Κριμαία: 10 χρόνια από την προσάρτηση στη Ρωσία

Πριν από δέκα χρόνια στις, 16 Μαρτίου του 2014, η Ρωσική Ομοσπονδία κατέλαβε και στη συνέχεια προσάρτησε την ουκρανική χερσόνησο της Κριμαίας αναγκάζοντας χιλιάδες κατοίκους να εγκαταλείψουν τα σπίτια και τους συγγενείς τους. Ορισμένοι από αυτούς εντάχθηκαν στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις και από το 2014 πολεμούν κατά των ρωσικών δυνάμεων. Ανάμεσά τους ο Ίσα Ακάγιεφ και η Ιρίνα Χολόσνα.

Ο Ίσα Ακάγιεφ είναι σήμερα 57 ετών. Το πραγματικό του όνομα είναι Ναριμάν Μπιλιαλόφ και έχει ταταρικές ρίζες. Στην Ουκρανία έγινε ωστόσο γνωστός με το ψευδώνυμό του. Από το 2014 ηγείται του τάγματος εθελοντών «Κριμαία» των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, το οποίο δημιούργησε από κοινού με συμπολίτες του από τη χερσόνησο. Ο Ίσα Ακάγιεφ βλέπει παραλληλίες μεταξύ της σημερινής ρωσικής κατοχής της Κριμαίαςκαι της εποχής που οι Σοβιετικοί εκτόπιζαν μαζικά τους Τατάρους της Κριμαίας στην Κεντρική Ασία στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Το 1944 οι γονείς και οι παππούδες του εκδιώχθηκαν από την Κριμαία και μετεγκαταστάθηκαν αναγκαστικά στο Ουζμπεκιστάν. Η οικογένεια του Ακάγιεφ έζησε στη εξορία για τα επόμενα 45 χρόνια. Εκεί γεννήθηκαν ο ίδιος και οι αδελφές του. Οι γονείς του τούς είπαν ότι κάποια στιγμή θα επέστρεφαν στην πατρίδα τους. Αυτό κατέστη δυνατό το 1990, όταν η Σοβιετική Ένωση έπνεε τα λοίσθια.

Δρόμος χωρίς επιστροφή….

Ο Ακάγιεφ αναφέρει ότι όταν οι πρώτοι ρώσοι στρατιώτες εμφανίστηκαν στην Κριμαία τον χειμώνα του 2013 χωρίς διακριτικά και άρχισαν να θέτουν υπό έλεγχο διοικητικά κτίρια και στρατιωτικές εγκαταστάσεις, οι κάτοικοι της Κριμαίας δεν είχαν ιδέα ότι βρίσκονταν ενώπιον μιας προσάρτησης της χερσονήσου.

Σύμφωνα με τον 57χρονο, μετά τη νίκη του φιλοευρωπαϊκού κινήματος διαμαρτυρίας κατά της τότε φιλορωσικής ηγεσίας στο Κίεβο, οι κάτοικοι της Κριμαίας ήταν πεπεισμένοι ότι η αντίσταση δεν θα επέτρεπε στις φιλορωσικές δυνάμεις να επικρατήσουν. Λίγο αργότερα ο Ίσα ταξίδεψε στο Κίεβο για να ζητήσει από ακτιβιστές να στηρίξουν τον πληθυσμό της χερσονήσου.

Λίγο αργότερα συνειδητοποίησε ότι πήρε ένα δρόμο χωρίς επιστροφή. Όπως αναφέρει, η σύζυγός του τού τηλεφώνησε και του ζήτησε να μην επιστρέψει, καθώς τον περίμεναν άγνωστοι έξω από το σπίτι. Μερικές μέρες μετά, η γυναίκα και τα παιδιά του Ακάγιεφ έφυγαν και εκείνοι από την Κριμαία.

Αποχώρηση της Ρωσίας μόνο με στρατιωτικά μέσα

Η Ιρίνα Χολόσνα ανήκει στους κατοίκους της Κριμαίας που παρέμειναν στη χερσόνησο το 2014 και αντιστάθηκαν στις ρωσικές δυνάμεις κατοχής. Σύμφωνα με την Ουκρανή, όταν οι ρώσοι στρατιώτες εμφανίστηκαν στην περιοχή πριν από δέκα χρόνια χωρίς στρατιωτικά διακριτικά, εκείνη από κοινού με άλλες γυναίκες φύλαγαν σκοπιά σε στρατώνες και αποθήκες όπλων για να μην πέσουν σε ρωσικά χέρια.

Παρά την αντίσταση, τα ρωσικά στρατεύματα κατάφεραν να θέσουν τελικά υπό τον έλεγχό τους την χερσόνησο τον Μάρτιο. Ακόμα και μετά το παράνομο δημοψήφισμα για την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία, η Ιρίνα συνέχισε να υποστηρίζει δημόσια την Ουκρανία.

Τον Σεπτέμβριο του 2014 εγκατέλειψε τελικά την Κριμαία μαζί με τον γιο και την κόρη της. Ταξίδεψαν στο Λβιβ στη δυτική Ουκρανία. Εκεί εντάχθηκε στις γραμμές του ουκρανικού στρατού, ο οποίος επιχειρούσε κατά των αυτονομιστών, που υποστηρίζονταν από τη Ρωσία, στα ανατολικά της χώρας.

Ο Ίσα Ακάγιεφ και η Ιρίνα Χολόσνα πολεμούν εδώ και δέκα χρόνια κατά της Ρωσίας ως μέλη του ουκρανικού στρατού. Στόχος τους να συμβάλουν στην απελευθέρωση της χερσονήσου και μετά να επιστρέψουν. Η Ιρίνα είναι πεπεισμένη ότι μόνο με στρατιωτικά μέσα οι Ρώσοι θα αποχωρήσουν από τη χερσόνησο. Εκτιμά ωστόσο ότι μέχρι τότε θα περάσει ακόμα πολύς χρόνος.

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος