TL beklentileri negatife dönüyor

Son günlerde kamu bankalarının Türkiye’de döviz piyasasına müdahale ettiği tartışmaları yaşanırken yabancı analistlerin Türk Lirası’na yönelik beklentilerinin negatif yönde değiştiği görülüyor.

DW Türkçe’nin Türkiye ekonomisini ve Türk Lirası’nı takip eden yabancı analistlerden derlediği beklentiler 2020 yılı sonunda dolar/TL’nin ortalama olarak 6,50 seviyesinde olacağına işaret etti.

Beklentilerini paylaşan kurumlar arasında en düşük dolar/TL beklentisi olan kurum Hollandalı banka ABN Amro oldu. ABN Amro’ya göre dolar/TL yıl sonunda 5,60 seviyesinde olacak. Bunun karşısında en yüksek dolar/TL beklentisinde olan kurum ise Kanadalı Toronto Dominion Securities oldu. Kurum 2020 sonunda 7,90 ile dolar/TL’de yeni bir rekor kırılacağını öngörüyor.

2020-2022 yıllarını kapsayan Yeni Ekonomi Programı’ndaki makro ekonomik beklentilerinden yapılan hesaplamalara göre hükümet 2020’de dolar/TL’nin ortalama 6 seviyesinde gerçekleşmesini bekliyordu.

Fakat son günlerde yükselen jeopolitik tansiyon ve Türkiye’de yaşanan faiz indirim sürecinin etkisiyle dolar/TL yılın ikinci ayının ortasında 6 seviyesini aştı.

Türkiye ekonomisini takip eden yabancı analistler de özellikle faiz indirim sürecinin Türk Lirası üzerinde olumsuz etkisinin 2020 süresince devam edeceğini ve Suriye başta olmak üzere bölgesel gelişmeler dolayısıyla Türk Lirası’nın baskı altında kalmasının olası olduğuna dikkat çekti.

ABN Amro’ya göre Türkiye ekonomisi toparlanma yolunda

DW Türkçe’nin derlediği dolar/TL beklentileri arasında en düşük beklentiye sahip ABN Amro'ya göre Türkiye ekonomisi önceki yıllarda yaşadığı gerilemeye karşın bir toparlanma eğiliminde. Kurumun Kıdemli Ekonomisti Anke Martens’in analizine göre Merkez Bankası’nın faiz indirimleri iç tüketimi desteklerken, hükümetin de teşvik edici mali politikaları Türkiye ekonomisinin toparlanmasında etkili oldu.

Bununla birlikte Martens, Türkiye ekonomisinde borçluluk seviyesinin görünüme ilişkin devam eden risklerin başında geldiğini düşünüyor. Martens’e göre, “Ödemeler dengesindeki iyileşmeye rağmen yurt dışı sermayeye bağımlılık ve uluslararası sermaye akımlarına yönelik hassasiyet yüksek kalmaya devam ediyor. Yurt dışı borçlarının özel sektör tarafında yoğunlaşması Türk Lirası’nın gerilemesinde kırılgan bir ortam yaratıyor.”

Jeopolitik riskler de etki gösterecek

Dolar/TL tahminlerini paylaşan kurumlar arasında ortalama tahmini 6,50 ile Fransız Natixis’in Stratejisti Nordine Naam verdi. Naam 2020 için Türk Lirası’na karşı temkinli bir duruşa sahip olduklarını belirtirken, 2020 Türkiye’de enflasyonun yüzde 11 civarında yüksek seyredeceği görüşünde.

Enflasyonun yüksek seyrettiği ortamda Merkez Bankası’nın daha fazla faiz indirimine gitmesinin oldukça zor olduğuna dikkat çeken Naam, hükümetin faizlerin indirilmesi konusunda daha çok baskı yapması durumunda Türk Lirası’nın dolar karşısında değer kaybetmesinin olası olduğuna vurgu yaptı.

Bunun yanında Naam 2019’un ortasında milli gelirin yüzde 62’sine ulaşan dış borç yükünün hala bir sorun olarak etkisini gösterdiğini, ekonomide herhangi bir zayıflama durumunda bunun Türk Lirası üzerinde bir baskı yaratabileceğini ifade etti.

Naam'a göre Türkiye'de piyasalarda son günlerde fiyatlamaları etkileyen jeopolitik riskler de 2020 boyunca etkisini gösterecek. 

TD Securities'in odağında olası ABD yaptırımları da var

Türk Lirası ile ilgili 2 yıldır karamsar bir yaklaşıma sahip olan Kanadalı kurum Toronto Dominion (TD) Securities DW Türkçe’nin derlediği beklentiler arasında en yüksek dolar/TL tahminini veren kurum oldu. TD Securities Gelişen Piyasalar Başstratejisti Cristian Maggio, DW Türkçe’ye yaptığı değerlendirmede Türk Lirası’nın yıl sonuna kadar yüzde 20 değer kaybetmesini beklediğini söyledi.

Maggio 2020 sonunda dolar/TL’nin 7,90 seviyesine kadar yükselebileceğini öngördü. Maggio’nun öngörüsünün gerçekleşmesi durumunda dolar/TL’de yeni bir rekor kırılacak.

Maggio’ya göre Türk Lirası’nın 2020’deki seyrini etkileyecek üç etken bulunuyor. Bunların başında makro ekonomik göstergelerdeki toparlanmanın tersine dönmesi geliyor. Enflasyonun yükseldiğine vurgu yapan Maggio bir süredir fazla veren ödemeler dengesinin açık vermeye başladığına ve merkezi yönetim bütçesindeki dengenin bozulduğuna dikkat çekti. 

Türk Lirası için 2020’de kritik bir diğer başlık faiz indirimleri olacak. Maggio Merkez Bankası’nın faiz indirimlerinin Türkiye’yi enflasyondan arındırılmış faizde negatif bölgede bıraktığını belirtti.

Son olarak Maggio 2020’de Türk Lirası üzerinde jeopolitik risklerin de etkisini göstereceği görüşünde. S-400 alımı, Doğu Akdeniz’deki sondaj faaliyetleri, Libya, Suriye ve Rusya ile yükselen tansiyonun başlıca jeopolitik riskler olarak öne çıkıyor. Bunların yanında Maggio ABD ile Halkbank konusunun da çözülmediğine ve buradan gelebilecek yaptırımların Türkiye ekonomisi üzerinde etkili olabileceğine dikkat çekti.

Türk Lirası Ağustos 2018’de dolar karşısında 7,23 ile rekor düşük seviyeyi görmüştü. Sonrasında 6 seviyesinin altına inen dolar/TL İstanbul seçimlerinin ertelenmesi dolayısıyla Mayıs 2019’da yeniden 6 seviyesinin üzerine çıkmıştı. Seçimlerin ardından sakinleyen ve yeniden 6 seviyesinin altına çekilen dolar/TL Şubat 2020’de yükselen jeopolitik risklerin de etkisiyle tekrar 6’nın üzerine yükselmişti.

S. Recep Oktay/İstanbul

© Deutsche Welle Türkçe