Türkiye Konsey gündeminde

Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland da konuyu Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile özel olarak görüşmek üzere yarın Ankara’da olacak.

Jagland’ın bu görüşmede, Gezi Parkı eylemleri bastırılırken polisin kullandığı 'aşırı ve orantısız güç' konusunda kendisine ulaşan 'endişeleri' Türk hükümetine aktaracağı belirtiliyor. Jagland, geçen hafta 'Times of Malta' gazetesine verdiği demeçte, Türk polisinin aşırı müdahalesinin Avrupa standartlarıyla uyuşmadığını söylemişti.

Türkiye Barolar Birliği de geçtiğimiz günlerde Avrupa Konseyi Genel Sekreterine başvurup, Gezi Parkı eylemleri kapsamında Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nden kaynaklanan yükümlülükleri konusunda Ankara’dan bilgi talep etmesini istemişti. Avrupa Konseyi Genel Sekreterinin, sözleşmenin 52’inci maddesi uyarınca, sözleşmenin bütün hükümlerinin fiilen uygulanmasının nasıl sağlandığı konusunda sözleşmeye taraf devletlerden açıklama talep etme yetkisi bulunuyor.

Jagland, Gezi Parkı eylemlerine polisin müdahalesiyle ilgili olarak 16 Haziran’da yazılı bir açıklama yapmış ve Türk hükümetine Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve AİHM içtihadından kaynaklanan yükümlülüklerini hatırlatmıştı. Açıklamada, “Güvenlik güçlerinin güç kullanması halinde, müdahalenin orantılı ve gerekli olması gerekir. AİHM birçok kararında biber gazının hastaneler de dâhil kapalı yerlerde kullanılmasının gereksiz ve orantısız olduğuna hükmetmiştir” ifadelerine yer verilmişti.

AKPM de tartışacak

Gezi Parkı eylemleri bu hafta Strasbourg’da toplanan Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi’nin (AKPM) de gündeminde olacak. Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 47 Avrupa ülkesinden parlamenterleri bünyesinde toplayan AKPM, 27 Haziran Perşembe günü, 'Toplantı, medya ve ifade özgürlüğü için eylemler ve tehditler' başlıklı özel bir genel kurul oturumu düzenleyecek.

Bu oturumda öncelikli olarak Türkiye’deki protesto eylemlerinin gündeme gelmesi bekleniyor. Oturum sonunda bir de karar tasarısı oylamaya sunulacak. Oturum sonunda oylanacak karar tasarısı için raportörlük görevinin, Gezi Parkı eylemlerinin AKPM gündemine gelmesine öncülük eden Avrupa Birleşik Solu Grubu Başkanı Hollandalı parlamenter Tiny Kox tarafından yapılacağı öğrenildi.

Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi siyasi denetim komisyonu da yarın Strasbourg’daki toplantısında Gezi Parkı eylemlerini görüşme kararı aldı. Basına kapalı yapılacak toplantının 'görüş alışverişi' amaçlı olduğu bildirildi. Türkiye Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi’nde, 7’si AKP, 3’ü CHP, 1’i MHP, 1’i de BDP’li olmak üzere toplam 12 parlamenterle temsil ediliyor.

Gezi Parkı eylemlerinin Avrupa Konseyi cephesinde gündeme gelmesi Ankara açısından AB cephesine oranla daha fazla öneme sahip. Avrupa Konseyi’nin 'kurucu' ülkelerinden biri olan Türkiye, demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğünün adresi olan bu Avrupa kurumunda son on yılda 'normalleşme' sürecine girmiş, 1996 yılında dahil edildiği 'siyasi denetim' sürecinden 2004 yılında kısmen çıkartılmış ve büyük ölçüde bu sayede 'Kopenhag siyasi kriterlerini yerine getiren ülke' diploması alabilmişti. Bu imaj, Gezi Parkı eylemleri sonrası AB cephesinde olduğu kadar Avrupa Konseyi cephesinde de zedelenmiş görünüyor. Bir Avrupa Konseyi yetkilisi bu durumu 'on yılda ekilen üç hafta içinde bu kadar kolay biçilmemeli' ifadeleriyle özetliyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Kayhan Karaca

Editör: Hülya Schenk

DW Türkçe'yi Facebook (facebook.com/dwturkce), Twitter (twitter.com/dw_turkce), Youtube (youtube.com/deutschewelleturkish), Soundcloud (soundcloud.com/dw-turkce) ve Ustream (ustream.tv/channel/dw-türkçe) üzerinden de takip edebilirsiniz.