Dijital ağlarda geçen süre mercek altında

Türkiye Büyük Millet Meclisi Dijital Mecralar Komisyonu, başta çocuklar olmak üzere vatandaşların dijital ağlarda günlük geçirdiği süreleri mercek altına alıp, çocukların nitelikli internet kullanımı için yapılabilecekleri görüşecek. “We are social” raporuna göre 2023 yılında günde 7 saat 24 dakikalık internet kullanımı ile Türkiye dünyada 15. sırada yer alıyor.

Dijital Mecralar Komisyonu, yeni dönemin ilk toplantısını yaptı. Toplantıda bir önceki yıl yapılan çalışmalar değerlendirilirken yeni dönemde atılacak adımlar da ele alındı.

“Dijital bağımlılık”

Komisyon Başkanı AKP Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman, “uyuşturucu”, “şiddet”, “ırkçılık” gibi dijital ağlarda yaygın bir biçimde görülen tavırlara karşı olduklarını belirterek günümüzün en büyük problemlerinden birini ötekileştirme ile “dijital bağımlılık” başlığının oluşturduğunu kaydetti ve bu konuda önümüzdeki dönemde komisyonun çalışmalar yapacağını söyledi.

Yayman, "Çocukların sosyal ağlarda geçirdiği zamanlar, özellikle çocukların buradan korunması ve sosyal medya kullanımının, ki ağların kendi filtreleri, yaş düzenlemesi olmasına rağmen farklı uygulamalarla bunların aşılması, aslında başta bireylerimiz olmak üzere, aile kurumumuzun ve toplumumuzun ne kadar büyük bir tehdit altında olduğunu göstermektedir. Çocuklarımızın muhakkak daha bilinçli bir biçimde dijital ağları kullanması gerekmektedir” dedi.

“Tehlike çanları çalıyor”

Dijital ağlarda geçirilen sürelerin “artık çok ciddi bir sinyal verdiğini hatta tehlike çanlarının çalmasına yol açtığını” ifade eden Yayman, “Farklı ölçümlemelerde, kimi ölçümlemelerde sekiz saat kimi ölçümlemelerde on, on bir saate varan zaman geçirmeler aslında ne kadar büyük bir sorunla karşı karşıya kaldığımızı ortaya koymaktadır” değerlendirmesi yaptı ve yeni dönemde bu bağımlılıkla mücadele için atılacak adımları değerlendireceklerini söyledi. Yayman, çocukların dijital ağlarda nitelikli zaman geçirmesi için de ilgili kurumlarla görüşmeler yapılacağını söyledi. Dijital bağımlılık konusunda bir alt komisyon da kurulacak.

İnternet kullanımı dünya ortalaması üzerinde

"We Are Social Dijital 2023” raporuna göre 2023 yılının ilk döneminde Türkiye toplam nüfusa göre interneti benimseme bakımından yüzde 83,4 oranıyla dünyada 37. sırada bulunuyor. Dünya ortalaması ise yüzde 61,4.

Türkiye’de kişi başı günlük ortalama internet kullanımı ise 7 saat 24 dakika olarak ölçülürken bu dünya ortalaması olan 6 saat 37 dakikanın üzerinde. Türkiye bu ortalama ile Güney Afrika, Brezilya, Arjantin, Rusya, Mısır gibi ülkelerin ardından 15. sırada yer aldı.

Rapora göre, Türkiye’de nüfusun yüzde 83,4’ü internet kullanıcısıyken toplam nüfusun yüzde 95,4’ü mobil bağlantı sahibi ve yüzde 73,1’i de aktif olarak sosyal medya kullanıyor.

Sosyal medya platformlarının aylık aktif kullanıcılarına bakıldığında da dünyada zirveyi Facebook alırken Türkiye’de Instagram alıyor. Türkiye’de Instagram kullanım süresi, dünya ortalamasının iki katı. Kullanıcı başına aylık sosyal medya kullanımında ilk sırayı 21 saat 24 dakika ile Instagram, 20 saat 54 dakika ile TikTok alırken, 18 saat 30 dakika ile Youtube üçüncü sırada yer aldı.

"Twitter hala gelmedi”

Dijital Mecralar Komisyonu’nda sosyal medya platformları ile yapılan toplantılar da değerlendirildi. Facebook, Instagram, Google, Youtube, Linkedin, Tiktok temsilcilerinin Meclis’e geldiğini ifade eden Komisyon Başkanı Yayman,  Twitter’in temsilcilerinin ise tüm çağrılara karşın gelmediğini kaydetti. Yayman, “Onlar kendilerini kainatın ve evrenin üstünde görüyorlar galiba yani Amerikan Kongresinde gidip faaliyetlerini anlatırken, başka ülkelerde, Kıta Avrupa’sında gidip faaliyetlerini anlatırken Türkiye konusunda çok mesafeli bir tavırları var. Twitter gelip bilgilendirme yapmalıdır” dedi.

Uluslararası dijital ağların parlamentoları, yasamayı, yürütmeyi, yargıyı baskı altına aldığını da söyleyen Yayman, “dijital ağlar, demokrasileri rehin almak istemekte” yorumu yaptı.

Komisyon, yeni yasama döneminde sosyal medyaya dair çalışmalar çerçevesinde sosyal medya fenomenlerinin de davet edilerek dinlenmesi kararı aldı.

İslamofobi izleme merkezi önerisi

AKP İzmir Milletvekili Şebnem Bursalı da son olarak İsveç’te Kuran yakma eylemi yapılmasının ardından İslamofobi’nin yeniden gündeme geldiğini söyledi. Bursalı, İsveç'teki olayın İslam'a, Müslümanlığa yönelik tepkinin küresel boyutta geldiği noktayı da çok çarpıcı bir şekilde ortaya koyan bir örnek olduğunu belirterek "Bu konuda Komisyonumuz nezdinde ya da Türkiye Büyük Millet Meclisi nezdinde ya da devlet nezdinde İslamofobiye yönelik bir izleme merkezi kurulabilir” önerisi getirdi.

Yayman da bu konunun komisyonda değerlendirileceğini söyledi.