'Temel haklar içişleri mi?'

Ülke çapında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a karşı bir protestoya dönüşen Gezi Parkı eylemleri ve hükümetin eylemcilere yönelik tutumu Almanya ve Avrupa’da endişeyle izleniyor.

Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle, Deutschlandfunk radyosuna verdiği mülakatta Türk hükümetinden beklentilerini şöyle dile getirdi: "En az gördüğümüz görüntüler kadar gerilimin söylemsel tırmandırılışı da beni endişeye sürüklüyor. Böyle bir durumda Türk hükümeti, toplanma özgürlüğü ve demokrasi konusunda uygulamada da çok ciddi olduğunu, uçurumun kapatılmasını ve toplumu kaynaştırmayı görev addettiğini kanıtlayabilir. Türk mevkidaşım ile yaptığım görüşmede de bu beklentiyi dile getirdim.“

İçişlerine müdahale suçlamasını anlamadığını belirten Westerwelle, "Konu insan hakları, vatandaşlık hakları, özgürlük hakları ise buna hâlâ içişleri demek mümkün müdür?“ dedi. Westerwelle, "Hepimiz Avrupa Konseyi üyesiyiz. Konsey'de ortak standart kurallar belirledik, hukuk devleti, güçler ayrılığı, toplanma ve gösteri, basın ve düşünce özgürlükleri ile ilgili. Bu hakların yeterince korunmadığı yönünde bir izlenim oluşmuşsa, ülkeler, ulusal hükümetler bu konuda açıklamalarda bulunuyorsa, bu doğrudur ve içinde yaşadığımız modern dönemde iyi bir gelişmedir" şeklinde konuştu.

Gösterileri sivil toplumun gelişimi açısından olumlu gördüğünü de kaydeden Westerwelle, "Bu gösterilerin yapılması daha ziyade, sivil toplumun olgunlaşmasının, sivil toplumdaki öz güven ve farkındalığın güçlenmesinin ifadesidir. Ve bence bu iyi bir gelişme. Çünkü yirmi yıl önce bunun çok daha farklı olduğunu hepimiz biliyoruz" dedi.

AB müzakereleri

AB içinde bir kesim muhafazakâr politikacı, Türkiye ile üyelik müzakerelerinin yeniden başlatılması kararının gözden geçirilmesi, hatta müzakerelerin tamamen durdurulması çağrısında bulunuyor. Ancak Almanya dâhil olmak üzere AB ülkelerinde hükümetlerin çoğunluğu, sürecin devam ettirilmesinden yana. AB’nin Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton da bu konuda "Şu an ayırlma değil, daha güçlü bir şekilde angaje olma zamanıdır“ diye görüş bildirmişti.

Alman Yeşiller partisinin Türk kökenli eş başkanı Cem Özdemir de aynı görüşte. Özdemir, Merkel hükümetini Türk hükümeti üzerindeki nüfuz imkânlarını ihmal etmekle suçladı.

Özdemir, "Maalesef Ankara ile bağımızı affedilemeyecek bir şekilde ihmal ettik. Bayan Merkel ve hükümetinin ‘üyelik değil, imtiyazlı ortaklık’ şeklindeki tutumunu çok erken bir şekilde açıkça belli etmesi nedeniyle. Durum böyle olunca Ankara’nın Berlin ve Brüksel’den söylenenleri pek ciddiye almamasına şaşmamak gerek" şeklinde konuştu.

'Erdoğan AB üyeliği peşinde değil'

Erdoğan’ın hâlâ AB üyeliği peşinde olduğuna da inanmadığını belirten Özdemir, "Benim izlenimim, şu an Berlin'ndeki koalisyon hükümetinin seçimleri yeniden kazanması durumunda Erdoğan’ın buna pek de üzülmeyeceğidir. O zaman oyun bu şekliyle devam ettirilebilecektir. Bir taraf, Türkiye’ye adil bir fırsat veriyormuş gibi, diğer taraf, yani Türkiye de gerçekten AB’ye girmek istiyormuş gibi yapıyor" ifadelerini kullandı.

Özdemir bu görüşünde yalnız değil. Almanya Federal Meclisi’nde Sosyal Demokrat Parti Grubu dış politika sözcüsü Rolf Mützenich, Türkiye’nin AB’ye sırt çevirdiği endişesini paylaşıyor : "Bunu tek bir kişiye bağlamak istemiyorum. Ama Türk toplumunda, Arap dünyasındaki gelişmelerle de ilgili olarak ama özellikle de Türkiye’nin ekonomik kalkınması ile de ilgili olarak, partnerler olmadan da devam edilebileceği ya da yeni başka partnerlerle işbirliğinin güçlendirilebileceğini düşünen gruplar olduğunu görüyoruz"

© Deutsche Welle Türkçe

DW, BK/BS

"DW Türkçe'yi Facebook (https://www.facebook.com/dwturkce), Twitter (https://twitter.com/dw_turkce) ve Youtube (http://www.youtube.com/deutschewelleturkish) üzerinden de takip edin!"