Rusya ve Çin veto etmedi

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin Suriye’yi kınamasını iki kez veto kullanarak engelleyen Rusya ve Çin, dün Suriye'nin, BM’nin insanî işler koordinatörü Valerie Amos’a giriş izni vermemesinden “derin hayal kırıklığı duyduğunu” belirten Konsey açıklamasına destek verdi.

Konsey’in 15 üyesinin üzerinde oybirliğiyle anlaşmaya vardığı açıklamada, Suriye hükümeti, Amos’un “derhal ve engelsiz biçimde” ülkeye girmesine izin vermeye çağrıldı.

Güvenlik Konseyi’nin bu ayki dönem başkanı olan İngiltere’nin BM Daimi Temsilcisi büyükelçi Mark Lyall Grant tarafından okunan açıklamada, Konsey üyelerinin, Suriye’de “hızla kötüleşen insanî durumdan” büyük üzüntü duydukları bildirildi. Açıklamada, Şam’a ayrıca “insanî yardım personelinin, yardıma ihtiyaç duyan tüm Suriyelilere herhangi bir engel çıkarmadan ulaşmalarını sağlama” çağrısı yapıldı.

Ağustostan beri ilk

Bu açıklama, geçen ağustos ayından beri Suriye konusunda çıkmaza giren Konsey’in bu konuda ortaklaşa attığı ilk adım oldu. Konsey üyeleri son olarak ağustos ayında yayımladıkları ortak bir başkanlık açıklamasında, Şam’ı ülkedeki şiddeti tırmandırmaktan dolayı eleştirmişlerdi.

O zamandan bu yanda Rusya ve Çin, Suriye hükümetini kınayan ve şiddete son vermeye çağıran iki ayrı karar tasarısını veto ederek engellemişti. Bu ülkeler, Batı ve Arap ülkelerini, Suriye’de “Libya’ya benzer” bir rejim değişikliği yaratmaya çalışmakla suçlamışlardı.

Rusya, Çin ve Küba, dün Cenevre merkezli BM İnsan Hakları Konseyi’nde “insanlığa karşı suç” anlamına gelebilecek ihlallerinden dolayı Suriye’yi kınayan ve ezici bir çoğunlukla kabul edilen karar tasarısına da red oyu verdi.

Annan konsey üyeleriyle buluştu

Dün New York’ta Güvenlik Konseyi’nin bu ayki dönem başkanı olarak açıklamayı okuduktan sonra, İngiltere hükümetini temsilen basın mensuplarının sorularını yanıtlayan büyükelçi Lyall Grant ise, “Suriye rejiminin kendi halkına yaptığı gaddarlık, dehşet ve nefret vericidir. Şu anda Humus kentine tüm cephelerden yapılmakta olan saldırıyı da bütünüyle kınıyoruz” dedi.

Bu arada BM ve Arap Birliği’nin Suriye özel temsilcisi olarak atanan BM eski Genel Sekreteri Kofi Annan, halefi Ban Ki Moon’un ardından dün de Konsey üyeleriyle bir araya geldi. “Çok kısa süre” içinde Suriye’ye gideceğini açıklayan Annan, Suriye’deki tüm aktörlerle kapsamlı istişareler yapacağını bildirmiş ve Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı “ülkedeki kanlı çatışmaları durdurma çabalarına katılmaya” çağırmıştı.

‘Suriye'nin kimyasal silahları olabilir'

Öte yandan BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon ve Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü’nün Türk başkanı Ahmet Üzümcü’nün, Suriye’nin kimyasal silahlara sahip olması olasılığından kaygı duydukları açıklandı.

Ban’ın önceki gün Üzümcü ile yaptığı görüşmeyle ilgili bilgi veren BM Genel Sekreterlik sözcüsü Martin Nesirky, iki örgüt başkanının da Suriye’de kimyasal silahların olası varlığına ilişkin haberleri endişeyle not ettiklerini bildirdi ve “bunlar, tümüyle anlaşılabilir olan endişeler” dedi.

ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Martin Dempsey, geçen hafta yaptığı bir açıklamada, Suriye’nin sofistike ve bütünleşmiş bir hava savunma sistemi ile kimyasal ve biyolojik silahlara sahip biçimde “çok büyük kapasitesi” bulunduğunu kaydetmişti.

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Sema Emiroğlu / New York

Editör: Ercan Coşkun