Trump'tan Esad'a hakaret, Rusya'ya suçlama

Tıbbi yardım derneği Suriyeli Amerikan Tıp Topluluğu (SAMS), muhaliflerin kontrolündeki bölgelerde faaliyet gösteren bir diğer yardım örgütü ile yaptığı ortak açıklamada Suriye rejiminin Doğu Guta'da muhaliflerin elindeki son bölge olan Duma'da kimyasal saldırı düzenlediğini ve saldırıda 49 kişinin hayatını kaybettiğini duyurdu.

Açıklamada, çoğu kadın ve çocuk 500'den fazla kişinin nefes alma güçlüğü, ağızda köpürme ve gözlerde yanma şikayetiyle sağlık merkezlerine getirildiği belirtildi. Hastalardan klor benzeri koku da geldiği bildirildi.

Tıbbi ve İnsani Yardım Organizasyonları Birliği (UOSSM) ise saldırıdaki can kaybını 70 olarak duyurdu. Uluslararası yardım derneği sözcüsü Alman haber ajansı dpa’ya yaptığı açıklamada, hayatını kaybedenler arasında çok sayıda çocuğun da olduğunu söyledi.

UOSSM, yaptığı bir başka açıklamada, kurtarma ekiplerinin devam eden bombardımanda kurbanlara ulaşmakta zorluk çektiğini ve ölü sayısının 100’ü aşacağını tahmin ettiklerini duyurdu.

Rejim güçleri geçen Cuma, Doğu Guta’daki en büyük silahlı muhalif grup olan Ceyş'ül İslam'ın (İslam Ordusu) bölgeden tahliyesi konusunda yaşanan anlaşmazlık nedeniyle bozulan 10 günlük ateşkes sonrası yeniden saldırıya geçmişti. Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, rejim bombardımanı nedeniyle Duma'da en az 70 sivilin hayatını kaybettiğini bildirmişti.

Rejimden yalanlama

Suriye hükümeti ise kimyasal saldırı iddialarını reddederek "Duma'da bozguna uğratılan silahlı muhaliflerin yalan haberler yaydıklarını" öne sürdü.

İddialara bir yalanlama da rejime destek veren Moskova'dan geldi. Rusya’nın Suriye’deki Ateşkesi İzleme Merkezi Başkanı Yuri Yevtuşenko, iddiaları kesin olarak reddettiklerini söyledi. Yevtuşenko, ''Duma militanlardan kurtarılır kurtarılmaz Rus radyasyon, kimyasal ve biyolojik savunma uzmanlarını bu iddiaların kurmaca olduğunu teyit edecek bilgiyi toplamak üzere bölgeye göndermeye hazır olduklarını'' ifade etti. 

Trump Esad için "hayvan" dedi

Kimyasal saldırı iddiaları sonrası Twitter'dan açıklama yapan ABD Başkanı Trump, Esad için ''hayvan" tabirini kullanıp, yaşananlardan Rusya ve İran'ı sorumlu tuttu.

"Suriye'de düşüncesizce yapılan kimyasal saldırıda, içlerinde kadın ve çocukların olduğu çok sayıda kişi öldü" ifadesini kullanan Trump, Duma'daki gelişmelerle ilgili,  "Suriye ordusu tarafından kuşatılıp tecrit edilmiş durumda. Bu yüzden dış dünyayla tüm bağlantıları kopuk. Başkan Putin, Rusya ve İran, Esad hayvanını destekledikleri için sorumlular. Büyük bir bedel ödenecek. Tıbbi yardım ve doğrulama için derhal bölgeyi açın. Sebepsiz bir başka insani felaket. HASTA!" dedi.

Selefi Barack Obama döneminde yapılan yanlışlar olmasa Suriye krizinin çoktan sona ermiş olacağını savunan Trump, "Esad hayvanı tarih olurdu" diye ekledi.

ABD'den Rusya'ya çağrı

ABD Dışişleri Bakanlığı iddialar üzerine internet sayfası üzerinden yaptığı açıklamada, ''Duma'da gerçekleştirildiği iddia edilen kimyasal saldırıya ilişkin bölgedeki sağlık personelinden gelen yaralı raporlarının dehşet verici olduğunu'' ve raporların teyit edilmesi hâlinde ''uluslararası topluluğun acilen bir cevap talep edeceğini'' bildirmişti.

Bakanlık sözcüsü Heather Nauert tarafından yapılan açıklamada, "Esad rejiminin yanı sıra rejime tereddütsüz destek veren Rusya’nın da çok sayıda sivili hedef alan bu acımasız saldırılardan sorumlu tutulması gerektiğini" belirtmişti. Açıklamada, ''ABD, Rusya'ya bu desteğe son vermesi ve gelecekte bu tür barbar kimyasal silah saldırılarının engellenmesi için uluslararası toplulukla ortak çalışma çağrısı yapmaktadır'' denildi.

Türkiye: Şiddetle kınıyoruz

Türkiye Dışişleri Bakanlığı da "kimyasal silah kullanımı konusundaki sicili uluslararası toplumun malumu olan rejim tarafından düzenlendiği yönünde güçlü şüphe bulunan saldırıyı şiddetle kınadığını" açıkladı.

Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "Bu olay Suriye'de kimyasal silah kullanımına ilişkin 2118, 2209 ve 2235 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararlarının bir kez daha hiçe sayıldığını göstermektedir" ifadesi kullanıldı.

Uluslararası toplumun saldırı karşısında tepkisini ortaya koymasına ve Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü başta olmak üzere uluslararası kuruluşların bu vakayı derhal soruşturmasına yönelik beklentinin ifade edildiği açıklamada şöyle denildi:

"Suriye rejimi üzerinde etki sahibi olan tarafları, insanlığa karşı suç teşkil eden, ayrım gözetmeksizin sivilleri hedef alan ve geçmiş saldırılar karşısında önlem alınmadığı için tekrarlanan bu tür hunharca saldırıların derhal durdurulmasını teminen sorumluluklarını yerine getirmeye ve bu saldırıların cezasız kalmaması için gerekli adımları atmaya çağırıyoruz."

Papa da kınadı

Papa Françesko da Vatikan'daki pazar ayininin sonunda Duma'da gerçekleştirildiği öne sürülen kimyasal saldırıları kınadı. Papa, "Suriye'den çoğu kadın ve çocuk, onlarca kurban olduğuna dair korkunç haberler geliyor. Birçok insan, bombalarda kullanılan kimyasal maddelerden etkilenmiş" dedi.

Ayin için toplanan binlerce kişiye hitap eden Papa, "Siyasi ve askeri liderlerin ölüm ve yıkım yerine barış getirebilecek tek yol olan müzakere yolunu seçmeleri için dua edin" ifadesini kullandı.

Suriye rejimi: Muhaliflerle müzakerelere başlanacak

Öte yandan Suriyeli bir yetkili, resmi haber ajansı SANA'ya yaptığı açıklamada Ceyş'ül İslam ile yeniden müzakerelere başlanacağını bildirdi. Yetkili, görüşme talebinin muhaliflerden geldiğini belirterek müzakerelere gün içinde başlanacağını söyledi.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'nden Cuma günü yapılan açıklamada, Ceyş'ül İslam içindeki yaklaşık 4 bin kişinin Duma'dan ayrılmayı reddettiği, bu nedenle muhaliflerle Rusya arasında yeni bir tahliye anlaşması için müzakereler gerçekleştirildiği bildirilmişti.

DW,rtr,dpa,AP/SÖ,CÖ

© Deutsche Welle Türkçe