Rusya’dan AGİT’e eleştiri

Rusya, kendi iç meselesi olarak gördüğü ve artık bağımsızlığını ilan eden yeni cumhuriyetlerde yapılan seçimlerin, Batı devletleri tarafından eleştirilmesini istemiyor. Bu durum, son olarak Slovenya’nın başkenti Ljubljana'da yapılan AGİT’in Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda bir kez daha gündeme geldi. Diplomatik söylemler yerine zaman zaman sert çıkışlar yaşanan toplantıda, Rusya’ya yönelik eleştiriler de geldi.

Moldovya Dışişleri Bakanı Andrej Stratan, kendi ülke sınırları içindeki Transdinyester bölgesinde hala Rus askeri birliklerinin varlığını sürdürdürdüğünü ve bunun uluslararası hukuka aykırı olduğunu söyledi. AGİT’e üye diğer ülkeler de Moldovya ile aynı fikirde. Bu ülkelerden biri olan Almanya, Rusya’nın Moldova’dan çekilmesi gerektiğini savundu.

Batı ile yakınlaşma

Aslında bu durum, 30 yıl öncesinde olduğu gibi Doğu ve Batı arasındaki sürtüşmeleri andırıyor. Ancak şu an Doğu diye tabir edilen sınırlar, Batı Avrupa’ya daha yakınlaşmış durumda. 2008 yılına kadar AB’ye üye olmaya hazırlanan Romanya’nın Dışişleri Bakanı Mihai-Razvan Ungureanu, ülkelerinin Birliğe kabul edilmesiyle, Moldova’nın Birlik’in sınırlarına dayanacağını, oradaki sorunların Avrupa’yı daha da yakından ilgilendirmeye başlayacağına dikkat çekti.

Rumen Dışişleri Bakanı, „Burada yaşananlar, Romanya için büyük bir önem arzediyor. Çünkü Transdinyester, Romanya’nın doğu sınırına, yani böylece Avrupa Birliği’ne ve aslında NATO’ya yaklaşık 200 km uzaklıkta. Bu bölge istikrarsız bir yapıya sahip ayrıca insan ve silah ticareti açısından da stratejik bir konumunda“ dedi.

AGİT’in faaliyetleri

Gerçekte de AGİT, özellikle Rusya Federasyonu’nun etkisini hissettirdiği, Doğu Avrupa ve Asya’daki seçimleri ve yaşanan gelişmeleri yakından takip etti. Moskova yönetiminin karşı görüşlerine rağmen AGİT, bağımsızlıklarını ilan eden bu yeni devletlerdeki, insan hakları ve demokratikleşme sürecini kuvettli bir biçimde destekledi ve savundu.

Ancak Moskova artık Avrupa’nın bu tutumunu daha fazla kabul edecek gibi görünmüyor. Rus Dışişleri Bakanı Lavrov’a göre, AGİT’e bağlı demokrasi kurumları ve İnsan Hakları Dairesi’nin aktivitelerinin düzeltilmesi gerekiyor. Lavrov, AGİT’in, Doğu Avrupa’ya yönelik eleştirel yaklaşımı bir kenara bırakmasını istedi.

Toplantıya Almanya adına katılan Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier de, bu konuda küçük çapta müsamahalar olabileceğini, ancak AGİT standartlarının sabit olduğunu belirterek bu standartlardan sapılamayacağını vurguladı. Steinmeier, “Bizim görüşümüze göre, Seçim Gözlemcileri Komisyonu’nda birkaç ilave uygulamaya başvurulabilir. Ancak bu, Komisyon’un ‘herşeyi kabul etme prensibine dayalı bir vesayet altına girme’ anlamına gelmiyor” dedi.