Rusya ile NATO arasında Finlandiya krizi

Rusya, Finlandiya'nın gecikmeksizin NATO'ya üyelik için başvuruda bulunacağı açıklamasına sert tepki gösterdi.

Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov, Finlandiya'nın Avrupa Birliği'nin Rusya'ya yönelik "hasmane" adımlarına katıldığını belirterek bu adımın Rusya tarafından verilecek "simetrik yanıtlara gerekçe oluşturduğunu" kaydetti. Peskov, Finlandiya'nın NATO üyeliğinin Rusya'ya tehdit oluşturup oluşturmadığı şeklindeki soruya "Kesinlikle! NATO'nun genişlemesi ve sınırlarımıza yönelik yaklaşımı, dünyayı ve kıtamızı daha istikrarlı ve güvenli hale getirmiyor" yanıtını verdi.

Finlandiya'nın Rusya ile 1300 kilometrelik sınırı bulunuyor. Peskov, Finlandiya'nın NATO üyeliğine ne tür bir karşılık verileceği konusunda net bir açıklama yapmadı, ancak bunun, NATO'nun ne şekilde genişleyeceğine ve askeri altyapısını Rusya sınırının ne kadar yakınına kuracağına bağlı olduğunu kaydetti.

Medvedev'den nükleer savaş iması

Ülke siyasi sisteminde güçlü rol oynayan Güvenlik Konseyinin Başkanı Dimitri Medvedev, Finlandiya'nın NATO üyeliği konusuyla ilgili daha önce yaptığı bir açıklamada, Baltık Denizi'ne kıyısı bulunan ve Polonya ve Litvanya ile çevrili Rus toprağı Kaliningrad'a nükleer başlıklı füzeler konuşlandırılabileceğini gündeme getirmişti. Rusya'nın eski devlet başkanlarından Medvedev, ABD ve müttefiklerinin Ukrayna'ya artan askeri yardımlarının Rusya ve NATO arasında nükleer savaş dahil olmak üzere bir çatışma riskini tetiklediğini belirtmişti.

Kremlin sözcüsü Peskov, Medevedev'in değerlendirmeleriyle ilgili kendisine yöneltilen soruya cevaben Rusya ile NATO arasında doğrudan bir çatışmayı kimsenin istemediğini söyledi, ancak Devlet Başkanı Vladimir Putin'in sözlerine atıfla, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik "özel askeri operasyonu"na müdahil olmaya çalışanlara karşı "en kesin yanıtı" vermeye hazır oldukları uyarısında bulundu.

Rus Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada da "Rusya'nın, ulusal güvenliğine yönelik beliren tehditleri durdurmak üzere mütekabiliyet esasınca askeri-teknik ve diğer adımları atmak zorunda kalacağı" belirtildi. Açıklamada NATO, Rusya'ya karşı askeri tehditte yeni bir cephe açmaya çalışmakla suçlanarak "Helsinki bu tür bir hareketin sorumluluğu ve sonuçlarının farkında olmalıdır" denildi.

Finlandiya Cumhurbaşkanı ve Başbakanından ortak açıklama

Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ve Başbakan Sanna Marin bugün yaptıkları ortak açıklamada NATO'ya katılmaktan yana olduklarını, resmi kararın haftasonunda verileceğini bildirmişlerdi. Açıklamada, "NATO üyeliği Finlandiya'nın güvenliğini güçlendirecektir. Finlandiya da bir üye olarak tüm ittifakın savunmasını güçlendirecektir. Finlandiya gecikmeksizin üyelik için başvurmalıdır. Bu karar için gerekli ulusal adımların önümüzdeki birkaç gün içinde atılmasını umuyoruz" ifadeleri yer almıştı.

Finlandiya'nın ardından İsveç'ten de benzer bir adım bekleniyor. İki İskandinav ülkesi de NATO ile yakın ilişkiler kurmalarına rağmen şimdiye kadar üyelikten kaçınmış ve askeri tarafsızlık politikası izlemişti.

ABD ve NATO memnun

Finlandiya'dan gelen açıklamalar ABD ve NATO'da memnuniyetle karşılandı. ABD Savunma Bakanlığı Pentagon'un sözcüsü John Kirby, Finlandiya'nın NATO üyeliğinin tarihi bir gelişme olacağını belirterek Finlandiya'yı askeri ittifaka entegre etmenin zor olmayacağını kaydetti.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de AB üyesi Finlandiya'nın olgun bir demokrasi ve İttifak'ın en yakın partnerlerinden biri olduğunu belirterek üyelik sürecinin "hızlı ve pürüzsüz" olacağını söyledi. Stoltenberg Finlandiya'dan gelen ortak açıklamaya atıfla "Cumhurbaşkanı Niinistö ve Başbakan Marin'e katılıyorum. Finlandiya'nın NATO üyeliği hem NATO'nun hem de Finlandiya'nın güvenliğini güçlendirecektir" dedi.

Yapılan son kamuoyu yoklamaları, Finlandiya halkında NATO üyeliğine desteğin yüzde 76'ya yükseldiğini ortaya koyuyor. Bu oran, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı öncesinde son yıllarda yapılan anketlerde yüzde 20-30 civarındaydı.

rtr,AFP,AP/BK,TY