Raflardan dijital ortama
14 Ekim 2011
Frankfurt Kitap Fuarı’na katılan New York’lu Peter Smith, Amerikan edebiyatının klasiklerinden, Francis Scott Fitzgerald’ın “Muhteşem Gatsby” adlı eserini bilgisayar ortamına uyarladıklarını anlatıyor. Smith ile programcı arkadaşı Charlie Hoey, toplumsal eleştiri içeren ve 1920’lerin New York’unda geçen öyküyü, nostaljik bir “Jump’n’run”, yani zıpla ve koş oyununa dönüştürmüşler ve bu oyunu fuar alanında sergiliyorlar.
“Muhteşem Gatsby” yapıtını bilgisayar oyununa uyarlayan bu iki Amerikalı genç, meraklarının nasıl doğduğunu, “Ne paramız, ne de planımız vardı; ama başkalarının da bizim keyif aldığımız fikirlerden hoşlandıklarını, bunlara güldüklerini görünce yolumuzdan dönmedik” sözleriyle açıklıyor.
Frankfurt Kitap Fuarı’nın düzenleyicileri, edebî eserleri elektronik kitapların ötesinde, dijital ortamlarda yepyeni biçimlerde sunma imkanlarının doğduğuna dikkat çekiyorlar. Fuar müdürü Jürgen Boos, bu alandaki mevcut sınırları aşarak öykülerin anlatım olanaklarını genişletmek istediklerini söylüyor.
Duyuları harekete geçiren proje
Fuarda, öykülerin yayınlanması, okuyuculara ulaşması ve okunmasıyla ilgili de yeni uygulamalar tanıtılıyor. Berlin'li bir şirketin tanıttığı “medyalar arası transfer” projesi de bunlardan biri. Şirket, farklı medya araçlarının birbiriyle bağlantılı biçimde kullanıldığı bir projeyi tanıtıyor. Böylece öykü okunurken, aynı zamanda dinleniyor, görülüyor ve başka duyular da devreye girebiliyor. Burada bir edebî eserdeki klasik okuyucu-yazar türü rol dağılımı ortadan kalkıyor. Aynı zamanda, internete giren herkes ya diğer kullanıcılar ile karşılıklı diyaloğa girerek, kendi öykülerini birbirlerine sunuyor, ya da yine internet ortamında hazırlanmış bir öyküyü ve öykü karakterlerini geliştirme imkanı bulabiliyor.
Amerikalı öykü ve blog yazarı Gabe Zichermann, klasik kitaplarla bir sorunu olmadığını, ancak anlatış biçimleri yavaş olduğu için klasik kitapları monoton bulduğunu belirtiyor. Buradan yola çıkan Zichermann, bilgisayar oyunlarının mantığının ve mekanizmasının diğer yayınlara da uygulanabileceğini, böylece daha fazla dikkat çekilebileceğini vurguluyor. Ama bilgisayar unsurlarının birebir kitaplara uygulanmasından yana olmadığına da önemle işaret ediyor.
Satışların artması bekleniyor
Tüm teknolojik gelişmelere rağmen, özellikle Almanya’da çocuklara ve gençlere yönelik yayınlarda klasik kitabın yerini başka hiçbir şeyin alamayacağı da belirtiliyor. Bu saptama bir yana, Almanya’daki elektronik kitap satışlarının bu yıl içerisinde üç katına çıkacağı tahmin ediliyor. Bu trendi belirleyen etkenin ise, e-kitapların çoğalması, e-kitap okuyucu araçlarının, yani reader’ların gittikçe ucuz hale gelmesi ve tablet bilgisayarlarıa ilginin artması olduğu belirtiliyor.
Teknolojik gelişmelerin ötesinde bu yılki Frankfurt Kitap Fuarı’nda bir noktanın altı da önemle çiziliyor: O da, edebî yapıtların hala hem aydınlatıcı, hem de siyasi işlevi olması. Bu durumun internet çağında beklenmedik bir önem kazandığına dikkat çekiliyor. Özellikle düşünce özgürlüğü bulunmayan ve basılı kitaplara ulaşmada zorluk çekilen ülkelerde yeni teknoloji ürünlerinin kullanımının, demokratikleşme açısından daha da önem kazandığı vurgulanıyor.
© Deutsche Welle Türkçe
DW/dpa/dapd/AFP,ÇA/GA