Türkiye-İsrail gerginliği kaygıyla karşılandı

BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon, Türkiye ve İsrail'den, Ortadoğu barış sürecinin menfaati için ilişkilerini düzeltmesini istedi. BM Genel Sekreteri Avustralya'da  yaptığı açıklamada, her iki ülkenin de Ortadoğu'da çok önemli role sahip olduğunu söyleyerek, 'İki ülke arasındaki ilişkilerin düzelmesi, Ortadoğu barış süreci açısından önemli" diye konuştu.

ABD'nin tepkisi    

Öte yandan konuyla ilgili olarak ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan da bir açıklama yapıldı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Victoria Nuland, Türkiye ve İsrail'in aralarındaki görüş ayrılıklarını giderememesinden büyük üzüntü duyduklarını söyledi. Nuland açıklamasında, ABD'nin hem Türkiye, hem de İsrail'le uzun yıllardır dost olduğunu hatırlatarak, iki ülkeden bu sorunu çözmeye gayret etmelerini istedi. 

Westerwelle Türkiye'yi eleştirdi

AB Dışişleri Bakanları'nın Polonya'nın Sopot kentindeki buluşmasının ardından bir açıklama yapan Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle ise Türkiye'nin tavrını eleştirdi. Alman hükümetinin, Türkiye-İsrail gerginliğini kaygıyla izlediğini söyleyen Westerwelle, her iki tarafa da gerginliği tırmandırmak yerine uzlaşmaya yönelik adım atma çağrısında bulundu. Westerwelle Türkiye'den İsrail'le yeniden diyaloğa geçmesini talep etti. Almanya Dışişleri Bakanı, Zoppot'taki buluşma çerçevesinde görüşme fırsatı bulduğu Türkiye Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'na, iki ülke arasındaki gerginliğin giderilmesi için arabulucuk yapma önerisinde bulunduğunu da kaydetti.

BM'nin Mavi Marmara raporunun ardından Türkiye İsrail'le diplomatik ilişkilerini ikinci katip düzeyine indirmiş ve tüm askerî anlaşmaları durdurmuştu. Raporun basına sızmasının ardından hem Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, hem de Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'ndan konuyla ilgili açıklama geldi. Cumhurbaşkanı Gül, 'Rapor bizim için yok hükmündedir" diye konuştu. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ise dün Ankara'da düzenlediği basın toplantısında, Türk-İsrail diplomatik ilişkilerinin ''ikinci katip'' düzeyine indirileceğini, ikinci katip düzeyinin üzerindeki tüm görevlilerin önümüzdeki çarşamba günü ülkelerine gönderileceğini belirtti.

Türkiye ile İsrail arasındaki askerî anlaşmaların askıya alındığı vurgulayan Davutoğlu ''Türkiye'nin İsrail'in Gazze'ye uyguladığı ablukayı tanımadığını'' ifade etti.

İsrail özür dilemiyor

İsrail ise Türkiye'nin özür talebine kesinlikle sıcak bakmıyor. İsrail hükümeti, özür dilenmesi halinde, bunun, İsrail askerlerinin düzenlediği eylemin doğru bulunmadığının tescil edilmesi anlamına geleceği, görüşünü savundu. 

Raporun içeriği

Öte yandan New York Times gazetesinde bir bölümü yayımlanan rapor, dün BM tarafından açıklandı. 105 sayfalık raporda, 31 Mayıs 2010 tarihinde Mavi Marmara gemisine düzenlenen ve 9 kişinin ölümüyle sonuçlanan baskında yaşananlar inceleniyor. İsrail'in Gazze'ye uyguladığı abluka, meşru ve hukuka uygun olarak nitelendirilirken, İsrail askerlerinin gemiye düzenlediği baskında, ''bir grup yolcunun organize ve şiddet içeren direnişi ile karşılaştığı" kaydediliyor. Bu nedenle de İsrail askerlerinin kendilerini savunmak zorunda kaldığı vurgulanıyor. Ancak İsrail askerlerinin aşırı ve orantısız güç kullanarak karşılık verdiği belirtiliyor. Yaşanan olaylarda gemide bulunan sivillerin ölmesinin kabul edilemez olduğu ifade ediliyor.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/dpa/dapd,  HT/BD