1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Türkiye Menbiç için takvim açıkladı

30 Mayıs 2018

Dışişler Bakanı Çavuşoğlu, Türkiye ile ABD'nin Menbiç konusunda "ön mutabakat sağladığı" yol haritasının yaz sonuna kadar hayata geçirilebileceğini söyledi. ABD ise Türkiye ile herhangi bir anlaşma olmadığını açıkladı.

https://p.dw.com/p/2ybRi
Menbiç'teki ABD üssü
Menbiç'teki ABD üssüFotoğraf: Reuters/R. Said

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Suriye'nin kuzeyinde YPG tarafından kontrol edilen Menbiç kentiyle ilgili açıklamalarda bulundu. A Haber televizyonuna konuşan Çavuşoğlu, Türkiye ile ABD'nin Menbiç konusunda ön mutabakata vardığını ve YPG'nin bu bölgeden çekilmesi konusunda görüş birliği sağlandığını söyledi.

Mutabakat sağlandıktan sonra uygulama safhasına geçileceğini belirten Çavuşoğlu, söz konusu eylem planının yaz sonuna kadar hayata geçirilebileceğini ifade etti.

"Mutabakat sağlandığında ertesi gün hemen hazırlık çalışmaları başlayacak. Hemen hazırlık çalışmaları biter bitmez, uygulama safhasına geçecegiz" diyen Dışişleri Bakanı, "Ama öyle 12 ay, 1 yıl değil. Aylar diyebileceğimiz, somut bir takvime bağlı eylem planı, yol haritası... Ve bu uygulandığı zaman, esasen diğer bölgeler için de bir umut olacak. Suriye'nın tüm kuzeydoğu bölgesini istikrara bu şekilde kavuşturabiliriz" ifadesini kullandı.

YPG'lilerin Türk ve ABD askerlerinin nezaretinde çekileceğini sözlerine ekleyen Çavuşoğlu, "Tabii ki istihbaratımız da işin içinde olacak. Daha sonraki adımları da yine birlikte, askerlerimiz, istihbaratımız birlikte atacaklar" dedi.

Çavuşoğlu ayrıca, yol haritasının detaylarının iki ülke dışişleri bakanları tarafından onaylanmadan kamuoyuna açıklanmaması kararı aldıklarını söyledi.

ABD: Anlaşmaya varılmadı

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert ise Washington'da düzenlediği günlük basın toplantısında gazetecilerin Menbiç'le ilgili sorularını yanıtlarken, bu konuda "Türkiye hükümetiyle herhangi bir anlaşmaya varmadıklarını" belirtti.

Türkei Sondergipfel der Organisation für Islamische Kooperation (OIC)
Fotoğraf: Reuters/A.H. Yaman

İki ülkenin Suriye'deki faaliyetlerinin koordinasyonu için kurulan Türkiye-ABD Çalışma Grubu'nun geçen hafta Ankara'da toplandığını belirten Nauert, "Suriye konusundaki görüşmelerimiz sürüyor" dedi.

Türkiye ve ABD'nin daha fazla işbirliği için bir yol haritasının ana hatlarını belirlediğini ve bunun Menbiç'e içerdiğini ifade eden Nauert, "Dışişleri Bakanımız'ın bu görüşmelerin devamı için 4 Haziran'da burada, yani Washington'da Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu'nu ağırlamayı beklediğini biliyorum" diye ekledi.

Türkiye Dışişleri Bakanlığı bugün, Çavuşoğlu'nun Washington'da ABD'li mevkidaşı Mike Pompeo ile yapacağı görüşmeye ilişkin bir açıklama yayımladı. Açıklamada, Çavuşoğlu'nun 3-4 Haziran tarihlerindeki çalışma ziyaretinde gerçekleştireceği görüşmelerde başta Menbiç konusundaki yol haritası olmak üzere Suriye meselesi ve ikili ilişkilerin ele alınacağı belirtildi.

Menbiç gerginliği

Suriye'nin kuzeyindeki Menbiç kenti, Türkiye tarafından PKK'nın Suriye uzantısı olarak görülen ve terör örgütü olarak kabul edilen YPG'nin kontrolünde. ABD ise YPG'ye IŞİD'le mücadele kapsamında uzun süredir askeri destek veriyor. Menbiç'te askeri üssü de bulunan ABD'nin YPG'ye sağladığı silah desteği, Ankara ile Washington arasında gerginliğe sebep olan konuların başında geliyor.

YPG güçlerinin bölgeden ayrılması için çağrıda bulunan Türkiye'nin, Afrin'e düzenlediği askeri operasyonun ardından bir sonraki hedefin Menbiç olduğunu açıklaması iki ülke ilişkilerindeki tansiyonu daha da artırmıştı. Ankara'nın Washington'a YPG'ye verdiği desteği sonlandırması için yaptığı çağrılar sonuçsuz kalırken, Türk ve ABD askerlerinin Menbiç'te karşı karşıya gelme riski endişelere neden olmuştu.

Ankara'da geçen Cuma yapılan çalışma grubu toplantısının ardından Türk Dışişleri Bakanlığı ve ABD'nin Ankara Büyükelçiliği tarafından yayımlanan ortak açıklamada, Türkiye ve ABD'nin Menbiç'te "güvenlik ve istikrarın sağlanması hususunda yürütecekleri daha fazla işbirliği için bir yol haritasının ana hatlarını belirlediği" duyurulmuştu. Açıklamada söz konusu yol haritasının ayrıntıları hakkında bilgi verilmemişti.

"F-35 için başka ülkelere gideriz"

Çavuşoğlu, Türkiye'nin F-35 savaş uçağı satın almasını engelleme konusunda Amerikan Kongresi'nde yürütülen çalışmalarla ilgili de açıklamada bulundu. Çavuşoğlu, Türkiye'nin F-35'lerle ilgili anlaşma kapsamında yükümlülüklerini yerine getirdiğini belirten Çavuşoğlu, "En kötü senaryoya göre bizim ihtiyacımız varsa biz mutlaka başka müttefiklerimizden ya da başka ülkelerden almak için girişimde bulunuruz" dedi.

Türkiye'nin alternatif olarak Rusya veya NATO üyesi başka bir ülkeye yönelebileceğini ifade eden Çavuşoğlu, F-35 teslimatının gerçekleşmemesi ya da bir tarafın çekilmesi durumunda sözleşmeye göre hukuki açıdan gerekli adımların atılacağını sözlerine ekledi.

ABD Senatosu'nun Silahlı Hizmetler Komitesi'nde geçen hafta kabul edilen bir tasarıda, Türkiye'ye satılması öngörülen F-35 uçaklarının sevkiyatının engellenmesi hedefleniyordu. Satışın engellenmesine gerekçe olarak 15 Temmuz darbe girişimiyle ilişkili olduğu suçlamasıyla Türkiye'de yargılaması devam eden ABD'li papaz Andrew Brunson'ın tutukluluğunun sürmesi ve Ankara'nın Rusya'dan satın alacağı S-400 füzeleri gösterilmişti. Tasarının bir başka versiyonu da ABD Kongresi'nin alt kanadı olan Temsilciler Meclisi'nde onaylanmıştı. Senato'ya sunulacak komite versiyonunun da onaylanmasından sonra, Kongre'deki her iki kanat bir araya gelerek iki farklı metin üzerinde uzlaşıp tasarıyı tek metne indirecek. Ortak metnin oylandıktan sonra ABD Başkanı Donald Trump'ın onayına gönderilmesi gerekiyor.

Türkiye'nin F-35 alım planları

Türkiye, ileri teknoloji ile üretilen ve radara yakalanmayan 100 adet F-35 tipi savaş uçağı satın almayı planlıyor. Türk firmaların da katılımıyla ortak bir savunma programı çerçevesinde üretilen F-35'lerin bir yıl içinde sevkiyatının yapılması bekleniyordu.

ABD merkezli Lockheed Martin şirketi tarafından üstlenilen ve "Ortak Saldırı Uçağı" olarak bilinen F-35 projesinde ana finansal desteği sağlayan Washington'ın yanı sıra, Türkiye'nin de aralarında bulunduğu toplam dokuz ülke yaklaşık 4,5 milyar dolar ile uçakların geliştirilmesi aşamasına dâhil oldu.

DW/CÖ,ÖA

© Deutsche Welle Türkçe