arasındaki krizi DW Türkçe’ye değerlendiren Alman Meclisi Hristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) Dış Politika Sözcüsü Jürgen Hardt, krizin tırmanmasında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in rolü olduğuna işaret etti. Hardt, “Putin’in iki yıldan beri iç politikada yaptığı hatalar ve güçsüzlüğü yerine dikkati başka yöne çekmek için dış politikada çatışmalar yarattığına inanıyorum. Ukrayna’da da, düşüncesizce Esad’ı desteklerken de böyleydi. Şimdi de Türkiye ile yaşanan sorunda böyle.”

Hardt, bu çerçevede Putin’in Türkiye’nin IŞİD’i desteklediğine ilişkin iddialarının da “asılsız” olduğunu söyledi. “Ortaya atılan iddiaların sağlam delillere dayandığını göremiyorum” diyen Hardt, bunların uluslararası kamuoyundan ziyade Rus halkını tatmin etmeye yönelik olduğuna inandığını belirtti.

Türkiye’nin çabası

Almanya’da iki ülke arasındaki krizin en kısa zamanda aşılması ümit ediliyor. Hristiyan Demokrat Birlik partili (CDU) milletvekili Hardt, Türkiye ve Rusya krizinin aşılmasının, bölgede çözüm bekleyen diğer sorunların çözümü için önemli olduğunu ifade etti. Hardt, “IŞİD ile mücadele, Suriye’de barışın yeniden sağlanması ve mülteci krizinin çözülmesi için taraflar arasında uzlaşmanın” şart olduğunu söyledi. İki ülke arasındaki krizi “gereksiz” olarak nitelendiren Hardt, taraflara krizin aşılması çağrısında bulundu.

Türkiye’nin ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın durumu yatıştırmayı başarmasını ve Rusya’nın yangına körükle gitmesinin engellenmesini dilediğini belirten Hardt, Rusya’nın da aynı yolu izlemesi gerektiğini ifade etti.

Krizin aşılabilmesi için her iki tarafın geri adım atması gerektiğini söyleyen Alman Dış Politika Derneği Türkiye uzmanı Kristian Brakel da Türkiye’nin bu konuda daha çok çaba sarf ettiğine dikkati çekti. Brakel, “Türkiye'nin uçağın vurulması meşru bile olsa, bu hareketin siyasi açıdan akıllıca olmadığını gördüğünü” söyledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “yaşanan hadiseden dolayı gerçekten üzgünüz. Biz böyle olmasını arzu etmezdik. Ama maalesef böyle bir şey oldu” şeklindeki sözlerini hatırlatan Brakel, bunun bir çeşit özür olduğunu söyledi. Brakel, Türkiye’nin Rusya’nın beklentileri doğrultusunda resmen özür dileyeceğini tahmin etmediğini söyledi. “Türkiye, ekonomik açıdan zarar göreceğini düşündüğü için bu krizi aşmaya çalışıyor” diyen Brakel, Rusya'nın ise bu yönde bir çaba göstermediğini söyledi.

© Deutsche Welle Türkçe

Jülide Danışman / Berlin