Washington'da gündem yoğun
2 Mayıs 2014Başbakan Angela Merkel’in Amerika Birleşik Devletleri’ne gerçekleştirdiği ziyarette, sadece Ukrayna –Rusya arasında yaşanan kriz gündeme gelmedi. Hatta Başbakan Merkel'in Washington’da yaptığı konuşmasında Ukrayna yerine Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (TTIP) konusunda görüşlerini belirtmesi biraz da yadırgandı. Çünkü Merkel'den beklenti Rusya konusunda Almanya’nın tavrının ne olduğuna ilişkin görüşlerini açıklaması, ayrıca Transatlantik güvenlik sorununa ilişkin düşüncelerini paylaşmasıydı.
Merkel'den doğru mesajlar
2001-2006 yılları arasında Almanya’nın Washington Büyükelçisi olarak görev yapan Wolfgang Ischinger, Amerikalıların bu tepkilerine katılmıyor. Eski büyükelçiye göre Merkel Washington'da yerinde ve doğru mesajlar verdi:
"Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı konusu stratejik açıdan büyük önem taşıyor. Aslında Başbakan Merkel özellikle Amerikan ekonomisine doğrudan, dolaylı olarak da Alman ekonomisine değinerek doğru olanı yapmıştır. Bu projeyi geliştirmek için Atlantik'in iki tarafında da kampanya yürütmeliyiz. Şu anda Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı sıkıntılı bir dönem yaşıyor."
NSA skandalı ne olacak?
Buna karşın Alman kamuoyunun da Amerikalı yetkililerden beklentileri var. Özellikle ABD Ulusal Güvenlik Dairesi'nin (NSA) Başbakan Merkel'in telefonlarının dinlenmesiyle ilgili yol açtığı sıkıntının bu ziyarette gündeme gelmesi bekleniyor. Ancak Almanya'da büyük yankı bulan ve skandal olarak nitelendirilen NSA konusu, Amerika'da ikinci derecede önemsenen bir durum. Eski büyükelçi Ischinger NSA skandalının Alman toplumunda oluşturduğu güven kaybının Amerikalı politikacılarca pek bilinmediğini vurgulayarak, şöyle konuşuyor: "NSA skandalının Alman kamuoyunda ne denli güven sorununa yol açtığı Amerika'daki geniş çapta politik çevrelerce maalesef bugüne dek anlaşılamadı. Kamuoyu yoklamalarında Amerika'nın dost imajının zarar gördüğü ortaya çıktı. Konunun sıradan gündem maddesi olarak geçiştirilmemesinde ısrarcı olup yeniden güven tesis etmek çok önemli. Transatlantik siber diyalog oluşturulması kesinlikle mantıklı bir yöntem. Ama elbette mucize de beklememeliyiz."
Artık dengeler değişti
“Başbakan Merkel'in ABD ziyaretinden bir mucize çıkar mı?” sorusuna ABD Uzmanı Siyaset Bilimci Prof. Dr. Christian Hacke dünyada dengelerin ABD aleyhine değiştiğine işaret ederek, şu yanıtı veriyor:
"Hayır. Ortak ilgilerin farklı alanlara kaydığını açıkça görmeliyiz. Bu ortak ilgiler gizli bir şekilde sürekli vardı. Bu hiçbir zaman kötü bir durum olmadı. Asıl olan ortak değerler tabanıdır. Karşısındakini dinleme ve ona karşı pozisyon alma eğilimi her zaman vardı. O vakitler bağlayıcı olan transatlantik ilişkilerde yapıcı bir rekabet ortamının mevcut olmasıydı.”
Prof. Hacke'ye göre şu anda bu rekabet, gücünü kaybetmiş durumda. Çünkü artık ABD tek başına güç değil. Uzmana göre artık Almanya'nın da söz hakkı var.
© Deutsche Welle Türkçe
Gero Schließ / Tuncay Yıldırım
Editör: Başak Özay