Trump'ın ilk üç günü: Alternatif bir gerçeklik
25 Ocak 2017Donald Trump'ı hem seçim kampanyası sürecinde hem de başkan seçildikten sonraki dönemde gözlemleyenlerin, Trump'ın göreve başladıktan sonra geri adım atacağına dair pek umudu yoktu. Ancak durumu Trump'ın başkan olarak geçirdiği ilk hafta sonunun ardından rahatsız edici bulan sadece karşıtları olmadı. Washington, geçmişte eşi benzeri olmayan türde milliyetçi ve agresif bir başlangıç konuşmasına tanıklık etti.
Normalde milli uzlaşma ve neşeyle bezenmiş bir hafta sonu şenliği yaşanması gerekirken, teamüllerin bu derecede ihlal edilmiş olması yetmezmiş gibi, Trump bahisleri birkaç saat sonra daha da yükseltti. Yeni başkan, devir teslim törenini izleyen toplam kişi sayısıyla ilgili olarak medyaya karşı anlaşılması güç bir mücadeleye girişti. Trump'ın gelmiş geçmiş en büyük devir teslim töreninin kendininki olduğuna dair inadı, basın sözcüsünün gerçek dışılıkları gerçeklik olarak sunduğunda ve bunlar daha sonra başkanın başdanışmanı tarafından 'alternatif gerçekler' olarak tasvir edildiğinde doruğa ulaştı. Bu da yetmezmiş gibi Trump, aynı gün CIA'e gerçekleştirdiği ilk ziyarette, istihbarat servisleriyle herhangi bir ihtilaf yaşamadığını, bunun medya tarafından uydurulduğunu iddia ederek gerçeklerle çelişen sözler sarf etti. Konuşmasının geri kalan kısmında ise bol bol kendisi hakkında konuşurken işle ilgili konulara ise pek değinmedi.
Gelenekler ve teamüllerden kopuş
ABD'de hafta sonu yaşanan bu kopuş işte bu kadar alışılmışın dışında, bu kadar radikal, bu kadar hızlı gerçekleşti. Amerika'nın başkentinde ilk kez gazeteciler soru soran değil, dinlemek zorunda kalan taraf oldu. Üzerinde trençkot olan, Beyaz Saray'a çok da uzak olmayan bir eczanede kasiyer olarak çalışan, yetmişlerinde, beyaz saçlı bir kadın, ürünlerin barkodunu okuturken kendisine herhangi bir soru sorulmamasına rağmen içini döküverdi: "Hala olanları kabullenmeye çalışıyorum. Ve bu tam dört yıl boyunca böyle olacak... Eğer şanslıysak."
Bu sözler birçok insanın şu anki ruhsal durumunu oldukça iyi özetlese de cuma gününden beri meydana gelen olayları betimleyebilmek için yeterli değil. Nitekim böyle bir betimlemeyi yapmak için çok erken. Barack Obama ve ondan önceki başkanlardan, hem yakın hem de uzak geçmişten kopuş girişimini kelimelerle anlatmak zor.
Alternatif gerçeklik
Bunun nedeni, yeni başkanı eskilerinden ayıran şeyin yalnızca üslubu, stili, siyasi duruşu ve makam anlayışı olmaması. Tüm bunlar elbette önemli rol oynuyor, ancak olay Donald Trump'ın kendisiyle ve bir televizyon yıldızının başkan olmasına olanak sağlayan zamanın koşullarıyla da ilgili. Belki de bu yüzden cuma günü yerel saatle 12'den beri Washington'da yaşanan şeylerin hissettirdiklerini söylemek, bunları 'münasip' olarak betimlemekten daha kolay. Kaldı ki Trump'ın başdanışmanının sözleriyle paralel olarak, Donald Trump'ın başkanlığının ilk üç günü "alternatif bir gerçeklik" aslında.
...Ve mecazi anlamda değil! Çünkü bugüne kadar bir ABD başkanının CIA'e gerçekleştirdiği ilk ziyarette gerçek dışı olduğu pekala kanıtlanabilecek şeyler söylemesi her ne kadar tahayyül edilebilir bir durum değilse, bir ABD başkanının devir teslim töreni konuşmasında kanlı katliam gibi sözcükler kullanması da pek düşünülebilir bir şey değildi. Ki Trump bu ifadeyi kullanırken Suriye'den değil, Amerikan şehirlerinden bahsediyordu.
Yeni normallik
Bunlar bugün yalnızca düşünülebilir şeyler haline gelmekle kalmadı, gerçekliğin kendisi haline de geldi. Bugüne kadar görev yapmış tüm demokrat ve cumhuriyetçi başkanların dönemlerinde Amerikan siyasetiyle ilgili yazılan tüm kurallar, geçen cuma gününden beri yürürlükten kaldırılmış gözüküyor. Ek olarak bu kopuş hissi önceki ABD başkanıyla şimdiki başkan arasındaki keskin zıtlığı daha da sertleştiriyor: Bir yanda rahat, cool ve ilk siyah başkan, diğer yanda ise beyaz, fevri ve en yaşlı başkan bulunuyor.
Bu alternatif gerçekliğin kısa bir dönem mi yoksa buradaki birçok kişinin korktuğu gibi 'yeni normal' mi olduğunu zaman gösterecek. Washington ve diğer kentlerdeki kadın yürüyüşleri gibi, Trump başkanlığının ilk günlerine verilen tepkiler, gerçekliğin tanımı kavgasının muhtemelen henüz başlamış olduğuna delalet.
© Deutsche Welle Türkçe
Michael Knigge