Το «σχέδιο Ρουάντα» νόμος του βρετανικού κράτους

Σχεδόν μπορεί κανείς να ακούσει το σύνθημα της βρετανικής κυβέρνησης «Stop the boats» («Σταματήστε τις βάρκες»). Είναι άλλωστε πολιτική ναυαρχίδα του Σούνακ και ορόσημο για τη βρετανική κυβέρνηση των Συντηρητικών εδώ και χρόνια. Το μεταναστευτικό πρόβλημα άλλωστε δεν ήταν απλά ένα "λιθαράκι" για το Μπρέξιτ, αλλά ίσως ο ακρογωνιαίος λίθος του.

Η είδηση λοιπόν στις 00:09 τα ξημερώματα της Τρίτης, τοπική ώρα, ότι το σχέδιο της Ρουάντα γίνεται νόμος του βρετανικού κράτους, είναι μια ανακούφιση για το κυβερνών κόμμα. Το μόνο που μένει τώρα, διαδικαστικά, είναι η υπογραφή του βασιλιά. Δεν ήταν εύκολος δρόμος. Η συνεδρίαση εντός της Βουλής διήρκησε οκτώ ώρες, ενώ το παιχνίδι μεταξύ Βουλής των Κοινοτήτων, Βουλής των Λόρδων και δικαστηρίων εντός και εκτός της χώρας κράτησε 2 χρόνια.

Οι Λόρδοι "πολέμησαν" αρκετά για να γίνουν κάποιες τελευταίες αλλαγές του νομοσχεδίου «Safety of Rwanda (Asylum and Immigration) Bill». Οι βουλευτές όμως έδειξαν το σκληρό τους πρόσωπο. Δεν υπέκυψαν σε καμία από τις προτάσεις, με αποτέλεσμα, μετά από ώρες, η Βουλή των Λόρδων να "υποκύψει". Ο Λόρδος Άντερσον δήλωσε λίγο πριν την απόφαση ότι «ήρθε η ώρα να αποδεχτούμε την πρωτοκαθεδρία του εκλεγμένου σώματος (δηλαδή της Βουλής των Κοινοτήτων) και να αποσυρθούμε από τη μάχη».

Ίσως το μόνο χαρτί για τις εκλογές το μεταναστευτικό

Είναι αλήθεια πως στην πλειοψηφία του το εκλεγμένο σώμα των βουλευτών επιθυμούσε και επιθυμεί την άμεση εφαρμογή του σχεδίου της Ρουάντα. Παράλληλα, ο Βρετανός πρωθυπουργός, ο οποίος δεν έχει εκλεγεί με τις απαραίτητες διαδικασίες, ελπίζει το μεταναστευτικό αυτό χαρτί να λειτουργήσει ως εισιτήριο για την επόμενη εκλογή του, από τον λαό αυτή τη φορά.

Άλλωστε οι εθνικές εκλογές βρίσκονται σχεδόν έξι μήνες μακριά ενώ οι δημοτικές εκλογές είναι την επόμενη εβδομάδα και θα αποδειχθεί εμπράκτως αν ο νέος νόμος λειτουργήσει καταληκτικά για το αποτέλεσμα και αν θα τονώσει τα ποσοστά των Τόρις.

Η αποφασιστικότητα του Βρετανού πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ ήταν χαρακτηριστική. Ενδεικτικό είναι ότι οι δηλώσεις του έγιναν με τη συνέντευξη τύπου που παραχώρησε το πρωί της Δευτέρας και ώρες πριν την τελική απόφαση της Βουλής, τα ξημερώματα της Τρίτης. Σύμφωνα με αυτές, «χωρίς ίσως και αλλά» το σχέδιο της Ρουάντα θα περάσει σήμερα ως νόμος του βρετανικού κράτους, κάτι που έγινε, ενώ πρόσθεσε ότι η πρώτη πτήση θα γίνει σε 10 με 12 εβδομάδες.

Το στοίχημα για το αν αυτό θα γίνει, ακόμα και μετά την επισφράγιση του νόμου, είναι μεγάλο. Αν και σύμφωνα με τον νόμο διασφαλίστηκε η πτήση να μην εμποδιστεί από κάποιο βρετανικό δικαστήριο, μπορεί το αεροπλάνο να παραμείνει στο έδαφος, για ακόμα μία φορά, από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων .

«Επιλέγω την εθνική μας ασφάλεια απ' ό,τι κάποιο ξένο δικαστήριο»

Πολιτικοί αναλυτές τις χώρας σχολιάζουν σήμερα ότι ο Σούνακ προσπάθησε να αναδείξει το πρόβλημα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο. «Μια θεμελιώδης αλλαγή στην παγκόσμια εξίσωση για τη μετανάστευση», χαρακτήρισε το σχέδιο της Ρουάντα ο Σούνακ, δείχνοντας ότι η μετανάστευση αποτελεί ένα διεθνές πρόβλημα.

Σε αυτό στάθηκαν πάντως και πολλές ερωτήσεις δημοσιογράφων, σχετικά με τη συμμετοχή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και στο κατά πόσο η νέα αυτή αλλαγή θα διασαλεύσει τη θέση της Βρετανίας στις διεθνείς της δεσμεύσεις.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός ήταν ξεκάθαρος. «Αν ποτέ πρέπει να επιλέξω μεταξύ της εθνικής μας ασφάλειας – διασφάλισης των συνόρων μας – και τη συμμετοχή μας σε κάποιο ξένο δικαστήριο, εγώ, και βέβαια, θα βάζω πάντα ως προτεραιότητα την εθνική μας ασφάλεια».

Οι αντιδράσεις ήταν πομπώδεις καθώς εδώ και δύο χρόνια, όπου για πρώτη φορά τέθηκε στο τραπέζι το μεταναστευτικό σχέδιο της Ρουάντα, θεωρείται αμφιλεγόμενο και για πολλούς κατακριτέο.

Σήμερα, διεθνείς οργανώσεις και φιλανθρωπικές ομάδες (Amnesty International, Freedom from Torture, Liberty) κατέκριναν τη μεταναστευτική πολιτική με κοινή δήλωση που τονίζει ότι το σχέδιο «πετάει στα σκουπίδια το Σύνταγμα και το διεθνές δίκαιο καθώς οδηγεί τους πρόσφυγες σε ένα μη ασφαλές μέλλον». Παράλληλα, τα Ηνωμένα Έθνη ζήτησαν από το Ηνωμένο Βασίλειο να το «ξανασκεφτεί».

Πέντε νεκροί στο Κανάλι της Μάγχης

Σήμερα, νωρίς το πρωί, η εικόνα από το Καλαί της Γαλλίας ήταν πάντως χαρακτηριστικά αντικρουόμενη από τις βρετανικές αιτιάσεις περιορισμού των διακινητών με το σχέδιο της Ρουάντα. Ήδη, 5 πρόσφυγες και μετανάστες έχασαν τη ζωή τους, σύμφωνα με τα γαλλικά μέσα ενημέρωσης, καθώς μια ακόμα βάρκα με περισσότερους από 60 μετανάστες προσπάθησε να διασχίσει το Κανάλι της Μάγχης, με τις γαλλικές αρχές να καταφέρνουν τελικά να το αποτρέψουν.

Ο υφυπουργός για την παράνομη μετανάστευση, Μίκαελ Τόμλισον, ο οποίος ερωτήθηκε αν είναι όντως αποτρεπτικός ο νόμος, μετά το συμβάν είπε «όταν η πρώτη πτήση πραγματοποιηθεί, τότε θα δούμε την επίδραση του νόμου» ενώ ο υπουργός Εσωτερικών Τζέιμς Κλέβερλι δήλωσε ότι «οι τραγωδίες αυτές πρέπει να σταματήσουν».