Yunanistan için kritik gün

Avrupa Birliği, haftalardan beri Yunanistan'ı mali çöküşten kurtarabilmek için çaba harcıyor. Yunanistan'a yardımların serbest bırakılmasına ilişkin kesin kararın bugün Euro Bölgesi maliye bakanlarının yapacağı toplantıda verilmesi bekleniyor. Geçen hafta yapılması planlanan toplantı, Yunanistan'ın bazı şartları yerine getirmediği gerekçesiyle ertelenmişti. Paketin serbest bırakılması için Yunanistan'dan katı tasarruf önlemleri yürürlüğe koyması istenmişti.

İflas olasılığını bir baskı aracı olarak kullanan Avrupa Birliği, bugüne kadar Yunanistan'ın tamamen çökmesini engellemeyi başardı. Ama bu durum daha ne kadar sürecek? Zira ülkede hâlâ bazı belirsizlikler mevcut.

Siyasî güvensizlik

Brüksel, Yunanistan'daki siyasî iradeye hiç bu kadar kuşkuyla yaklaşmamıştı. İkinci kurtarma paketindeki reformların çoğu ilk yardım programında da yer alıyordu. Yunan siyasetçiler, reformlara ilişkin kararlar alsa da bunlar hayata geçirilmedi. Avrupa Birliği Komisyonu'nun para ve mali işlerden sorumlu üyesi Olli Rehn, Yunanistan'dan taleplerini şu sözlerle tekrarladı: "Kurtarma programı kabul edildikten sonra, siyasetçilerin de bu programı benimsemesi büyük önem taşıyor. Yunanistan, kamu finasmanın sürdürülebilmesi ancak bu reformlar hayata geçirildiğinde sağlayabilir."

PASOK ve Yeni Demokrasi Partisi liderleri, reformları uygulayacaklarına dair imza attılar. Ancak ülkede yapılacak erken seçimlerin ardından iktidara başka bir parti gelirse, bu konuda nasıl bir tutum izleneceğini henüz kimse bilmiyor.

Avrupa Birliği, Yunanistan'a 100 milyar euro kredi vermeye hazır. Bunun yanı sıra 30 milyar euro garanti fonlarına aktarılacak. Böylelikle bankalar ve özel yatırımcıların ek tahvil alımlarına özendirilmesi hedefleniyor.

Özel sektörün borçları kısmen silmesi

Yunan hükümetinin özel sektördeki alacaklılarıyla pazarlığı da haftalar sürdü. Yunanistan Maliye Bakanı Evangelos Venizelos, bu görüşmelere ilişkin geçen hafta şu açıklamayı yaptı: "Özel sektörden alacaklılarla temelde anlaşmaya vardık. Son adımın atılması için Euro Grubu'nun siyasî açıdan onayına ihtiyacımız var."

Ancak Euro Bölgesi maliye bakanları bu anlaşmayı onaylasa bile, 100 milyar euroluk borç planlandığı gibi silinecek mi? Bu hâlâ belirsizliğini koruyan bir nokta, çünkü alacaklıların bir bölümünün anlaşmaya karşı çıkma olasılığı bulunuyor. Bunun yanı sıra özel sektörle tahvil takasının mart ayının ortasına kadar tamamlanması gerekiyor. Aksi takdirde Yunanistan fiilen iflas etmiş olacak.

Kurtarma paketindeki açıklar

Özel sektör kısmen borçları silse de bu Yunanistan’ın borçlarından kurtulması için yeterli gelecek mi? Çünkü Yunanistan’ın borç ödeme kapasitesindeki sorunlara dikkat çekiliyor. Brüksel merkezli Breugel Araştırma Enstitüsü Müdür Guntram Wolff, Yunanistan'a yardım eden ülkelerin, ödenen milyarların bir bölümünün yok olacağını kabul etmesi gerektiğini söylüyor: "Özel sektörün desteğine ihtiyacımız olduğu açık. Bu 100 milyar euronun toplanması gerekiyor. Ancak bunun yeterli gelmeyeceğini düşünüyorum. Büyük olasılıkla ek indirimlere gerek duyulacak."

Yunanistan'a yapılan yardımlar sayesinde aslında Euro Bölgesi ülkeleri para kazanmış oldu, çünkü milyarca euroluk krediler düşük de olsa faizle geri ödenecek. Euro Bölgesi ülkeleri borçların kısmen silinmesini kabul etmediği için, geriye tek kurtarıcı olarak Avrupa Merkez Bankası kalıyor.

Avrupa Merkez Bankası'nın rolü

Avrupa Merkez Bankası, milyarca euro değerinde Yunanistan devlet tahvili satın aldı. Eğer borçların kısmen silinmesini kabul ederse, bu Yunanistan'ı büyük ölçüde rahatlatacak. Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schäuble, Avrupa Merkez Bankası ile ilgili bir soru karşısında tepkiliydi: "Avrupa Merkez Bankası'nın kararlarını hiç bir zaman burada görüşmediğimizi biliyorsunuz. Avrupa Merkez Bankası, bağımsız bir kuruluş ve aldığı kararların sorumluluğunu da kendi taşıyor."

Buna rağmen, hükümetler Avrupa Merkez Bankası'nın borçları kısmen silmesini ümit ediyor. Avrupa Merkez Bankası Müdürü Mario Draghi, Yunanistan'a ikinci kurtarma paketini destekleyeceklerinin sinyalini verdi. Bunun ikinci kurtarma paketinin Yunanistan’ı kurtarması için katkı sağlayacağını ifade eden iktisat uzmanı Guntram Wolff, ancak uzun vadede yeterli olmadığını söylüyor. Kısacası Yunanistan'ı kurtarmak için hazırlanan ikinci paket de ülkenin borç sorunlarının çözülmesine tam olarak yeterli gelmiyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Wolfgang Landmesser / Çeviri: Jülide Danışman

Editör: Başak Sezen