Suriye'nin geleceği masaya taşınıyor

Suriye'nin yeni anayasasını hazırlama hedefiyle bugün Cenevre'de ilk önemli adım atılıyor. Birlemiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen'in başkanlığında toplanacak olan Anayasa Komitesi BM'nin Cenevre'deki temsilciliğinde bir araya gelecek.

Suriye'de yıllardır savaşan tarafların müzakere masasına oturacağı komitede YPG'nin siyasi kanadı PYD Türkiye'nin vetosu nedeniyle komitede yer almıyor. Ancak BM kaynaklarına göre komitede başka Kürt temsilciler olacak. 

Türkiye, Rusya ve İran da katılıyor

Anayasa Komitesi'nin toplantılarına Şam rejiminin destekçileri Rusya ve İran'la birlikte Suriye'deki muhalif güçleri destekleyen Türkiye'nin temsilcileri de katılıyor. Bu üç ülkenin dışişleri bakanları Sergey Lavrov, Mevlüt Çavuşoğlu ve Cevad Zarif, toplantı öncesi dün Cenevre'de bir araya geldi. Lavrov, toplantı sonrası yaptığı açıklamada Suriye krizinin askeri bir çözümü olmadığını belirterek bundan sonrası için siyasi sürece dikkat çekti.

Türkiye Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu da Cenevre'de yaptığı açıklamada Anayasa Komitesi toplantılarının başlamasını ileriye doğru atılan büyük bir adım olarak nitelendirdi. Önceliklerinin Suriye krizini BM Güvenlik Konseyinin 2254 sayılı kararı doğrultusunda Suriyelilerin sahiplendiği bir süreç dahilinde bitirmek olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, Anayasa Komitesi sürecinin zorlu olacağını ve tüm tarafların birbirlerini düşman olarak görmektense birlikte çalışmaya odaklanmaları gerektiğini vurguladı.

Toplantı öncesi yaptığı açıklamada komite çalışmalarının sonunda bir anayasa taslağının ortaya çıkmasının hedeflendiğini kaydeden BM Temsilcisi Pedersen de söz konusu taslakla ilgili son kararı, bu taslağı oylayacak olan Suriye halkının vereceğini vurguladı.

Liste uzun pazarlıklar sonucu oluşturuldu

Kurulma süreci, 2015 yılında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararı ile başlatılan Komite, Suriye rejimi ve muhaliflerin listeler konusunda uzlaşamaması nedeniyle yıllardır hayata geçirilememişti. Rejim ve muhalifler arasında uzlaşmaya, BM Özel Temsilcisi Pedersen'in yoğun çabaları sonucu Eylül ayında varılmıştı. Suriye hükümeti ve muhalif gruplardan temsilcilerin yanı sıra Suriye sivil toplumunun değişik kesimlerinden oluşacak 150 üyeli komiteye kimlerin dahil olacağı konusu, bölgede etkili ülkeler arasında aylar süren pazarlıklara konu olmuştu.

Öte yandan Cenevre'deki toplantıların başlaması bir başarı olarak görülse de başarı beklentisi düşük. Daha önce Cenevre'de yürütülen çok sayıda Suriye görüşmesi sonuçsuz kalmış ve hedeflenen siyasi süreç sekteye uğramıştı. Uzmanlar, Şam yönetimine bağlı askeri birliklerin son aylarda ilerlediğine, çok sayıda askeri başarı elde ettiğine ve ülkenin önemli bir bölümünü yeniden kontrolü altına aldığına dikkat çekerek eli güçlenen Şam'ın siyasi uzlaşmaya hazır olmasına kuşkuyla bakıyor. Farklı gruplardan 150 temsilcinin yer alacağı komitede kararların yüzde 75'lik çoğunlukla alması gerekiyor.

dpa,Reuters/HS,JD

© Deutsche Welle Türkçe