Türkiye-Hollanda maçı: Berlin'de Erdoğan rahatsızlığı
5 Temmuz 2024Milli futbolcu Merih Demiral'ın Avusturya maçında yaptığı bozkurt işareti nedeniyle Almanya ile Türkiye arasında gerilim tırmanırken dikkatler Cumartesi günü oynanacak Türkiye-Hollanda maçına çevrildi. 200 bini aşkın Türkiye kökenlinin yaşadığı başkent Berlin'de oynanacak maç öncesi polis olağanüstü güvenlik önlemleri alıyor.
Turkish Ultras adlı Türk taraftar grubu, maç öncesinde İstiklal Marşı okunurken tüm taraftarları bozkurt işareti yapmaya çağırdı. Açıklamada, "İstiklal Marşımız okunurken tribündeki bütün taraftarlarımızı Bozkurt işareti yaparak, Bozkurt işaretinin 'ırkçılık' değil, 'Türklüğün ulusal sembolü' olduğunu göstermeye davet ediyoruz. Bileti olan ve olmayan bütün vatandaşlarımızı, maç öncesi yapılacak olan korteje ve sokaklara davet ediyoruz" ifadeleri yer aldı.
"Emsalsiz yüksek riskli maç"
Maç öncesinde Berlin polis teşkilatı da alarmda. Berlin polis sendikası sözcüsü Benjamin Jendro, Watson haber portalına yaptığı açıklamada çeyrek final maçına on binlerce Hollanda ve yüz binlerce Türkiye taraftarının beklendiğini hatırlatarak Türkiye-Hollanda maçını turnuvada geriye kalan maçlar arasında "emsali olmayan yüksek riskli maç" olarak nitelendirdi. Berlin'de tam olarak kaç polisin görev yapacağı sorusunu taktik nedenlerle yanıtlayamayacağını belirten Jendro, şampiyona öncesinde telaffuz edilen 3 bin rakamını hatırlattı, ancak bu maç için mümkün olan tüm personeli alarmda tuttuklarını, federal düzeyde ve eyaletlerden de destek beklediklerini kaydetti.
Jendro, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın maçı izlemek üzere Berlin'e gidecek olmasıyla ilgili olarak da "Dürüst olmak gerekirse bir devlet başkanının ülkesinin milli takımının spordaki başarısını spontan bir şekilde paylaşması ve bizzat varlığıyla takdirini göstermesi meşru. Ancak tabii ki bu ziyaret sırasında ev sahibi ülkenin hukuki çerçevesine riayet etmesini bekliyoruz. Bozkurt selamı Almanya'da aşırı sağ bir sembol" ifadelerini kullandı.
Erdoğan'a "ateşe körükle gitme" suçlaması
Erdoğan'ın Berlin'e giderek maçı yerinde izleme kararı Alman siyasetinde ise eleştirilere yol açtı. Sosyal Demokrat Partili (SPD) Federal Meclis Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Michael Roth, Almanya'nın ev sahipliğinde düzenlenen EURO 2024'ün şimdiye kadar "halklar arası anlayış bayramı ve büyük bir başarı" olduğunu söyleyerek "Maalesef tribünlerdeki taraftar grupları arasındaki münferit milliyetçi olaylar ve son olarak Türk Milli Takımı'ndaki olay ortamı bulandırıyor" diye konuştu.
Siyasilerin buna karşı harekete geçmesi ve halklar arası anlayışı destekleyici rol oynamaları gerektiğini belirten Roth, "Cumhurbaşkanı Erdoğan ise milliyetçi ateşe barutla giderek tam tersini yapıyor. Önce Alman Büyükelçiyi çağırtıyor, şimdi ise maça gidiyor" dedi. Erdoğan'ın seçimlerde Almanya'daki Türkiye kökenlilerin desteğine muhtaç olduğunu ve Almanya'ya entegrasyonlarına karşı olduğunu belirten Roth, bu nedenle Erdoğan'ın Almanyalı Türkleri ayrıştırmak istediğini savundu.
Avusturya maçında iki gol atan milli futbolcu Demiral'ın yaptığı bozkurt işaretinin ardından SPD'li İçişleri Bakanı Nancy Faeser'in sert eleştirisi ve UEFA'yı yaptırım uygulamaya çağırması iki ülke arasında diplomatik gerilme neden olmuş, Alman Büyükelçi Türk Dışişleri'ne çağrılırken Alman Dışişleri de Türk Büyükelçi'yi çağırmıştı. Erdoğan'ın Hollanda maçını izlemek üzere programını değiştirerek Almanya'ya gideceğini açıklaması, bu gerilimin ardından gelmişti.
"Erdoğan'ın endişesi varsa AİHM'e başvursun"
Ana muhalefetteki Hristiyan Birlik partilerinin (CDU/CSU) Federal Meclis grubu dış politika sözcüsü Jürgen Hardt da Erdoğan'ın ziyaretiyle ilgili "Bir Türk milli futbolcunun budalaca hareketine yönelik Almanların meşru eleştirisi, Erdoğan'ın Almanya'ya gelmesi için iyi bir neden değil. Erdoğan Türk milliyetçiliğinin reklamını yapmaktan kaçınmalıdır" dedi.
Bozkurt selamının özgürlük karşıtı olduğunu, dışlama ve diktatörlüğü temsil ettiğini ve futbol sahasında yerinin olmadığını vurgulayan Hardt, "Erdoğan'ın Almanya'daki insan haklarıyla ilgili endişesi varsa Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine (AİHM) başvurmalı. AİHM Ankara'nın bu ilgisine sevinecektir. Sonuçta Türkiye'de gerekçesiz bir şekilde tutuklu bulunan muhaliflerle ilgili çok sayıda AİHM kararı, yükümlülüklere rağmen hâlâ uygulanmadı" ifadelerini kullandı.
Başbakan Scholz'dan temkinli açıklama
Erdoğan'ın maçı izlemek için Almanya'yı ziyaret etme planına yönelik tepkilerin ardından bir açıklama da Başbakan Olaf Scholz'dan geldi. Gazetecilerin Erdoğan'ın ziyaretiyle ilgili sorusuna temkinli yanıt vermeyi tercih eden Scholz, EURO 2024 vesilesiyle diğer ülkelerin devlet ve hükümet başkanlarıyla kraliyet mensuplarının da Almanya'yı ziyaret ettiğini hatırlattı ve diğerleri gibi Erdoğan'ın ziyaretinden de mutluluk duyduğunu söyledi.
"Sayın Erdoğan'ın Almanya'yı ziyaret etmesinden, futbol maçını ziyaret etmesinden memnuniyet duyuyorum. Türkiye Cumhurbaşkanıyla sürekli bir temas halindeyiz, sıkça telefonda görüşüyoruz, uluslararası toplantılarda bir araya geliyoruz" diyen Scholz, şu an EURO 2024 nedeniyle çok sayıda devlet ve hükümet başkanının Almanya'yı ziyaret ettiğini, aynı maçta bir araya gelmedikleri sürece hepsiyle doğrudan görüşmediğini söyledi.
DW/BK,JD
DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?