Seçimleri AGİT gözlemcileri izledi

Yaklaşık 62 milyon seçmenin sandık başına çağrıldığı Almanya’daki seçimlere katılım oranı yüzde 72,5'i aşamayarak şimdiye dek genel seçimlerde kaydedilen en düşük oran oldu. Öte yandan, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ilk kez Almanya’da bir seçimi izledi. 12 kişilik gözlemci misyonu, seçim sürecinin tümünü mercek altına aldı. Seçim kampanyaları, seçime ilişkin yasal düzenlemeler, medyanın seçimleri yansıtma şekli ve seçim kurullarının çalışmaları incelendi.

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın Almanya’daki genel seçimleri izleyen ekibinde yer alan Armin Rabitsch ve Elena Gnedina, geçen haftanın çoğunu çalışarak geçirdi. AGİT bünyesinde ilk kez böyle bir görev yaptığını söyleyen Elena, özellikle seçim gününün en yoğun gün olduğunu belirtti:

“Uzun bir hafta ve uzun bir gün… Ancak günün sonuna mutlu bir şekilde vardık. Oy verme merkezlerinin açılmasıyla birlikte tüm sürecin içerisinde yer aldık. Daha sonra insanların nasıl oy kullandıklarını ve farklı süreçleri görmek için değişik oy verme merkezlerine gittik. Sayım için tekrar buraya geri döndük. Şimdi ise bütün belgelerin nasıl bir araya getirildiği ve verilerin bir sonraki evreye nasıl aktarıldığını denetleyeceğiz.”

Gnedina ve Rabitsch ile Saarbrücken kentinde konuştuk. Kentte büyük bir hareketlilik mevcut. Sayılmış oy pusulalarının yer aldığı zarflar, tutanaklar ve sonuçlar bir bir belediye binasına gönderiliyor. Süreç çok hızlı. Oyların sayılması ise AGİT gözlemcilerinin uzun bir süredir yürüttükleri görevin son adımlarından biri. Zaten AGİT’in izlediği süreç de bu. Yani Gnedina ve Rabitsch, burada Almanya'daki oy sayım işleminin geçerliğini değil, seçim sisteminin etkinliğini değerlendiriyor.

Nihai rapor 2 ay sonra

AGİT yetkilileri, seçimlerle ilgili nihai raporu iki ay içinde hazırlamayı planlıyor. Yetkililer, değerlendirmeler konusunda ağızlarını oldukça sıkı tutuyor. Fakat Armin Rabitsch, Almanya'daki seçimlerde görülen bir başarıya; seçimlerin etkinliğine değinmeden edemiyor:

“İlginç bir gündü. Tahmin ettiğimiz gibi olağanüstü hiçbir şey yoktu. Trier kentine güzel bir seyahat oldu. Diğer ülkelerde görmeye alışık olduğunuz kuyruklar ya da sırada bekleyen insanların bulunmadığı iyi oy verme merkezleri gördük. Eğer Zimbabve, Nijerya ve hatta ABD’ye giderseniz, oralarda oy vermeye çalışan insanların oluşturduğu kuyrukları içeren görüntüleri biliyoruz. Almanya'da böyle bir durum yok. İnsanlar buraya geliyor, onlara yardım ediliyor ve sonra evlerine gidiyorlar.”

Standart uygulama

Saarbrücken kentinde akşam saatleri... Sandıklar kapanalı yaklaşık iki saat oldu. Bir seçim görevlisi, Gnedina ve Rabitsch'e hemen hemen tüm oyların sandıkta bulunduğunu söylüyor. AGİT gözlemcileri, hafta boyunca, Kuzey Ren Vestfalya, Rheinland-Pfalz ve Saarland eyaletlerine seyahatler düzenlediler. Seçmenler, seçim görevlileri ve siyasi parti temsilcileriyle görüşmeler yaptılar. Almanya’da bazı kişiler, AGİT’in varlığının demokrasiye ters düştüğü görüşünde olsa da AGİT’in seçim gözlem misyonları sözcüsü Jens-Hagen Eschenbächer, bu yönde bir davetin Almanya’dan geldiğine vurgu yaptı:

“Bu standart bir uygulama. Fransa, İtalya, İngiltere ve ABD gibi demokrasinin yerleşik olduğu pek çok ülkede de gözlemcilerimiz bulundu. Geçmişte davet edildiğimiz halde, şu ana kadar Almanya’da bir gözlem ekibimiz yoktu. Dolayısıyla, bu kez bu davete olumlu bir yanıt verip, küçük bir uzman ekibi gönderebildiğimiz için çok mutluyuz.”

Mark Hallam/ Çeviri: Başak Sezen

Editör: Murat Çelikkafa